Brengt 2017 een oplossing voor de oorlog in Syrië?
RD-correspondent Martin Janssen levert wekelijks commentaar op actuele gebeurtenissen in het Midden-Oosten. Vandaag: 2017 zou een onverwacht einde aan de oorlog in Syrië kunnen brengen.
Over enkele weken zullen de ogen van de wereld weer gericht zijn op Bethlehem, waar 2000 jaar geleden de Vredesvorst werd geboren. Nergens lijkt vrede echter verder weg dan in Syrië, waar vooral de stad Aleppo veranderd is in een ware verschrikking.
Na de Tweede Wereldoorlog werden de Verenigde Naties opgericht om in oorlogssituaties beslissend te kunnen optreden. De onmacht van de VN in Syrië is echter evident. De speciale gezant van de VN voor Syrië, Staffan de Mistura, was onlangs in Damascus. Gehoopt werd dat hij nieuwe initiatieven zou aandragen.
Het enige wat De Mistura echter had was het idee om in Aleppo een wapenstilstand te sluiten en de gewapende oppositie in oostelijk Aleppo zelfbestuur te geven. Terwijl De Mistura onlangs nog impliciet had erkend dat de aan al-Qaida gelieerde Jabhat al-Nusra hier feitelijk de lakens uitdeelde. Hij beschuldigde Jabhat al-Nusra ervan Oost-Aleppo „gegijzeld” te houden.
Oostelijk Aleppo is nu in een maanlandschap veranderd en is inzet geworden van een felle propagandaoorlog. Het Syrische regime beweert dat de gewapende milities verhinderen dat de bewoners van Oost-Aleppo hun stad kunnen verlaten. De milities claimen juist dat de inwoners dat pertinent weigeren. Het blijkt vrijwel onmogelijk om te controleren welke versie de juiste is.
In het Iraakse Mosul, waar sinds weken eveneens een zware strijd woedt, probeert iedereen die hiertoe in staat is te vluchten. Is het aannemelijk dat de inwoners van oostelijk Aleppo, dat dag en nacht wordt gebombardeerd en waar gebrek is aan alles, massaal besloten hebben om te blijven?
Na bijna zes jaar burgeroorlog in Syrië lijkt het moment aangebroken om te erkennen dat alle prognoses en strategieën hebben gefaald. Donald Trump lijkt deze conclusie reeds te hebben getrokken en in dit verband trekt vooral de geplande benoeming van generaal Michael Flynn tot nationale veiligheidsadviseur de aandacht.
Flynn was jarenlang directeur van de Amerikaanse Defense Intelligence Agency. Dat bracht al in 2012 een rapport uit waarin werd gewaarschuwd dat de moslimbroeders, salafisten en al-Qaida „de voornaamste krachten” waren achter de Syrische crisis. Tijdens een interview met Al-Jazeera zei Flynn dat het westerse besluit om toch de Syrische oppositie te steunen een „bewuste keuze” was geweest. In augustus 2013 leek het erop dat de VS een militaire aanval zouden uitvoeren tegen Syrië nadat in de buurt van Damascus chemische wapens waren gebruikt. Indertijd werd vrijwel unaniem aangenomen dat het Syrische regime hiervoor verantwoordelijk was geweest, maar Michael Flynn heeft ook hierover zijn twijfels geuit.
Volgens welingelichte Israëlische bronnen zou Flynn nu al gesprekken voeren met het hoofd van de Russische veiligheidsdienst. Het jaar 2017 zou daarom weleens het jaar kunnen worden waarin de Syrische burgeroorlog wordt beëindigd. Maar dan wel op een wijze die vooral politici in Europa niet hadden verwacht.