Ze durven zich nauwelijks openlijk uit te spreken over de dood van de voormalige Cubaanse leider. Sommigen hebben sympathie voor Castro, en dat kan verkeerd vallen binnen de kerken. Anderen zijn bang dat de regering negatieve reacties oppikt, wat ook weer vervelende gevolgen kan hebben.

Ds. Flavio García (gefingeerde naam) is momenteel niet in Cuba. Hij woont een conferentie bij in een ander Zuid-Amerikaans land. Het overlijden van Castro, die „de pretenties had een God te zijn”, is volgens hem van zeer grote historische betekenis voor het Cubaanse volk. „Dat wordt op natuurlijke wijze verlost van een leider die onze grondrechten door middel van ideologische manipulatie en met geweld heeft verworpen.”

Het sterven van de ”Comandante” is voor ds. Alejo Marinello (gefingeerde naam) daarentegen juist „zeer ontstellend.” Hij heeft sinds zijn kinderjaren goede herinneringen aan Castro’s persoonlijkheid. „Ik heb heel veel gelezen over Castro’s verleden, over de ontwikkeling van de Cubaanse revolutie en over zijn strijd, tot de triomf in 1959. Ik bezit alle interviews die gehouden en gepubliceerd zijn en heb ze met veel interesse gelezen. Ik waardeer hem voor zijn eenvoud, zijn veelzijdigheid, zijn plichtsbesef en zijn toewijding aan het Cubaanse volk.”

Ds. Marinello verblijft momenteel in het buitenland om Hebreeuws te studeren. Hij erkent dat Castro fouten heeft gemaakt aan het begin van de revolutie. „Maar Fidel heeft veel verbeteringen gebracht voor zijn volk.”

Doodsbedreigingen

Ds. García herinnert zich Castro vooral als een onderdrukker. „Hij was een gangster, een verrader van allen die streden voor echte democratie voor het volk van Cuba. Nog altijd zijn velen bezig hem te vergoddelijken.”

De Cubaanse predikant weet uit ervaring hoe het is om te lijden onder het regime van Castro. Hij werd verschillende keren gearresteerd en kreeg doodsbedreigingen. „Recent voor mijn vertrek nog: ze bedreigden zelfs m’n kinderen om te voorkomen dat ik zou vertrekken. God helpe me, want ongetwijfeld word ik bij terugkeer in Cuba weer opgesloten.”

Ds. Marinello heeft naar eigen zeggen altijd de vrijheid gehad om zijn geloof te uiten. „Castro heeft nooit iemand verdrukt of vervolgd voor diens religieuze overtuigingen. Fidel had liefde voor de mensheid, hij was onbaatzuchtig, zorgzaam, intelligent en veelzijdig. Fidel was uit het volk, voor het volk. Of zijn opvolgers ook zo zijn, waag ik te betwijfelen.”

Veel christenen denken niet dat het overlijden van Castro direct tot veranderingen zal leiden. De Cubanen wachten vooralsnog af. Ds. García ziet de huidige regering onder leiding van Fidel Castro’s broer Raul als de „erfenis” van de overleden dictator. „De regering verzekert het volk van Cuba dat het nog een bepaalde tijd zal moeten lijden. Maar we weten allemaal dat dit nieuws het begin is van grote veranderingen: Fidel Castro’s knevel van het Cubaanse volk zal losgemaakt worden. Vanaf nu zal het castroïsme eindelijk naar een einde gaan.”

Ruimte

J. Haeser, Cubacoördinator van stichting Spaanse Evangelische Zending (SEZ), zegt dat kerken die zich niet inlaten met politiek de ruimte krijgen. Soms perken lokale autoriteiten die ruimte weer in.

Uit gesprekken op het eiland blijkt onder meer dat christenen de ethische stellingname van Fidel Castro hoger waarderen dan die van zijn broer Raul. „Over het algemeen zien ze de toekomst beslist niet positief in nu de directe invloed van Fidel Castro wegvalt”, aldus Haeser.