Herman van Breukelen (56) werd ruim twintig jaar geleden getroffen door een burn-out en zegt daarom extra alert te zijn op klachten bij hemzelf en bij anderen die erop duiden dat het op dit vlak niet goed gaat. Hij is directeur-eigenaar van een accountantskantoor in Harmelen, dat acht medewerkers telt.

Toen hij opgebrand raakte, was hij nog in loondienst. „Het kon me niet hectisch en druk genoeg zijn. In de jaren erna heb ik geleerd daar beter mee om te gaan. Ik herken nu eerder signalen die mij vertellen dat ik op moet passen. Ik bewaak daardoor beter mijn grenzen. Als je er gevoelig voor bent, ga dan iets doen wat jou helpt. Voor de een is dat hardlopen, voor de ander misschien fietsen. Zelf heb ik mindfulnesstrainingen gevolgd.”

Kort na de burn-out startte Van Breukelen zijn eigen onderneming. „Eigenlijk heel bizar, je draagt dan meer verantwoordelijkheden, maar je kunt wel je eigen tempo bepalen, je hebt meer mogelijkheden om bij te sturen. Als werknemer kun je je ziek melden, maar als je zo niet in elkaar zit, doe je dat niet snel.”

De registeraccountant zegt de sociale media als voorname stressfactor te ervaren in de samenleving. „Handig om e-mails te lezen op je smartphone, maar als je echter niet uitkijkt, heb je nooit rust. Dus je moet op zeker ogenblik dat ding gewoon uitzetten.”

Wat betreft de wereld van de accountancy wijst hij op de steeds grotere regeldruk. „Daardoor is er ook meer risico dat je iets vergeet, iets over het hoofd ziet en dat wordt onmiddellijk gesanctioneerd. Onze maatschappij kent een afrekencultuur.”

Komt een te hoge werkdruk onder managers meer voor dan onder andere beroepsgroepen? Dennis Karakoç van het StressCentrum in Woerden verwijst naar een recent onderzoek van het CBS en TNO. Daaruit blijkt dat 11,3 procent van de managers burn-outklachten heeft, tegen 13,4 procent van alle werkenden. „Zij scoren dus laag tot gemiddeld.”

Karakoç is initiatiefnemer en directeur van het StressCentrum. Die organisatie verschaft op de site stresscentrum.nl informatie, met filmpjes, artikelen en tests en verstrekt adviezen, „bedoeld voor iedereen.” „Stress is tenslotte een maatschappelijk probleem, beroepsziekte nummer één.” Ook verzorgt het centrum stressreductietrajecten voor mensen die uitgevallen zijn, „om snel de balans in het lichaam te herstellen.”

Over zijn bevindingen met specifiek managers vertelt hij: „Ze geven wel aan stressgerelateerde klachten te ervaren, maar vaak doen ze niets om de oorzaken daarvan aan te pakken. Daar loopt het mis. Velen in deze beroepsgroep menen dat veel werk, altijd druk zijn, bij hun functie hoort. Zij onderkennen niet wat stress met het lichaam doet; de negatieve spanningen vormen een gevaar voor de gezondheid.”

Hoe kun je stress onder managers verminderen? Karakoç: „Belangrijk is een open klimaat binnen een organisatie, zodat iedereen weet waar hij terechtkan met problemen. Maak stress bespreekbaar, zet het op de agenda, meet periodiek de werkdruk en kom in actie als er signalen zijn.”

serie Werkstress

Een op de acht werknemers in Nederland heeft moeite met de werkdruk. De Week van de Werkstress wil dit fenomeen bespreekbaar maken. Een korte serie portretten van mensen die tot risicogroepen behoren. Vandaag: de manager.