Voor de analisten van het Public Policy Research Institute (PPRI), de organisatie die het onderzoek uitvoerde, is er maar één factor die voor deze enorme omslag in het denken heeft gezorgd: het optreden van Donald Trump.

„Reagan werd gekozen met steun van de Moral Majority, omdat hij zich profileerde als bewust belijdend christen. George W. Bush kreeg de steun van de evangelicals, omdat hij kon vertellen hoe hij een ”born-again”-christen was geworden. Trump schaamt zich er niet voor dat hij weinig tijd heeft voor het geloof”, zegt de woordvoerder van het PPRI.

Opvallend is dat deze verschuiving van bijna 150 procent zich uitsluitend voordoet bij blanke protestanten, die traditioneel Repu­blikeins stemmen. Bij andere, vooral niet-blanke, christenen is het percentage dat vindt dat er verschil mag zijn tussen persoonlijk optreden en politieke opvattingen nagenoeg gelijk gebleven. Ruim 60 procent deelt dit standpunt. „De blanke evangelicals waren voorheen de kiezers die het meest de nadruk legden op moreel gedrag. Nu doen zij dat het minst van alle groepen”, zegt het PPRI.

Uit het onderzoek blijkt ook dat de diverse oproepen van vooraanstaande evangelicale opinieleiders om Trump niet te steunen, geen effect hebben op de keus van de blanke protestanten. Zowel Russell Moore, voorzitter van de ethische commissie van de Zuidelijke Baptisten, als Albert Mohler, president van het seminarie in Louisville, riep op Trump niet te steunen. „De blanke achterban van deze opiniemakers laat zich niet meer door hen sturen”, aldus het PPRI.

Bisschop Harry R. Jackson, voorganger van een pinksterkerk van 3000 zielen in Washington en lid van Trumps adviesraad van evangelicale leiders, onderkent de omslag. „Het gaat ons niet meer om het persoonlijk handelen van politici, maar om de principes die zij willen verdedigen.” Dat er zo discrepantie ontstaat tussen leer en leven, erkent hij. „Maar dat risico loopt ieder mens.”

De bekende Amerikaanse evangelicale schrijver Philips Yancey noemt het onbegrijpelijk dat serieuze christenen zo schuiven in hun denken. „Conservatieve protestanten staan bekend om hun stevige principes. Maar nu doen ze liters water bij de wijn. Ze steunen een man die zich uitleeft als een beest.” Yanceys zorg is dat de geloofwaardigheid van christenen door deze omslag zwaar onder druk komt te staan. „In Europa zijn kerken leeggelopen omdat leden hun ziel hebben verkocht om politieke macht te verwerven. Datzelfde kan gaan gebeuren in Amerika. Als christenen zich niet meer onderscheiden van andere burgers, dan begrijpen niet-christenen beslist niets meer van de waarde van het geloof. De boodschap van het Evangelie verliest zo haar glans.”

Voormalig directeur van het instituut LifeWay Research 
Ed Stetzer stelt dat de omslag de erosie van het ethisch besef van blanke evangelicalen blootlegt. „Als gelovigen zeggen dat het persoonlijk leven van politici er niet meer toe doet om te bepalen of iemand geschikt is voor een ambt, hebben kerken en christenen een gigantisch probleem. De Bijbel leert dat alleen iemand met een onbesproken levenswandel een ambt kan bekleden.”