Mensen zien het hebben van een gave huid vaak als teken van schoonheid. Tijdschriften en reclames doen daar nog eens een schepje bovenop. Vrouwen en meisjes zijn beïnvloedbaar en doen er alles aan om die begerenswaardige mooie huid te krijgen. Schoonheid is tenslotte heel belangrijk, zeker in deze veeleisende maatschappij. En eerlijk is eerlijk, mooi zijn kan zeker voordelen hebben. Een mooi meisje wordt eerder opgemerkt en krijgt gemakkelijker iets voor elkaar.

Toch voldoet niet elk meisje aan het heersende schoonheidsideaal en heeft ze niet altijd een gave huid. Een aantal van hen krijgt te maken met acne of een andere huidaandoening, zoals psoriasis. Acne is een verstopping van de talgkliertjes van de huid. Hierdoor ontstaan mee-eters, puistjes of pukkels.

Acne komt vooral voor tussen het 14e en 25e levensjaar en daarom spreekt men wel van ”jeugdpuistjes”. Volwassenen kunnen er echter ook last van hebben. Vaak is de oorzaak te vinden in hormonale veranderingen tijdens de puberteit.

Spiegelbeeld

Veel jongeren zijn toch al onzeker over hun uiterlijk in de puberperiode, en dat wordt versterkt als ze dan ook nog acne hebben of krijgen. Pubers vergelijken zich vaak met anderen en willen vooral leuk gevonden worden.

Voor Leanne is het behoorlijk heftig als zij regelmatig op een ongelegen moment helemaal onder de puistjes wakker wordt. Dat doet emotioneel iets met haar. Hoe kan zij vrolijk lachen naar haar spiegelbeeld als daar volgens haar niets om te lachen valt?

Leanne noemt zichzelf lelijk. Dat is nogal wat. Haar ouders kunnen door haar uiterlijk heenkijken, zelf kan Leanne dat niet. Haar lichaamsbeeld is negatief. Dat is begrijpelijk, zij voelt zich ongemakkelijk en onzeker door haar acne.

Gewaardeerd als persoon

Sommige jongeren gaan als gevolg van een negatief lichaamsbeeld sociale contacten uit de weg. Gelukkig is dit bij Leanne niet het geval. Ze heeft vrienden en vriendinnen en dat is heerlijk voor haar. Plezier maken met vrienden en vriendinnen versterkt haar eigenwaarde. Ze voelt zich gewaardeerd als persoon en merkt dat haar acne hier geen vat op heeft. Haar vriendinnen weten natuurlijk dat zij acne heeft, maar ach, daar hebben zij allemaal weleens last van.

Natuurlijk zijn er ook jongeren die geen fijne vrienden of vriendinnen hebben. Dan is het belangrijk dat ouders sociale contacten stimuleren

Leannes ouders maken zich met name zorgen om het lichaamsbeeld van Leanne. Als zij zegt zich lelijk te voelen, zijn zij geneigd iets te zeggen in de trant van: „Joh, hou toch op, je bent mooi zoals je bent.”

Natuurlijk doen zij dit met de beste bedoelingen. Ze willen hun dochter een beter gevoel geven. Toch is het maar de vraag of zij dit door deze uitspraak doen. Voor Leanne kan dit overkomen alsof het niet zo erg is en haar ouders haar niet serieus nemen. Beter is het om begrip te tonen en bijvoorbeeld te zeggen: „Dat vind ik naar voor je!” Of: „Dan voel je je vast niet fijn.” Zo hebben jongeren met acne vaak ook een hekel aan opmerkingen als: „Het komt wel goed” of „Je groeit er wel overheen.” Daar hebben ze immers niets aan. Beter is om een gesprek aan te gaan en door te vragen.

Meer dan uiterlijk

Leanne kan wel een oppepper gebruiken. Het gevoel dat zij over haar lichaam heeft, beïnvloedt haar zelfbeeld (het totale beeld dat zij van zichzelf heeft). Haar ouders kunnen en mogen haar helpen om met zelfvertrouwen in het leven te staan.

Zelfvertrouwen is namelijk enorm belangrijk. Een jongere met acne kan wel degelijk aantrekkelijk zijn voor anderen. Aantrekkelijk is namelijk veel meer dan uiterlijk alleen. Het gaat om iemands totaalplaatje.

Zo kan Leanne het ook gaan zien. Ze kan tegen zichzelf zeggen: „Oké, ik heb acne en dat is niet leuk. Toch wil ik graag dat mensen mij leuk vinden en daarom is het belangrijk hoe ik met hen omga. Ik ga proberen een leuk, aardig en aantrekkelijk persoon te zijn of te worden.”

Het gaat te ver om nu meteen te roepen: „Het gaat toch om het innerlijk?” Elke persoon die kampt met (ernstige) acne zal hier wellicht boos om worden en deze uitspraak beschouwen als dooddoener. Uiterlijk is namelijk wel degelijk belangrijk, maar er is méér. Een belangrijke les is: Waar veel mensen denken dat ze niet mooi en daarom niet aantrekkelijk zijn, is het in werkelijkheid ”het idee dat ze niet mooi zijn” dat hen minder aantrekkelijk maakt.

Prachtig

Haar vrienden en vriendinnen zijn blij met haar, nu moet Leanne nog leren om blij met zichzelf te zijn. Haar ouders mogen er haar op wijzen eens te kijken hoe God haar gemaakt heeft. Hij schiep haar naar Zijn beeld. Hij wil dat zij dat onthoudt en dat zij leeft tot Zijn eer.

Ook Eline Hoogenboom is deze mening toegedaan. Zij is oprichter en hoofdredacteur van de site huisvanbelle.nl en het tijdschrift Belle. Zij schrijft: „Ik geloof erin dat God de beste spiegel is die er bestaat: Leef in Zijn vrijheid en je gaat stralen. En die shine, die zullen anderen zien! Je bent prachtig!”

Stichting Huis van Belle heeft als doel meiden te vertellen hoe mooi ze gemaakt zijn en om hen te helpen bij het vinden van zichzelf en van betekenis te zijn voor anderen. Belle is het eerste christelijke blad voor tienermeiden.

Talenten ontdekken

Kinderen worden niet geboren met gedachten over zichzelf. Ze leren over zichzelf te denken door wat mensen tegen hen zeggen en door hoe mensen hen behandelen. In een positieve relatie krijgt een kind het gevoel gewaardeerd en geaccepteerd te worden. Wordt het gewaardeerd, dan is het dus de moeite waard en kan het een positief zelfbeeld ontwikkelen.

Ouders hebben hier grote invloed op. Leannes ouders doen er goed aan haar veel waardering te geven, complimenten te maken en opbouwende kritiek te geven. Het goede voorbeeld geven is ontzettend belangrijk. Heeft Leannes moeder het er zelf altijd over dat ze te dik is of dat haar haar niet goed zit, hoe kan ze dan verwachten dat haar Leanne altijd tevreden is over zichzelf?

Leanne mag aangemoedigd worden in wat zij goed kan en leuk vindt. Zo gaat zij vanzelf haar talenten ontdekken. God wil dat zij die gebruikt tot Zijn eer. Zo mag Leanne worden zoals God haar bedoeld heeft: een meisje met unieke gaven en talenten die ze mag inzetten tot eer van Hem en tot nut van de naaste.

Tips voor jongere (of oudere) met acne

• Ga met je probleem tot God; Hij weet volmaakt wat je nodig hebt.
• Ga niet bij de pakken neerzitten, maar kom in actie. Verzamel informatie over acne, bezoek een schoonheidsspecialist, ken je huidtype en gebruik de juiste producten.
• Wees open en eerlijk en praat met familie en lotgenoten over je probleem.
• Focus op je eigen persoonlijkheid. Je hebt acne, maar bent ook aardig, behulpzaam en betrouwbaar. Ben je dit niet, dan kun je het worden!
• Leer complimenten te accepteren.
• Toon respect voor je lijf, kijk niet enkel naar hoe het eruitziet maar ook naar wat het allemaal kan.
• Heb je ernstige acne en ben je heel erg onzeker of depressief? Zoek dan professionele hulp en bezoek een dermatoloog of misschien zelfs een psycholoog.

Tips voor ouders van jongeren met een negatief lichaams-/zelfbeeld

• Neem de gevoelens van het kind serieus en toon begrip.
• Ga in gesprek en vraag door.
• Vertel regelmatig concreet wat u mooi vindt aan het kind.
• Maak lichamelijk contact door bijvoorbeeld een arm om de jongere heen te slaan.
• Leg uit dat gedachten te beïnvloeden zijn. Tegenover elke negatieve gedachte kan een positieve komen. „Ik heb puistjes, maar…”
• Vraag de jongere: „Wat kun je doen om je mooier en fijner te voelen?”
• Stimuleer de eigenheid van de jongere.

acne-info.nl, optimalegezondheid.com , huidinfo.nl , huisvanbelle.nl

Wilt u reageren of hebt u vragen over opvoeding? Leg ze (anoniem) voor aan de pedagogen Mirjam Blom en Anja Helmink. Dat kan door de situatie en de (gezins-)omstandigheden, liefst uitvoerig, te mailen naar: wijs@refdag.nl of te sturen naar: RD, t.a.v. redactie Wijs, Postbus 670, 7300 AR Apeldoorn.