Hoe koning leeuw zijn buit verloor
Wat zijn het toch een heerlijke nare beesten: gevlekte hyena’s. Had er een ”play”button bij deze foto gezeten, dan zou je een luid gejoel, gekrijs, gegil en hoongelach horen. Van de buren had je dat lawaai asociaal gevonden, maar het rijke vocale repertoire van de hyena’s duidt juist op hun sociale inborst.
Ze struinen de savanne af, soms alleen, soms in kleine patrouilles. Vinden ze een buit, dan produceren ze een verdragende wooooo-klank, die gretig gehoor vindt bij alle soortgenoten. Een beetje zoals het huilen van een wolf. Van alle kanten stromen er hyena’s toe.
Wat begint met vier exemplaren, groeit al snel uit tot een club van dik vijftien kompanen, die steeds meer babbels beginnen te krijgen richting leeuw.
Helemaal rechts in beeld ligt hij dan, de koning der dieren. Een jong mannetje, verfomfaaid, ondervoed en verzwakt. De leeuwin is alweer vertrokken met haar kroost, maar deze laatste leeuw probeert tegen beter weten in toch nog wat verse stukjes buffel binnen te krijgen.
Totdat de eerste hyena de confrontatie zoekt door in zijn staart te bijten. Terwijl hij de leeuw achter zich aan krijgt, storten andere hyena’s zich op de vrijgekomen buit. Er is geen houden meer aan. De hyena’s winnen, de leeuw druipt roemloos af.
Het is halfzes ’s ochtends en het duister van de nacht begint op te lossen. Fototoestellen ratelen vrijwel continu vanuit het halfopen safari-voertuig in het Zuid-Afrikaanse Krugerpark. Ik heb er op extreem hoge ISO-waarde tientallen moeten maken om dit ene moment te treffen.
Zie je hun overmacht? Zie je de doorhangende buik van de etende hyena? Ze vormen een familie die eropuit is om zo snel mogelijk zo veel mogelijk vlees binnen te krijgen, wat ze later zullen opbraken bij hun hol voor de jongen en de achtergebleven kinderbewakers. Ze vormen een saamhorige, sociale clan van familieleden. En ze hebben haast, want ook de jakhalzen en gieren beginnen zich te verzamelen bij het buffelkadaver. En ook die worden brutaler naarmate ze met meer zijn.
Gemengde gevoelens bij de safarigangers. Eigenlijk verafschuwen ze de hyena’s vanwege hun gluiperige voorkomen, maar wanneer de gids vertelt hoe sociaal ze wel niet zijn, wekt dat toch ook de nodige bewondering.
En natuurlijk is er de onvermijdelijke vraag: zijn het nou hondachtigen, katachtigen, of geen van beide? Uiteindelijk zijn de biologen het erover eens dat hyena’s een eigen plek verdienen binnen het dierenrijk. Maar dan praten we niet over het sprookjesdierenrijk van koning leeuw, want die denkt daar vast heel anders over.