Rechtszaak om “christenhond” of “geloofsgekkie” heeft weinig zin
Een columnist kan „vrij ver” gaan in het beledigen van anderen, zolang hij niet aanzet tot discriminatie, haat of geweld. Een rechtszaak aanspannen vanwege het woord ”christenhond” heeft weinig zin.
Dat zegt dr. Aernout Nieuwenhuis, hoofddocent strafrecht aan de Universiteit van Amsterdam, in reactie op een zaak rond CU-voorman Segers. Deze schreef het boek ”Hoop voor een verdeeld land”.
Maxim Hartman besteedt aandacht aan het boek in een columnachtige recensie zaterdag in de Volkskant. Hij typeert Segers als een ”christenhond” en ”geloofsgekkie” en schrijft: „een flinke knal op hun derde oog zou je ze willen geven.”
Hartman is niet te ver gegaan, liet de Volkskrant maandag desgevraagd weten. „De vraag of woorden als christenhond en geloofsgekkie binnen het beleid van onze krant passen, is niet relevant. Columnisten hebben bij de Volkskrant een bijna absolute vrijheid”, aldus een woordvoerder. Op de vraag of Hartman dit ook had mogen schrijven over moslims, geeft hij geen antwoord.
Op sociale media reageren veel mensen negatief op de column van Hartman. Ze noemen het artikel goedkoop en de Volkskrant onwaardig.
Joden
„In columns is volgens de rechtspraak vrij veel toegestaan”, zegt dr. Nieuwenhuis, hoofddocent strafrecht, desgevraagd. „Ik herinner mij een artikel in het blad van de Hogeschool van Amsterdam waarin werd betoogd dat het allemaal nog niet zo gek was geweest wat de Joden in de jaren dertig van de vorige eeuw was overkomen. Deze zaak is zelfs bij de Hoge Raad geweest, maar er volgde geen veroordeling.”
Een woord als ”geloofsgekkie” is op zichzelf niet voldoende om iemand te veroordelen, stelt Nieuwenhuis. „Ook al ontstaat er over zo’n woord in een bepaalde bevolkingsgroep commotie. Een artikel zal moeten aanzetten tot discriminatie, haat of geweld wil je bij de rechter kans van slagen hebben. De column van Hartman zal satirisch bedoeld zijn. Hij zal niemand daadwerkelijk willen oproepen om Segers een flinke knal op zijn derde oog te geven.”
Of het beledigen van moslims gevoeliger ligt dan van christenen, durft Nieuwenhuis niet te zeggen. „Er is een zaak geweest waarbij moslims ”kontenbonkers” werden genoemd. Daarvan zei de rechter: Het woord is niet zo beledigend dat het strafbaar is. In de zaak-Segers speelt mee dat hij een boek heeft geschreven en daarmee zelf de publiciteit zoekt. Dan vindt de rechter doorgaans dat daar stevig op gereageerd mag worden.”
Nieuwenhuis maakt wel een kanttekening. „Moslims zitten maatschappelijk gezien meer in de hoek waar de klappen vallen dan christenen. Er zijn meer brandstichtingen bij moskeeën dan bij kerken. Ik kan het niet hardmaken, maar dit zou bij sommige kwesties een rol kunnen spelen in de rechtspraak.”
Aandacht niet afleiden
Een woordvoerder van de ChristenUnie zegt desgevraagd dat de partij niets gaat doen met de aantijging. „Meer aandacht maakt de zaak alleen maar groter. En dat leidt af van hetgeen waar het boek van Segers over gaat: proberen de diepe verdeeldheid in de samenleving te boven te komen.”
Opmerkelijk: arabist Jan Jaap de Ruiter mag geen columns meer schrijven voor de Turks-Nederlandse krant Zaman Vandaag. Zijn artikel over homoseksualiteit in de islam zou beledigend zijn voor de profeet Mohammed.