Wat Philips is voor Eindhoven, dat is IHC voor Kinderdijk. Het dorp aan de Lek is vermaard om zijn molens, maar minstens zo sterk is Kinderdijk gestempeld door de scheepsbouw. Eeuwenlang al verdient een fors deel van de bevolking van Kinderdijk én omliggende plaatsen als Alblasserdam en Nieuw-Lekkerland zijn brood in de maritieme industrie.

Lees ook

IHC ontslaat nog eens 425 medewerkers

Juist ook daarom, legt Kinder­dijker en IHC-werknemer Kees van den Heuvel in zijn woning aan de Molenstraat uit, is het zo bitter dat ICH gisteren opnieuw een ontslagronde aankondigde. Royal IHC schrapt nog eens 
425 van de 2300 banen. Vorig jaar verdwenen bij het scheepsbouwconcern ook al bijna 500 vaste en ongeveer evenveel flexibele arbeidsplaatsen. De werf in Krimpen aan den IJssel blijft „als belangrijkste helling” behouden, de werf in Kinderdijk wordt als reserve aangehouden. IHC kampt met teruglopende orders vanuit de offshore (vanwege de lage olieprijs) en de baggerindustrie.

Niet onberoerd

Zelf verkeert Van den Heuvel, ook wel de informele burgemeester van Kinderdijk genoemd, in het ongewisse over zijn lot bij IHC. Die onzekerheid knaagt, hoewel hij geen slapeloze nachten zegt te kennen. „Het laat me allemaal niet onberoerd”, zegt de bebaarde smeerzetter, die tewaterlatingen van schepen voorbereidt. „De stemming op de werkvloer is nul. IJzerwerkers en lassers sloffen totaal ongeïnteresseerd rond”, aldus Van den Heuvel, op zijn zeven­tiende begonnen als scheepstimmerman.

Waar is de tijd gebleven dat zo’n beetje iedere arbeiderswoning in Kinderdijk in beheer was bij de broodheren van de werf? En waar de tijd dat in Kinderdijk bij IHC de ene na de andere sleephopperzuiger, 200 meter lang, te water werd gelaten? „Het is triest dat de scheepsbouw, ooit dé trots van deze regio, zo is ingezakt”, zegt Van den Heuvel, die lid is van de ondernemingsraad van IHC. Als dorpshistoricus kent hij de geschiedenis van IHC en zijn voorlopers door en door. In zijn museum zijn tal van relatie­geschenken van de scheeps­bouwer te bewonderen.

Balen

Ook Wijnand Stam (52) verkeert in onzekerheid over zijn toekomst bij IHC. „In de 35 jaar dat ik daar werk, heb ik 6 keer een reorganisatie meegemaakt en ben ik er telkens doorheen geglipt. Enorm druk ga ik me niet maken. Maar ik zou wel vreselijk balen als ik deze keer wél bij de groep zit die ontslagen wordt. Ik heb het goed bij IHC. De arbeidsvoorwaarden zijn altijd goed geweest”, vertelt Stam in zijn woning, die uitzicht biedt op de molens van Kinderdijk. „Tijdens een van de reorganisaties ben ik verplicht overgeplaatst. En dat heeft al grote impact”, zegt de oud gereformeerde Kinderdijker, vader van vier kinderen.

Wijnand Stam denkt dat het gisteren ingelichte personeel de komende ontslagronde „beter begrijpt” dan de voorgaande. „Bij de vorige ronde werden mensen van de productieafdelingen ontslagen en konden kantoormensen blijven zitten. Nu zijn als het ware ook de ‘witte boorden’ aan de beurt. Al blijft het natuurlijk triest dat er zo velen weg moeten. Denk bijvoorbeeld aan oudere werknemers. Komen die weer aan het werk?”

De scheepsbouw opereert in een grillige markt, benadrukt Stam, terwijl hij met zijn handen golfbewegingen maakt. Een paar mooie orders uit bijvoorbeeld de offshore kunnen het tij weer doen keren, wil hij maar zeggen.

Zwaar weer

„Erg triest is het”, zegt Wim Stam (63) in de kantine van bakkerij Stam in Nieuw-Lekkerland, doelend op de misère bij de scheepsbouwer. Samen met familieleden runt Stam de bakkerij en twee bakkerswinkels in Nieuw-Lekkerland en Kinderdijk.

Al jaren bezorgt Stam bolletjes en brood bij de IHC-vestigingen in Kinderdijk, Sliedrecht en Krimpen aan den IJssel. In Kinderdijk kwam daar nog gebak bij.

Maar zeker het laatste jaar ging er beroerd weinig taart richting werf. Nu de scheepsbouwer in zwaar weer zit, bestelt het personeel minder lekkernijen. „De tijd dat we op één dag in Kinder­dijk soms meer dan honderd gebakjes bezorgden, is voorbij”, zegt mede-eigenaar Gertjan Stam (33), terwijl hij een warme prak verorbert.

Ook andere middenstanders krijgen een tik mee van de malaise bij IHC, zegt Wim Stam. „De slager, de timmerman, de schilder, de groenteman en ga maar door.”

Het is een hard gelag als je ontslag krijgt, zeggen vader en zoon Stam, behorend tot de reformatorische kring. „Pas moesten behoorlijk wat werknemers van een tegelzetbedrijf in Nieuw-Lekkerland vertrekken. Dat had in deze omgeving veel impact. Het valt niet mee als een vader van een groot gezin zonder werk zit. In diverse kerkbodes is daar aandacht aan geschonken.”