De conservatieve regering in Warschau voerde na haar aantreden vorig jaar een aantal hervormingen door bij het grondwettelijk hof. Volgens critici, waaronder de Europese Commissie en het hof zelf, zijn de hervormingen een bedreiging voor de rechtsstaat in Polen. De commissie heeft Polen tot eind oktober de tijd gegeven om de hervormingen terug te draaien.

Daar is volgens de de experts van de Raad van Europa - een orgaan dat geen deel uitmaakt van de Europese Unie - tot dusver te weinig van terechtgekomen. De Poolse wet blijft „het werk van het tribunaal traineren en hinderen en ondergraaft de onafhankelijkheid van het hof door buitensporige bemoeienis vanuit de wetgevende en de uitvoerende macht”, aldus de juristen.

Het hof beoordeelde de hervormingen zelf ook als ongrondwettelijk, maar de regering weigert dat vonnis te erkennen. „In plaats van deze precaire situatie waarin het hof zich bevindt op te lossen, blijven het parlement en de regering de positie van het hof als de ultieme scheidsrechter over grondwettelijke kwesties betwisten en eigenen ze zich die macht zelf toe.”

Als de regering in Warschau de kritiek uit Brussel blijft negeren kan de commissie besluiten om Polen het stemrecht over Europese wetgeving te ontnemen. Dat is echter wel een draconische maatregel, die nog nooit eerder is genomen en die door alle andere lidstaten zou moeten worden gesteund.