„Ik denk dat eenzaamheid ook in christelijke kring toeneemt. Dat heeft te maken met de versnelling van het levenstempo. Uit de komst van zowel jongeren als ouderen naar de themadag blijkt dat het probleem onder alle leeftijdsgroepen voorkomt”, meent dagvoorzitter dr. R. Kuiper, lector aan de Gereformeerde Hogeschool in Zwolle.

Het is bekend dat eenzaamheid een groot probleem vormt in onze individualistische maatschappij. De SOS Telefonische Hulpdienst, die per jaar 200.000 telefoontjes verwerkt, had in 2002 eenzaamheid als meest voorkomende gespreksthema, gevolgd door psychosociale problemen en relatieproblemen.

Volgens dr. E. Talstra, hoogleraar Oude Testament aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en spreker op het congres, moet niet al te krampachtig met eenzaamheid worden omgegaan. Talstra erkent wel dat eenzaamheid heftig en schrijnend kan zijn, maar tegelijkertijd stelt hij dat de Bijbel de mensen ruimte geeft om eenzaam te zijn.

„We zijn vaak verplicht individualistisch. De maatschappij legt de mensen normen op die de Bijbel niet bedoelt. We leven in een tijd waarin we verplicht zijn om geluk te hebben. Lukt dat niet, dan is de mens een repareerbaar sociaal wezen. De Bijbel leert dat ieder mens er mag zijn. Niet ieder hoeft de gelukkigste mens te worden. We leven niet om het geluk te verwerven, maar we leven tot Gods eer. De Bijbel geeft de mensen vrijheid en ruimte. Dat is een bevrijding, want dan leef je niet onder drukkende eisen van mensen. Niemand is je examinator. Eenzaamheid is geen mislukking, maar een ervaring om onder ogen te zien.”

Volgens Talstra komt in Psalm 25 een roep tot God vanuit de eenzaamheid voor in de vorm van een kunstig gemaakt vers. „Dat is niet een individueel therapeutisch gebeuren, maar een beroep op God in een lange traditie van gebed en lofzang. Bij deze traditie kun je aansluiten door lezen en bidden.”

Orthopedagoog drs. B. Reinds meende dat de moderne mens steeds minder leert om zich met anderen te verbinden en steeds meer de neiging heeft om zich te isoleren. Hij noemde als oorzaken onder andere het materialisme, de voortgaande vertechnisering, de haast en de jacht op prestaties.

Ook op het leven van christenen valt volgens Reinds wel iets aan te merken. „Wordt het succes van het leven afgemeten aan het bezit van een of twee auto’s, een Alfa en een Omega? Bent u meer geïnteresseerd in verbouwingen van lijf, huis en tuin dan in investeringen in relaties en geestelijke zaken?”

In liefde met elkaar omgaan en oog hebben voor elkaar vindt de orthopedagoog belangrijk, evenals het geven van vrijheid en ruimte. „Voor God is niet interessant wat je hebt, maar wat je bent.”

Openheid is nodig om eenzaamheid, waarop nog vaak een taboe rust, bespreekbaar te maken. „Vraag in de kerkelijke gemeente of er bijbelstudie gedaan kan worden over eenzaamheid of dat het onderwerp op een wijkavond besproken wordt.”