Dat is veranderd. Onder invloed van een veranderend denken over de mens en zijn vermogens, met name zijn verstand, raakte de Bijbel meer en meer zijn gezaghebbend karakter kwijt. Het gezag waar mensen zich aan wilden onderwerpen, was bij velen niet langer dat van God en van Zijn Woord. De rede –het verstandelijk vermogen van de mens– kreeg meer en meer de gezaghebbende plaats. Geen wonder dat heel wat van de Bijbel in twijfel getrokken werd. Ook datgene wat de Bijbel zegt over de zonde der mensen en de straf die God op de zonde doet volgen.

Zo kwam ook datgene wat de Bijbel over de hel zegt, ter discussie te staan. Er werden verklaringen gezocht die voor de mens beter aanvaardbaar zijn. Deze ontwikkeling staat nog steeds niet stil. Met name in Amerika wordt er veel aandacht besteed aan wat we in de Bijbel over de hel lezen. Vooral evangelische christenen –die er in diverse soorten zijn– houden de discussie gaande.

Vier visies

Dat bracht uitgever Zondervan in Grand Rapids ertoe in 1996 een publicatie te doen verschijnen met de titel ”Four Views On Hell”. Vier schrijvers maakten in die uitgave duidelijk hoe zij dachten over datgene wat de Bijbel over de hel zegt. Vier verschillende visies van mensen die allemaal beleden te geloven dat er een hel is, maar die verschilden ten aanzien van de vraag wat we onder de hel hebben te verstaan.

In de twintig jaar die na de verschijning van deze uitgave verstreken, ging het debat voort. Er werden nog weer nieuwere ideeën aan de reeds bestaande toegevoegd. De uitgever zag zich door die voortgaande ontwikkeling gedrongen opnieuw enkele scribenten te vragen hun mening op schrift te stellen. De nieuwe uitgave zou dan ook aan de nieuwere inzichten aandacht moeten geven. Dat is dit jaar gebeurd, en zo verscheen kortgeleden een nieuw geschrift onder dezelfde titel: ”Four Views On Hell”.

De redactie berust bij Preston Sprinkle. Hij geeft een korte inleiding en hij besluit het boek met een voorzichtige samenvatting van de aan de orde gestelde visies.

Eerst komt de traditionele visie aan de orde, geschreven door Denny Burk. Hij hangt de opvatting aan die alle eeuwen door in de christelijke kerk werd verkondigd. Na hem geeft John Stackhouse zijn mening weer. Hij verdedigt het zogenoemde annihilationisme: de leer dat zij die niet zalig worden uiteindelijk zullen ophouden te bestaan. De derde theoloog die aan het woord komt, is Robert Parry. Hij blijkt een verdediger te zijn van het universalisme, de leer dat ieder schepsel uiteindelijk zal worden behouden. De laatste in de rij, Jerry Walls, heeft zich min of meer aangesloten bij de leer van het vagevuur, zoals die in de Rooms-Katholieke Kerk wordt aangehangen. De meningen van de vier scribenten worden elk op hun beurt weerlegd door de andere drie.

Verwarrend

Deze opzet is boeiend. De lezer krijgt een duidelijk beeld van wat er op dit terrein verkondigd wordt. Anderzijds kan ik me voorstellen dat er lezers zijn die het boek vermoeid terzijde leggen en het allemaal maar erg verwarrend vinden.

Ik kan me ook voorstellen dat er christenen zijn die zich maar het liefst houden aan de opvatting zoals die de eeuwen door in de kerk is verkondigd. De Heilige Geest heeft de kerk in vorige eeuwen toch niet op een dwaalspoor geleid? Ook toen gold immers Christus’ belofte ten aanzien van de Heilige Geest: Hij zal u in alle waarheid leiden.

Boekgegevens

Four Views On Hell, Preston Sprinkler;

Zondervan, Grand Rapids, 2016; ISBN 978 0 310 5164 0; 220 blz.; $ 5,-.