Bijbel van Kohlbrugge in Utrecht geëxposeerd
Een Statenbijbel die in het bezit is geweest van de 19e-eeuwse theoloog dr. H. F. Kohlbrugge is sinds deze week te zien in Museum Catharijneconvent in Utrecht. Een prachtig exemplaar, vindt conservator Tanja Kootte.
Sinds maandag is in de vaste opstelling van Museum Catharijneconvent een bijzondere Bijbel tentoongesteld. Op het eerste gezicht lijkt het een gewone Statenbijbel – een zogeheten Keurbijbel uit 1702. Het museum kreeg de Bijbel enkele maanden geleden in bruikleen van prof. dr. W. Balke, voorzitter van de Vrienden van Dr. H. F. Kohlbrugge.
Het Boek werd aan de negentiende-eeuwse theoloog geschonken ter gelegenheid van de viering van diens 25-jarig ambtsjubileum, op 7 juni 1871. Kerkhistoricus H. Boele vond hierover een verslag, waarin de feestelijkheden worden beschreven. De kleinkinderen zongen Kohlbrugge bij die gelegenheid vierstemmig toe. En hij ontving een Bijbel in folio van de Niederländisch-reformierte Gemeinde in Elberfeld, bij Wuppertal.
Mooi exemplaar
Het is een groot, mooi exemplaar, zegt Kootte, conservator voor het Nederlands protestantisme van Museum Catharijneconvent. „Aan de Bijbel is helaas niet te zien dat hij in het bezit van Kohlbrugge is geweest. Er staan bijvoorbeeld geen aantekeningen op het titelblad. Zelfs de naam van de theoloog ontbreekt. Wel weten we zeker dat de Bijbel aan Kohlbrugge heeft toebehoord.”
De Bijbel kwam via Kohlbrugges dochter Anna in de familie De Liagre-Böhl terecht. Anna Kohlbrugge was gehuwd met de Weense theoloog Eduard Böhl (1836-1903). De zoon uit dit huwelijk, Franz Marius Theodor Böhl (1882-1976), was hoogleraar assyriologie aan het Instituut voor het Nabije Oosten in Leiden. Tot voor kort bevond de Bijbel zich in het onderkomen van dit instituut.
Het instituut besloot de Bijbel over te dragen aan de Vrienden van Dr. H. F. Kohlbrugge, die op hun beurt op zoek gingen naar een goede bestemming. Toen ze hoorden dat het Catharijneconvent sinds kort een portret van Kohlbrugge bezit, besloten zij de Bijbel daar in bruikleen te geven.
De Kohlbruggebijbel wordt geëxposeerd in de Catharijnezaal, de plek waar ook uitleg gegeven wordt over de wordingsgeschiedenis van de Statenvertaling, zegt Kootte. „Het was vanwege het grote formaat niet mogelijk om de Bijbel bij het portret van Kohlbrugge op te stellen. Wel verwijzen we ernaar op de plek waar de Bijbel ligt.”
Vijftig
Het portret dateert uit 1853, het jaar waarin de Elberfeldse predikant vijftig werd. Vermoedelijk ter gelegenheid daarvan schilderde Julius Amatus Roeting zijn portret. Het werd vorig jaar door de familie aan het museum geschonken.
Dr. Hermann Friedrich Kohlbrugge (1803-1875) woonde een aantal jaren in Utrecht, ook in de omgeving van het huidige Catharijneconvent, op de hoek van de Zuilenstraat en de Lange Nieuwstraat.
