De emeritus hoogleraar van de Theologische Universiteit Apeldoorn was vrijdag een van de sprekers op een studiedag in de Noorderkerk in Amsterdam over de inhoud, het doel en de kracht van de verkondiging van het Evangelie. Aanleiding voor de bijeenkomst is de verschijning van het boek ”Preken” van de predikant uit New York.

Keller staat bekend als een spraakmakende prediker en theoloog. „Velen omarmen zijn preken en zijn geschriften omdat die een geweldige impact blijken te hebben in Amerika en zo langzamerhand ook in Nederland”, aldus prof. Baars. „Aan de andere kant zijn er reacties met name uit de rechterflank in reformatorisch Nederland, waarin hij categorisch afgewezen wordt.”

Volgens de emeritus hoogleraar is het tijd om eerlijk met Keller in gesprek te gaan en te kijken wat diens werk echt te betekenen heeft. Zelf is hij daar nog niet helemaal uit. „In elk geval is de zaak van Keller er niet mee gebaat om hem ongehoord en bij voorbaat af te wijzen. Niet meer minder waar is het dat wij hem zonder enige reserve moeten omarmen omdat hij zou weten hoe de postmoderne mens in Nederland te bereiken is met het evangelie.”

Orthodox

Volgens prof. Baars hangt Keller een orthodoxe Schriftleer aan, maar staat hij wel open voor het nieuwere Bijbelonderzoek. Ook spreekt Amerikaanse gemeentestichter nadrukkelijk over de betrouwbaarheid en het gezag van de Bijbel, terwijl hij nog sterker onderstreept dat de Bijbel een „dynamische kracht” is die harten opent en levens vernieuwt.

Keller is een duidelijke voorstander van ”expository preaching”, een prediking met veel uitleg van de tekst en toepassingen die daar doorgaans doorheen geweven zijn. Deze preekvorm is vooral vrucht van het puritanisme en de methode van Johannes Calvijn.

In zijn boek maakt Keller aantal opmerkingen die prof. Baars „uit het hart” gegrepen zijn. Zo pleit de presbyteriaanse predikant voor ”expository preaching” omdat in de preek de Schrift moet opengaan. Ook waarschuwt hij „terecht tegen extremen”, zoals de zogenoemde ”lectio continua”. Daarbij wordt een heel Bijbelboek achter elkaar in soms honderden preken behandeld. „Wie de enorme series van Martyn Lloyd Jones over de brieven aan de Romeinen en de Efeziërs kent, weet hoe vermoeiend dat kan werken. Keller pleit terecht voor korte series en veel afwisseling.”

Edwards

Komt in de prediking van Keller het hele Woord aan de orde? Een moeilijk vraag, vindt prof. Baars. „Dan zou je de duizenden preken van hem moeten doorwerken die op internet te vinden zijn.”

Keller spreekt herhaaldelijk zijn bewondering uit voor de grote opwekkingsprediker Jonathan Edwards. „Die staat bekend om zijn sterk ontdekkende en onderscheidende prediking, al kon hij ook liefdevol en ruim nodigen om tot Christus te komen. Bovendien staat hij bekend om zijn vlijmscherpe en beeldende prediking van het gericht van God en van de hel, al kon hij ook prachtig over de hemel preken.”

Prof. Baars vraagt zich echter af wat Keller doet met de elementen die centraal staan in de prediking van Edwards: onderscheidend preken en gerichtsprediking. „Ik stel dat als vraag, want ik ben nog aan het speuren naar een antwoord. Ik heb de indruk dat Keller onder meer vooral onder de indruk is van het vermogen van Edwards om zich aan te passen aan zijn gehoor.

Hij preekte als zendeling onder de indianen in een volstrekt ander taalkleed dan in de gemeente. Maar wie de uitgegeven preken tot de indianen leest, ziet al spoedig dat de thema’s die in deze preken aan de orde komen dezelfde zijn als in de preken voor de gemeente. En dus preekte Edwards tot de indianen ook over het gericht en de hel.”

Op de studiebijeenkomst spraken verder onder anderen dr. P. J. Visser (Amsterdam) en dr. J. Douma (Zwolle).

Zie ook:

Een preek van Keller: gewoon en daarom bijzonder (Reformatorisch Dagblad, 30-09-2016)