Honduras heeft sinds afgelopen zomer 370 militairen in Irak. Zij houden zich voornamelijk bezig met het opruimen van mijnen en het verzorgen van medische ondersteuning aan de coalitietroepen. Eerder was al bekendgemaakt dat hun mandaat, dat in juli afloopt, niet verlengd zou worden.

Italië en El Salvador blijven wel militair aanwezig in Irak. De 374 Salvadoraanse soldaten zijn gelegerd in Najaf en staan onder bevel van Spanje, dat heeft aangekondigd zijn troepen zo snel mogelijk te zullen terugtrekken. De Italiaanse troepen blijven, omdat ze naar dat land zijn gestuurd „met een vredesmissie, ten dienste van het Iraakse volk.” Dat heeft de Italiaanse regeringsleider Silvio Berlusconi maandag bevestigd.

Italië heeft afgelopen zomer ongeveer 3000 militairen naar Irak gestuurd. Een groepering heeft daar vier Italiaanse militairen gegijzeld. Woensdag werd er een gedood nadat Berlusconi had geweigerd opdracht te geven tot terugtrekking van de militairen. Over het lot van de andere drie is niets bekend.

De Amerikaanse president Bush heeft de Spaanse premier Zapatero maandag gezegd dat hij het spijtig vindt dat Madrid zijn 1300 militairen uit Irak haalt. Bush had gisteren een vijf minuten durend telefonisch onderhoud met Zapatero, aldus woordvoerder Scott McClellan van het Witte Huis. De nieuwe premier loste met het terughalen van de troepen een verkiezingsbelofte in.

President Bush benoemde maandag Amerika’s VN-ambassadeur John Negroponte (64) tot ambassadeur in Bagdad na de bestuursoverdracht in Irak op 30 juni. Na die overdracht vertrekt Amerika’s huidige stadhouder in Irak, John Bremer. De positie van beide mannen verschilt overigens sterk.

Bremer leidde de wederopbouw en stabilisatie na de invasie van Irak. Hij rapporteert aan minister van Defensie Donald Rumsfeld. Negroponte daarentegen zal rapporteren aan minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell. Negroponte heeft geen zeggenschap over de Amerikaanse strijdkrachten die in Irak blijven na de bestuursoverdracht. „Dit vraagt om problemen gezien de animositeit tussen Defensie en Buitenlandse Zaken”, meent politiek analist Doug Bandow van het Cato Research Institute in Washington (DC).

President Bush erkent dat Negroponte geen gemakkelijke taak wacht. „John Negroponte is een man van veel ervaring en met veel talent. Daarom heb ik hem gevraagd voor deze bijzonder moeilijke opdracht”, aldus Bush maandag. De benoeming van Negroponte moet nog wel worden goedgekeurd door de Senaat. Het Witte Huis legt de keuze van Amerika’s VN-ambassadeur voor de nieuwe post in Bagdad uit als een positief signaal richting Verenigde Naties die in de aanloop naar de invasie van Irak door Washington bijzonder grof geschoffeerd werd.

Vanwege de naderende verkiezingen in Amerika wilde Bush formeel uit Irak weg zijn voor de Republikeinse en Democratische partijcongressen komende zomer. Daarom werd de datum van 30 juni gekozen. En daarom wordt er in Washington nu in lovende termen gesproken over de toekomstige rol van de VN in de democratisering van Irak. Het is echter nog volstrekt onduidelijk aan wat voor soort interim-bestuur de Amerikanen op 30 juni de bestuursmacht in Irak overdragen. VN-secretaris-generaal Kofi Annan heeft de afgelopen weken bij herhaling gezegd dat verbetering van de veiligheidssituatie in Irak voor hem prioriteit nummer één is wil de VN besluiten zich actiever te bemoeien met Iraks toekomst.