Het populaire tijdschrift National Geographic publiceerde half mei een artikel over het geloof in de hel in evangelicale kringen. De schrijver, Mark Strauss, citeert christenen uit heden en verleden die het zogenoemde annihilationisme verdedigen: de gedachte dat ongelovigen na hun dood of na een tijdelijk verblijf in de hel volledig worden vernietigd en ophouden te bestaan. In het artikel komen ook vier christenen aan het woord die de traditionele visie op de hel aanhangen. Die houdt in dat mensen die niet in Jezus Christus geloven de eeuwige straf verdienen.

Het artikel in National Geographic suggereert verder dat het annihilationisme snel terrein wint onder evangelicalen. Ook zouden in het verleden lang niet alle christenen de traditionale visie op de hel hebben aangehangen.

Gerechtigheid

Baptistenpredikant Skaug, die bezig is met een promotiestudie over de leer van de hel, stelde deze week tegenover de website Baptist Press dat het geloof in de hel als plaats van oordeel en eeuwige straf de beste Bijbelse papieren heeft. Het oordeel over de goddelozen is in de Schrift meestal een uiting van Gods gerechtigheid.

De predikant van Immanuel Baptist Church in Highland (Californië) wijst erop dat de Vader het oordeel aan de Zoon heeft gegeven (Johannes 5). De Bijbel spreekt over de hel als een plaats van eeuwig vuur (Mattheus 18:6-9) en eeuwig verderf (1 Thessalonicenzen 1:5-10), die ook bestemd was voor satan en de gevallen engelen (Mattheus 25:31-46). „De hel is de plek waar de alomtegenwoordige God daadwerkelijk zijn rechtvaardige toorn uitstort over de goddelozen die Jezus Christus hebben verworpen”, aldus Skaug.

Skaug zet ook vraagtekens bij de bewering dat er in de vroege kerk geen overeenstemming bestond in de leer over de hel. Er waren inderdaad verschillende opvattingen, maar dat is volgens hem iets anders dan dat er helemaal geen overeenstemming was.

Hij wijst onder meer op de derde-eeuwse theoloog Origenes, die geloofde in een tijdelijke straf na de dood. Kerkvaders als Tertullianus en Chrysostomus gingen uit van een eeuwige straf, een opvatting die door Augustinus werd gepopulariseerd. „In de middeleeuwen en de Reformatie werd de traditionele visie op de hel als orthodox gezien. In de verlichting in de achttiende eeuw weken sommige kerken af van die visie, maar de conservatieve kerken hielden eraan vast.”

Iemands opvatting over de hel wordt volgens Skaug bepaald door diens visie op de Schrift. „Het is echter niet onze taak om te beoordelen of de Schriften binnen onze westerse perspectieven passen. Het gaat erom dat we het Woord van God toestaan ons denken te kneden en vormen, zodat onze gedachten dichterbij die van God komen. Wanneer de Bijbel zegt dat de hel een echte plaats is, dan zouden evangelicalen niet bang moeten zijn om de traditionele leer van de hel als waarheid te verkondigen.”

Cruciaal

Volgens de voorstanders van de traditionele visie op de hel is het niet om het even hoe christenen over dit leerstuk denken. Denny Burk, hoogleraar Bijbelse studies aan Boyce College in Louisville (Kentucky), signaleert dat veel theologen de ‘oude’ opvatting loslaten. Dat is echter niet zonder gevaar. „Ze hebben dan ook de neiging om weg te drijven van andere cruciale leerstukken.”

Burk, die een bijdrage leverde aan het dit voorjaar verschenen boek ”Four views on hell” (uitg. Zondervan, Grand Rapids), stelt dat iemands opvatting over de hel een afspiegeling vormt van diens visie op God en Zijn karakter en gerechtigheid. „Een herziening van de leer van de hel gaat vaak gepaard met andere revisies, die het orthodoxe evangelische geloof ondermijnen.”

Liefde

De hel is een steeds terugkerend thema onder evangelicals. Veel ophef veroorzaakte de publicatie van het boek ”Love wins” van de Amerikaanse voorganger Rob Bell (in het Nederlands is verschenen onder de titel ”En de meeste van deze is… liefde”) in 2011. De eeuwige straf in de hel staat volgens Bell haaks staat op het liefdevolle karakter van God.

Ook in Nederland staat het thema –opnieuw– in de belangstelling. De afgelopen maanden verschenen de boeken ”De laatste ernst. Over de plaats van hemel en hel in prediking en pastoraat” van ds. J. Belder en ”Bestemming bereikt. Hemel of hel en de reis daarheen” van ds. P. den Butter.

Uit een onderzoek van de Evangelische Omroep en het Nederlands Dagblad uit 2012 bleek dat een kwart van de Nederlandse christenen in het bestaan van de hel gelooft. Onder bevindelijk gereformeerden is dat 93 procent.

Zie ook:

Twijfel over de twee wegen (Reformatorisch Dagblad, 07-05-2016)

„Twijfel over hel is twijfel aan Schriftgezag” (Reformatorisch Dagblad, 27-04-2012)

Ernstige realiteit van de hel (Reformatorisch Dagblad, 21-04-2012)

Debat over de hel heeft voedingsbodem (Reformatorisch Dagblad, 28-04-2012)

Storm op internet rond boek over hel (Reformatorisch Dagblad, 16-03-2011)