„Daar, meneer, daar!” Boos wijzen de kampbewoners omhoog, waar een politiehelikopter roffelend overkomt. „Elke dag komen ze loeren. Onze vrouwen kunnen niet meer in badpak buiten zitten. Straks kijken ze nog onze slaapkamers in.”

Opgewonden staan de bewoners van De Vinkenslag bij elkaar op de snelweg. „Aan de kant! Daar komt de macaroni.” ME-busjes naderen. Bijna vijf uur lang hielden de kampers woensdagmorgen het kruispunt aan de noordrand van de stad bezet. De politie probeerde door onderhandelen escalatie te voorkomen. De mobiele eenheid kwam pas om 10.15 uur in actie. Toen de actievoerders de tien ME-busjes zagen komen, sprongen ze in hun auto’s en reden in colonne weg.

„Daar komen ze, uren te laat, als de kampbewoners weg zijn”, roept een boze automobilist in de file. „En kijk eens wat een machtsvertoon, in plaats dat ze die gasten die daar net wegreden, tegenhouden en oppakken.”

Korpschef W. Velings van de politie Limburg-Zuid kan niet verklaren, waarom de ME de vluchtende auto’s ongehinderd liet passeren. De rommel bleef achter. Het duurde tot twaalf uur voordat de snelweg -schoongeborsteld en -gespoten- vrijgegeven kon worden. „We zijn zélf weggegaan. We willen geen geweld”, benadrukken de kampbewoners. „We zijn mensen, geen beesten. Op een fatsoenlijke manier kun je ook iets oplossen.”

Achter de ’woonwagens’ -luxe bungalows- strekt zich een onafzienbaar terrein vol schroot en oude auto’s uit. „Wij willen een groot kamp blijven”, uit een breedgeschouderde kampbewoner zijn grieven. „Geen kleine kampen, zoals de overheid wil. Trouwens, die vallen ze net zo goed lastig. We zouden inspraak krijgen bij het vaststellen van de locaties; nou, vergeet het maar.”

Het woonwagenkamp leek jarenlang een vrijstaat voor allerlei criminele activiteiten. Toen de politie in april 2002 een inval deed en drie hennepkwekerijen wilde opdoeken, verzetten de bewoners zich met geweld. De agenten werden weggejaagd, maar na overleg konden ze alsnog 8000 wietplanten in beslag nemen. De gemeente besloot in dat jaar het kamp te saneren en om te vormen tot een bedrijventerrein. Alleen bewoners die een levensvatbaar bedrijf hebben, kunnen blijven.

Vorig jaar kwam de politie met groot machtsvertoon in actie. Zevenhonderd agenten vielen het kamp binnen en troffen een bijna industrieel complex aan, waar op grote schaal wiet werd geproduceerd. De politie nam 15.000 hennepplanten in beslag.

Eind juni voerden politie, gemeente, energiebedrijf en brandweer een gezamenlijke inspectie uit. Weer moest de controle worden afgebroken omdat bewoners zich tegen de zeventig controleurs keerden. Een paar dagen later keerden de inspecteurs terug, begeleid door onder meer 400 man van de mobiele eenheid.

„Wij betalen gewoon belasting”, roepen de bewoners. „Toen Leers hier burgemeester werd, kwam hij kennismaken. Toen hebben we hem de boekhouding laten zien. Daarna is hij nooit meer geweest. Ondertussen wordt zijn aanpak in de rest van het land overgenomen. Daarom gaan we de andere kampen ook bij onze acties inschakelen. Het gaat over onze mensenrechten. We hebben allemaal geen vergunning; die krijgen we niet. Niets mag er meer. We hebben een brief gekregen dat de wagens te dicht bij elkaar staan. Hij daar heeft drie, vier kinderen en een hoogzwangere vrouw, en ze hebben maar één slaapkamer. Maar een tweede kamer mag hij er niet bijbouwen. Ze komen met de helikopter kijken of het niet gebeurt.”

Wrang was de vergelijking die de actievoerders woensdag in een pamflet trokken met de holocaust: „Wij woonwagenbewoners tolereren niet langer te leven als de joden in de concentratiekampen. Wij nemen het niet langer, wij laten ons niet uit het veld slaan! Zijn we soms terug beland in de jaren 1940/1945? Toen werden de kampers ook in een hoek gedreven”, aldus de woonwagenbewoners.

Burgemeester Leers van Maastricht heeft inmiddels laten weten niet van plan te zijn te wijken. Hij noemde de actie „onacceptabel en buiten elke proportie”, mede gezien de enorme economische schade die de blokkade veroorzaakte. Leers ging niet in op een eis van de actievoerders om ter plekke met hen te praten. „Dat zou neerkomen op het belonen van slecht gedrag. Ik ben niet op afroep beschikbaar bij een bezetting van een kruispunt.”

De Maastrichtse persofficier van justitie A. Rogier laat weten dat het openbaar ministerie de actievoerders als groep strafrechtelijk wil vervolgen. Daarvoor heeft justitie mogelijk wel films en foto’s van de media nodig. Het videoteam van de recherche kwam te laat, omdat het vast kwam te zitten in de file. De politie zette 200 agenten in, buiten de inzet van de KLPD, die tot ver buiten Limburg het verkeer moest regelen.

De burgemeester deed een oproep aan alle gedupeerde weggebruikers zich aan te sluiten bij de civiele procedure van de gemeente. „We moeten nu duidelijk maken dat dit soort acties niet ongestraft blijft.”