De eerste twee weken van april waren de bloedigste sinds de val van Saddam Hussein. Het Amerikaanse leger verloor zeventig manschappen. De opstandelingen hebben ongeveer „tien keer zo veel” verliezen geleden, aldus de Amerikaanse brigadegeneraal Mark Kimmitt. Hij zei niet hoeveel burgerslachtoffers er zijn gevallen.

De Amerikaanse president Bush zei dat de situatie verbetert na een „moeilijke week.” Hij sprak op zijn ranch in Crawford in Texas, waar hij zijn Egyptische collega Hosni Mubarak ontmoette. Volgens hem probeerden „bendes het recht in eigen hand te nemen.”

De situatie in het zuiden is gestabiliseerd. Luitenant-generaal Ricardo Sanchez, de bevelhebber van de Amerikaanse troepen in Irak, zei dat alleen Najaf en een deel van Karbala nog in handen van de radicale sjiitische geestelijke Muqtada al-Sadr zijn. De officier maakte duidelijk dat al-Sadr zal worden uitgeschakeld.

Meer dan tien buitenlanders worden nu vermist of gegijzeld. Sanchez zei dat na een aanval op een konvooi bij Abu Ghraib negen Amerikanen worden vermist. Het gaat om twee militairen en zeven beveiligingsmedewerkers van het bedrijf KBR. Een tiende Amerikaanse burger is in handen van een groep die eist dat de belegering van Fallujah wordt gestaakt.

Verder verdwenen drie medewerkers van de Tsjechische publieke omroep. Twee televisieverslaggevers werden op weg naar Jordanië opgepakt door gewapende mannen. De ontvoering gebeurde 10 kilometer ten noorden van Bagdad.

Het lot van drie gegijzelde Japanners blijft nog steeds onzeker. De gijzelnemers eisen het vertrek van de 550 Japanse militairen uit Zuid-Irak. De Japanse premier Junichiro Koizumi liet na overleg in Tokio met de Amerikaanse vice-president Dick Cheney opnieuw weten niet te zullen zwichten voor de eis van de terroristen.

Ook zeven Chinese burgers uit de provincie Fujian zijn korte tijd gegijzeld geweest. Zij waren voor „privé-doeleinden” naar het oorlogsgebied gereisd. Volgens het Chinese staatspersbureau Xinhua raakten twee van hen gewond bij een „ongeluk”, zonder nader in details te treden. Volgens een medewerker van de Chinese ambassade is het nog onduidelijk wat de mannen in Irak van plan waren.

De Arabische zender al-Jazeera meldde dat nog meer gijzelaars zijn vrijgekomen. Het station toonde maandag beelden van gemaskerde mannen met hun gijzelaars uit Nepal, Pakistan, India, Turkije, Iran en de Filipijnen. Zij zouden worden vrijgelaten nadat zij beloofd hadden niet meer voor het Amerikaanse leger te zullen werken. Verder werd ook een in Nassiriya ontvoerde Brit vrijgelaten.

In Fallujah in de soennitische driehoek wordt intussen gepoogd een „fragiel” bestand om te zetten in een duurzame wapenstilstand. Overleg hierover zou dinsdag worden voortgezet, zei een zegsman van de Iraakse Islamitische Partij. De gesprekken lopen via de regeringsraad. In de stad zijn tijdens de gevechten volgens ziekenhuisbronnen zeker 600 mensen omgekomen, voornamelijk burgers.

Een woordvoerder van de Amerikaanse strijdkrachten zei te hopen dat het proces leidt tot „het herstel van de legitieme controle in de stad.” Brigadegeneraal Kimmitt waarschuwde nog eens dat mariniers gereed staan om „de vernietiging van de vijandelijke troepen af te ronden.” Het leger kondigde aan Fallujah binnen te zullen vallen om de stad te heroveren als de onderhandelingen op niets uitlopen. De Amerikanen eisen de uitlevering van de verantwoordelijken van de brute moord op vier Amerikaanse burgers in Fallujah.

De bevelhebber van de Amerikaanse strijdkrachten in Irak heeft de televisiezenders Al-Jazeera en Al-Arabiya verweten leugens over het Amerikaanse militaire optreden in de stad Fallujah te verspreiden. Volgens generaal John Abizaid verspreiden de zenders ten onrechte berichten dat de Amerikanen opzettelijk burgers op de korrel nemen in Fallujah. Abizaid zei dat de Amerikaanse eenheden hun uiterste best doen om burgers te beschermen en tegelijkertijd militaire doelwitten in Fallujah te raken.

Woordvoerder Jihad Ballout van Al-Jazeera zei dat de zender ook Amerikaanse zegslieden aan het woord laat om zo evenwichtig mogelijk te zijn. De kritiek die de zender binnen en buiten de regio krijgt is volgens hem een bewijs van de professionaliteit van de nieuwsorganisatie. Over de strijd in Fallujah zei hij: „Ik denk niet dat beelden liegen. Wij proberen zo veelomvattend te zijn als mogelijk is. In de eerste paar dagen in Fallujah was Al-Jazeera de enige internationale organisatie ter plaatse.” Volgens Ballout kan Al-Jazeera niet worden verweten dat het op de juiste tijd op de juiste plaats is.

Hoofdredacteur Salah Negm van Al-Arabiya zei dat zijn zender zijn werk onder moeilijke omstandigheden „naar behoren” doet. Hij zei dat Al-Arabiya ook door sommige Irakezen van de andere kant van partijdigheid wordt beticht. Voorts zei hij dat de verslaggeving in Fallujah gehinderd wordt doordat het station kampt met gebrek aan mankracht sinds een verslaggever en een cameraman vorige maand door Amerikaanse militairen in Bagdad werden doodgeschoten toen zij de gevolgen van een raketaanval op een hotel wilden verslaan.

slot

maw9784pg

130116 apr 04