slaat echter alarm: het Wad wordt plat. Het is feest in Waddenland! Economen, ecologen, wetenschappers, politici, milieudeskundigen, natuurontwikkelaars en oliemaatschappijen dansen vrolijk rond, wapperend met Waddengasmiljarden, jubelend over al het goede dat ze daarmee gaan doen.

Breedste strand

Arme Waddenzee. Natuurlijk moeten we op de barricaden voor de Waddenzee!

Ameland is nu 28 centimeter gezakt; daar zit een gat in de zeebodem van 250 vierkante kilometer. Er is ruwweg 50 miljoen kubieke meter zand weg, daar heerst zandhonger. De golven van de zee klauwen van boven af om dat gat te vullen.

Ameland had het breedste strand van Europa, 3 kilometer breed. De gasten klaagden dat ze zo ver moesten lopen naar de zee. Dat strand is weg. Jaar in jaar uit wordt er tevergeefs zand op gespoten. Er staan bordjes op het strand: ”Verboden toegang”, vanwege drijfzand, slik en een moordende stroom langs de duinen.

De Boschplaat onder Terschelling, een droogvallende zandplaat van 7 kilometer breed, is weg. Op Engelsmanplaat, tussen Ameland en Schiermonnikoog, waren duintjes, daar groeide helmgras en er broedden vogels. Nu is de Engelsmanplaat een kale vlakte, waar elke vloed overheen spoelt. De fundamenten van voorgaande kapen, die nog nooit iemand gezien had, steken nu troosteloos boven het zand uit. Het verschil tussen leven of dood is maar een paar centimeter. De onderste tree van de trap naar het vogelhuisje zit nu op 1,20 meter hoogte, daar zijn vijf nieuwe treden aan gemaakt!

Schiermonnikoog heeft nu het breedste strand van Europa, het Westerstrand. Dit is over 4 vierkante kilometer 1 tot 1,5 meter lager dan een paar jaar geleden. Daar is 4 miljoen kubieke meter zand weg. Tot voor kort kon ik vanaf de Reede naar Schiermonnikoog de schepen in het Westgat niet zien, daar zat een hoge bult tussen. Nu zie je de schepen, het hefeiland boven Ameland, de kaap en het vogelhuisje van Engelsmanplaat.

Enorme hoeveelheden zand zijn in beweging. Dat zwerft nog jaren rond voordat het NAM-gat bij Ameland opgevuld is. Het gif uit de Rijn bezonk in de Waddenzee, misschien trekt het zand van de Noordzeekust hier ook wel heen.

Plat Wad

De hoogste delen van het Wad onder de eilanden, de wantijen, waren altijd ongeveer even diep. Ze veranderden wel van plaats, maar nauwelijks van diepte. Nu zijn alle wantijen tientallen centimeters minder diep. Het Wad wordt plat, de hoge platen verdwijnen razendsnel, de geulen slibben dicht.

De Waddenzee was een compleet systeem; er was evenwicht tussen afslag en aangroei. Dat is nu al ernstig verstoord.

In het rapport-Meijer staat dat de NAM gas zal winnen „met de hand aan de gaskraan en als er aantoonbare schade is draaien we die kraan onmiddellijk dicht.” De schade rondom Ameland is nu al zo enorm, dat de gaskraan daar onmiddellijk dicht moet. Laten ze eerst onderzoeken waar al dat zand gebleven is en dan wachten tot het Wad zich hersteld heeft, als dat nog mogelijk is. Pas dan mag de gaskraan bij Ameland weer op een kiertje, maar zeker geen nieuwe gaswinning.

Bij nieuwe gaswinning hoort ook weer jarenlange onrust van felverlichte boortorens, hefeilanden en affakkelvlammen. Misschien kan een CO(in2(-injectie over een paar jaar bodemdaling voorkomen, en is de waterstoftechnologie dan verder ontwikkeld. Laten we het Waddengas daarvoor bewaren!

Schepping

Op de Waddenzee kun je twee keer per dag het ontstaan van de wereld beleven, zoals dat beschreven wordt op de eerste bladzijde van de Bijbel: „En God zeide: Dat de wateren onder den hemel op een plaats samenvloeien en het droge tevoorschijn kome…”

De onafhankelijkheid van de natuur wordt nu vervangen door afhankelijkheid van de NAM en de politiek.

De Waddenzee is weerloos. Die boodschap moet in Den Haag gehoord worden. De wereld heeft genoeg voor de behoeften van iedereen, maar voor de hebzucht is er nooit genoeg. Laten wij een gebarricadeerd bolwerk oprichten voor de oneindige waarde van het Wad.

De auteur is Waddenschilder. Hij uit zijn noodkreet mede namens VZBZ (Vereniging Zeilende Beroepsvaart Zoutkamp), Cor Gransbergen (voormalig wethouder Ameland), Gerrit de Vries (UQ 21, garnalenvisser), Eric Augusteijn (gemeenteraadslid Schiermonnikoog) en Aafke Taekema (Schiermonnikoog).