Wat is asbest?

Asbest is een natuurlijk materiaal met een vezelstructuur. Er bestaan verschillende soorten asbestmineralen. Chrysotiel/wit asbest is het meest toegepast (90 procent). In de overige 10 procent is amosiet/bruin asbest of crocidoliet/blauw asbest gebruikt.

Waarvoor werd asbest gebruikt?

Asbest werd veel toegepast in bouwmaterialen omdat het sterk, slijtvast, isolerend en goedkoop is. Het gebruik ervan is verboden, maar in gebouwen, woningen en scholen die tussen 1960 en 1982 zijn gebouwd, kan het nog aanwezig zijn. Asbest is ook wel gebruikt in remschijven, hittebestendig textiel en als onderlaag van vloerbedekking.

Wanneer is asbest gevaarlijk?

Alleen asbestvezels die in de lucht vrijkomen zijn gevaarlijk, omdat die ingeademd kunnen worden. Dit kan gebeuren wanneer er in materiaal met asbest wordt gezaagd, geboord of als het wordt geschuurd. Ook beschadiging, onvakkundige verwijdering en slijtage kunnen ervoor zorgen dat er asbestdeeltjes vrijkomen.

Wat zijn de gezondheidsrisico’s?

Asbestvezels kunnen bij inademing diep in de longen dringen. Op termijn kan de stof buikvlieskanker, longvlieskanker (mesothelioom) of asbestose (stoflongen) veroorzaken. De periode tussen blootstelling en het daadwerkelijk ontstaan van klachten kan tientallen jaren beslaan. Hoe groot het risico is, hangt af van de hoeveelheid asbest waaraan iemand wordt blootgesteld en het type asbest­vezel dat is ingeademd.

Waar kan de stof in huis zitten?

In woningen komt asbest in twee vormen voor: hechtgebonden en losgebonden. Bij hechtgebonden asbest zitten de asbestvezels stevig vast in het materiaal. Die vezels komen nauwelijks vrij als het materiaal in goede staat is en niet wordt bewerkt of gesloopt. Bij losgebonden asbest, ook wel spuitasbest genoemd, zijn de asbestvezels niet of nauwelijks aan het materiaal gebonden. Spuitasbest werd vroeger onder meer gebruikt bij het brandveilig maken van gebouwen. De vezels kunnen gemakkelijk vrijkomen, waardoor de gezondheidsrisico’s veel groter zijn. Het gebruik van spuitasbest werd in Nederland in 1977 verboden.

Waarom gelden er strenge regels voor het verwijderen van asbest?

Voor het verwijderen van asbest gelden strenge voorschriften. Asbest op de verkeerde manier weghalen, betekent vaak een groter gezondheidsrisico dan het te laten zitten. De gemeente kan de eigenaar van materiaal met asbest dwingen om maatregelen te nemen, bijvoorbeeld als in een woning losgebonden asbest zit dat onvoldoende is afgeschermd. De kosten voor het verwijderen komen voor rekening van de eigenaar. De overheid geeft hiervoor geen subsidie. Bij een huurwoning is de verhuurder of de woningcorporatie verantwoordelijk voor de asbestsanering.