Het onderzoek is twee week geleden begonnen in de Grot van de Doodshoofden in de Judese woestijn ten westen van de Dode Zee. De spelonk bevindt zich 80 meter van de top van een rotswand en 250 meter boven de Tse’elimbeek. De 500 professionals en vrijwilligers die voor het project zijn ingezet, maken gebruik van klimmateriaal. Ze slapen ’s nachts in een speciaal woestijnkamp. Volgens Amir Gabor, directeur van de eenheid die diefstal van erfgoed moet voorkomen, is de expeditie in Nahal Tse’elim buitengewoon complex.

In de grotten in de Judese woestijn zijn rond 1950 de Dode Zeerollen gevonden. Deze Bijbelse en sektarische manuscripten behoren tot de belangrijkste archeologische vondsten van de twintigste eeuw. Ze werden 2000 jaar geleden waarschijnlijk geschreven door een sekte in de nederzetting Qumran bij de Dode Zee.

Dieven hebben in de afgelopen tientallen jaren geprobeerd de grotten te plunderen en de oudheden op de zwarte markt te verhandelen. In 2009 grepen de antidiefstaleenheid en de Israëlische politie dieven in de kraag die probeerden een papyrus voor 2 miljoen dollar aan undercoveragenten te verkopen. De daders werden veroordeeld tot gevangenisstraffen en het betalen van een boete. Het document uit het jaar 139 na Christus noemt steden en nederzettingen in het de regio rond Hebron. Het is mogelijk afkomstig uit een archief van Joden die tijdens de opstand van Bar Kochbah tegen de Romeinen (132-135 na. Chr.) naar de woestijn vluchtten.

„Er zijn honderden grotten in rotswanden in het gebied”, zegt Gabor. „Het gebied is gevaarlijk en moeilijk toegankelijk. In bijna elke grot die we onderzochten vonden we sporen van dieven. Het is heel verdrietig. De schade aan de vondsten is onherstelbaar. Dit kan niet worden getolereerd.” Israël promoot nu een plan om op uitgebreide schaal de grotten in de Judese woestijn te onderzoeken.