Aartsbisschop bij Europarlement: Wilt u dat christenen uit Midden-Oosten verdwijnen?
BRUSSEL. Ze zijn wanhopig, de Syrisch-orthodoxe aartsbisschop van Mosul en de priester uit Homs. Syrische en Iraakse christenen die op de vlucht zijn voor het geweld zijn volgens de twee ook in Noord-Irak, Turkije en Libanon vogelvrij. „Europa gebruikt veel mooie woorden, maar er verandert niets.”
Strijders van IS waren tot op 300 meter afstand genaderd toen aartsbisschop Nicodemus Daud Sharaf ruim twee jaar geleden halsoverkop zijn woonplaats ontvluchtte. Sindsdien verblijft hij in het door Koerden bestuurde Noorden van Irak.
Woensdag kwam de kerkleider samen met de uit de Syrische stad Homs gevluchte priester Zuhri Khazaal naar het Europees Parlement in Brussel. Tegenover de christendemocraten van de EVP-fractie, waar het CDA deel van uitmaakt, benadrukten de twee dat zij van Europa meer verwachten dan alleen maar praten over de situatie in het Midden-Oosten. Aartsbisschop Nicodemus: „IS nam onze levens, onze geschiedenis en onze eer, maar zal Jezus niet uit ons hart kunnen halen.”
CDA-Europarlementariër Schreijer-Pierik was een van de initiatiefnemers voor de hoorzitting. Zij kan zich de wanhoop van de geestelijken voorstellen en vindt dat Europa de afgelopen jaren de nood van vervolgde christenen in het Midden-Oosten onvoldoende heeft onderkend. Heeft dat ermee te maken dat de aandacht voor christenvervolging wel leeft onder christenpolitici, maar niet bij anderen? Schreijer: „Het is te makkelijk om kritiek te uiten op anderen. Laten christenen eens meer uitkomen voor hun geloof. Zij zijn het die christelijke waarden en normen moeten uitdragen.”
U nodigde de aartsbisschop een jaar geleden uit voor een bezoek aan het Parlement. Zit er tussen toen en nu niet te veel tijd, gezien de nood in het Midden-Oosten?
„De bijeenkomst stond eerder gepland, maar werd uitgesteld door de aanslagen in Brussel. De voorbereiding van deze bijeenkomst heeft veel tijd gekost, omdat we er politieke zwaargewichten bij wilden hebben. Zo was vicevoorzitter Tajani hier, dat geeft aan dat het parlement wil werken aan oplossingen voor het Midden-Oosten. Uiteindelijk is vrede in de regio alleen te bereiken met steun van wereldmachten, zoals de Verenigde Staten en Rusland. En als rooms-katholiek kijk ik natuurlijk ook naar de paus, die partijen bij elkaar zou kunnen brengen.”
Schreijer benadrukt dat Europa gebouwd is op christelijke waarden, en juist daarom zich moet inspannen nu de bakermat van het christendom bedreigd wordt. „Het is wat dat betreft niet vijf voor twaalf, maar één over twaalf.”
Genocide
Voorzitter Aziz Beth Aho van de Aramese Beweging voor Mensenrechten (ABM) benadrukt dat er in het Midden-Oosten sprake is van grootschalige genocide. „Na de Tweede Wereldoorlog zwoer de wereld nooit meer een massamoord of een genocide te laten plaatsvinden. Mooie woorden, maar de praktijk is anders.” Hij zou graag zien dat bij vredesoverleg in het Midden-Oosten ook de Aramese christenen worden betrokken, „in plaats van landen als Turkije en Saudi-Arabië, waarvan het maar de vraag is welke bijdrage die leveren aan democratie en diversiteit in het Midden-Oosten.”
Aartsbisschop Nicodemus heeft vele waaromvragen rondom het verdrijven van christenen uit het Midden-Oosten. Op dit moment gaat echter ook een deel van zijn aandacht naar zijn gevluchte kerk- leden. „Meer dan 5000 gezinnen wonen met 5 families in één appartement. Ze hebben veel meegemaakt, kampen ook vaak nog met problemen op het gebied van de lichamelijke en geestelijke gezondheid en hebben vaak ook financiële zorgen.”
De geestelijke is kritisch tegenover Europarlementariërs. „U vraagt ons altijd: Wat kunnen we doen? Het enige wat we willen is in vrede leven, in onze eigen regio, bij onze wortels. Wij zijn de getuigen van Jezus Christus in het Midden-Oosten. Wilt u dat die uit deze regio verdwijnen?”
Nicodemus pleit voor terugkeer van de christenen naar de vlakte van Ninevé, onder internationale bescherming. „Ofwel u helpt ons, of u trekt uw handen van ons af. In dat geval zijn wij ernstig teleurgesteld in uw hoogstaande democratie.”
Geloofsvervolging
De Italiaanse Europarlementariër Tajani, een van de veertien vicevoorzitters van het Parlement, benadrukt dat christenen in het Midden-Oosten, Pakistan en Noord-Afrika niet vervolgd worden omdat ze deel uitmaken van een etnische minderheidsgroep, maar om hun geloof. De islam maakt volgens de politicus niet de scheiding die Christus maakte, toen Deze stelde dat de keizer moet ontvangen wat des keizers is, en God wat van Hem is.
Minister van Buitenlandse Zaken Koenders,die in verband met het bezoek van koning Willem-Alexander aan het Europees Parlement ook in Brussel is, probeert de Arameërs een hart onder de riem te steken. „Het is belangrijk dat we u steunen in deze moeilijke situatie. We beseffen allemaal hoe moeilijk de situatie is in Mosul. We zijn het aan u verplicht om alles te doen voor de bescherming van christenen en andere minderheden in de regio. Ik wil oprecht uw volk steunen, maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Het staakt-het-vuren is heel fragiel.”
Achterstelling
De Zwitsers-Aramese Severiyos Aydin richtte drie jaar geleden een hulporganisatie op, omdat hij zag dat christenen vaak achter het net visten bij hulpinitiatieven. Hij is kritisch over de VN-vluchtelingenkampen, waar christenen volgens hem onvoldoende beschermd worden. Dat komt naar zijn mening mede doordat christenen en moslims bij elkaar geplaatst worden. „Dan gaat de achterstelling in zo’n kamp net zo hard door als daarbuiten.”
Aydin vindt dat Europa maatregelen moet nemen om de veiligheid van christenenvluchtelingen te vergroten. „De meeste christenen zoeken opvang buiten de VN-kampen, omdat ze er eenvoudigweg niet durven komen.”
Zie ook: De kerk in Syrië wil gewoon blijven (Reformatorisch Dagblad, 13 april 2016
