Bloquons tout –we leggen alles plat: de taal van het verzet tegen de omstreden arbeidswet van de Franse minister Myriam El Khomri is niet bepaald verzoenend. „Met deze regering valt niets meer te onderhandelen.” Voor de vakbond CGT is er maar één uitweg: de wet moet van tafel, al moet het hele land geblokkeerd worden. Frankrijk is een tikkende tijdbom, waarschuwt de CGT. Haar weigerachtige houding kan de rege­ring van Manuel Valls weleens duur komen te staan.

Het terrein voor de olieraffinaderij in Feyzin, net onder Lyon, ziet er dezer dagen verlaten uit. De honderden werknemers die hier normaliter hun auto parkeren, zitten thuis. Volgens CBT-bestuurder Michel Lavastrou heeft een flinke meerderheid, zo’n 80 procent, vorige week besloten om in ieder geval tot vrijdag het werk neer te leggen. Het stopzetten van de productie heeft nog geen grote gevolgen voor de brandstofvoorziening in het departement Rhône-Alpes. In Lyon dreigt vooral een tekort aan diesel. Bij veertig pomp­stations in de stad is de dieselvoorraad op.

Raffinaderijen

De blokkades van brandstof­depots en de stakingen bij de raffi­naderijen hebben ertoe geleid dat er bij zo’n 10 procent van alle Franse benzinestations geen druppel benzine meer te verkrijgen is. Vooral in het noordwesten van het land is het lastig geworden om te tanken. De schaarste heeft inmiddels ook de regio Parijs bereikt. Tientallen stations hebben aangegeven door hun voorraden heen te zijn.

Voor donderdag staat er in Frankrijk een grote algemene staking gepland. Het is de zoveelste staking van de afgelopen weken, en dat kan gevolgen hebben voor de motivatie. Bij de staking van vorige week kwamen er volgens officiële cijfers nog maar 14.000 mensen naar Parijs. Of probeert de regering de stakers te ontmoedigen door lage opkomstcijfers te publiceren en daarmee een zekere stakingsmoeheid te suggereren? Volgens de vakbonden trokken er namelijk minstens 100.000 mensen door de straten van de hoofdstad. Zij hopen dat de brede maatschappelijke onvrede rond de arbeidswet de komende weken nog meer mensen mobiliseert. En mocht premier Valls na donderdag nog steeds voet bij stuk willen houden, dan volgen er nieuwe acties. Zo willen de bonden vanaf 2 juni tegelijkertijd stakingen organiseren bij de spoorwegen, in de havens en bij de raffinaderijen.

CBT-leider Philippe Martinez is ervan overtuigd dat een meerderheid van de Fransen nog steeds achter de blokkades van de raffi­naderijen staat. Hij hoopt dat de komende dagen meer mensen het werk neerleggen. Vorige week bleek de stakingsbereidheid onder spoorwegpersoneel echter erg laag: daar staakte minder dan 15 procent.

Eind vorige week leek het er even op dat premier Valls weer naar de onderhandelingstafel zou gaan. Na weken van actievoeren lukte het de vrachtwagen­chauffeurs om een gegarandeerde vergoeding voor overuren los te peuteren. Valls hoopte daarmee de angel uit het conflict te halen en de chauffeurs te bewegen de blokkades op te heffen. Maar de chauffeurs lieten er zich door de vakbond van overtuigen om de strijd nog niet op te geven zolang de arbeidswet niet van tafel is.

Premier Valls heeft al verschillende malen aangegeven de wet gewoon in te zullen voeren. Hij zegt de zaak volledig onder controle te hebben en verklaart dat er voorlopig voldoende brandstof is om de economie draaiende te kunnen houden.

Brandende autobanden zien er weliswaar spectaculair uit, het gaat uiteindelijk om het resultaat. In 2010 probeerden de vakbonden de pensioenhervormingen van toenmalig premier Sarkozy te torpederen. Miljoenen Fransen gingen de straat op om een verhoging van de pensioenleeftijd te voorkomen. Ook toen werden de raffinaderijen stil­gelegd. Maar Sarkozy hield voet bij stuk.

Regering belooft einde tekort

Redactie economie

PARIJS. Volgens de Franse regering zullen de vakbonds­acties niet leiden tot langdurige tekorten aan brandstof. De staatssecretaris van Transport, Alain Vidalies, beklemtoonde maandag dat de toestand snel weer normaal wordt. Minister van Financiën Michel Sapin noemde de blokkades van opslagplaatsen van brandstof illegaal en zei dat de regering alle beschikbare middelen inzet om de economische activiteit te hervatten. De regering is naar eigen zeggen druk bezig om de depots weer open te krijgen.

Nederlandse vrachtwagenchauffeurs hebben volgens brancheorganisatie Transport en Logistiek Nederland (TLN) weinig last van de brandstofschaarste in het noordwesten van Frankrijk. Ze kunnen die redelijk eenvoudig omzeilen door te tanken in Nederland of België, aldus TLN. TLN is wel ontstemd over de lange duur van de blokkades.