„Op deze ene dag van het jaar is het altijd gezellig om met z’n allen in klederdracht te lopen. Om de traditie hoog te houden”, zegt Harm Romkes. De jongeman kuiert de zaterdag voor Pinksteren in Urker pak over de haven. Hij vertolkt een gevoel dat onder veel Urkers leeft.

Kinderwagen

Normaal gesproken is de Urker klederdracht vrijwel uit het straatbeeld verdwenen. Maar op de jaarlijkse Urkerdag, wanneer tal van lokale tradities en gewoontes centraal staan, hullen jongeren en ouderen zich in de historische kledij. Ook veel kleintjes in de kinderwagen.

„We willen de klederdracht in ere houden en graag Urk promoten”, zegt Lumme van Veen, maakster van Urker klederdracht. Ze loopt gearmd met haar kleindochter en dochter. Ook zij hebben zich in Urker kleren gestoken op deze Urkerdag. Menig dorpeling gaat tijdens de pinksterdagen ook in de historische kleding ter kerke.

Ging in Urk –net als in andere dorpsgemeenschappen– de klederdracht teloor, het dialect is in het vissersdorp nog springlevend. Vrijwel alle Urkers praten in eigen kring in hun moerstaal. Zo staat ”moatjen” voor meisje, ”kalletjen” voor verkering, ”karrek” voor kerk, en ”domenai” voor dominee. In het vissersdorp zijn sommige woorden ongebruikelijk. Zo noemen kinderen hun vader geen pappa, paps of pappie, maar va. En moeder heet geen mamma, mams of mammie, maar moe. In het vissersdorp is het heel normaal dat hun kinderen hun ouders met je en jij aanspreken.

Ossebosse

Wat vinden de Urkers zelf het mooiste Urker woord? Een steekproef op de haven levert tal van woorden op. Ossebosse bijvoorbeeld, dat schommel betekent. Esseloar, dat staat voor knikker. Een knakereitjen, ofwel een klusje.

Voor een man in Urker pak springt het woord ”pallementoasie” eruit. „Dat betekent familie”, zegt hij. „Het mooie is: al gaat het om je achter-achter-achterneef, dan is het nog steeds familie van je. Dus dan praat je op Urk nog steeds over de ”pallementoasie.””