Commentaar: Holleeder lijkt weer de lachende derde
Tegen zijn zin in legde de vermaarde strafpleiter en hoogleraar strafrecht Franken deze week de verdediging van topcrimineel Willem Holleeder neer. Hij deed dat na een dringend advies van de deken in zijn arrondissement; de vakbroeder die gedurende een bepaalde termijn wordt vrijgesteld van zijn praktijk om klachten van cliënten tegen advocaten te kunnen onderzoeken en die eventueel tuchtrechtelijke procedures aanhangig kan maken tegen hen.
Tegen het optreden van Franken was geprotesteerd door een zus van Holleeder, alsook door diens ex. Net als nog een andere zus hebben de twee reden te vrezen voor hun leven. Gedrieën overhandigden zij ruim een jaar geleden door hen verzameld, belastend materiaal tegen Holleeder aan justitie. Om die reden worden zij momenteel in de lopende strafzaak tegen de crimineel als getuigen gehoord. Hun getuigenissen die handelen over Holleeders betrokkenheid bij diverse liquidaties en liquidatiepogingen kunnen hem op levenslang komen te staan.
Namens Holleeder had Franken de taak de drie met scherpe vragen in het nauw te drijven om te bezien hoe het met de geloofwaardigheid van hun beweringen was gesteld. Belangrijke complicatie daarbij was dat hij in het verleden Holleeders ex heeft bijgestaan als raadsman. Kantoorgenoten van hem behandelden bovendien recent een strafzaak waarin Holleeders’ zussen medeverdachten waren. Kortom, verwevenheid alom.
Het zo goed mogelijk verdedigen van Holleeder vergde van de strafpleiter een reuzenommezwaai. Hij moest de vertrouwensband met een voormalige cliënte en de zakelijke relatie met cliënten van kantoorgenoten doorbreken. Dat wringt op zijn zachtst gezegd behoorlijk met de gedragsregels van de advocatuur.
Franken zegt te zijn gestopt omdat hij het advies van een deken nu eenmaal moet opvolgen, maar benadrukt tegelijkertijd het daarmee oneens te zijn. Dat klinkt niet erg overtuigend. Bindend is zo’n advies namelijk niet. Franken had dus door kunnen gaan totdat de tuchtrechter zich zou hebben uitgesproken over de officiële klacht die Holleeders ex en een van diens zussen inmiddels tegen hem hebben ingediend.
Waarom hij dat nalaat, is niet duidelijk. Vaststaat wel dat zijn afzwaaien consequenties heeft die in zeker opzicht dramatisch zijn. Te denken valt daarbij aan de vertraging die de zaak oploopt. Holleeder keert in afwachting van de hervatting ervan voor onbepaalde tijd terug naar zijn cel. Voor zijn zussen is dat een onheilspellende gedachte nadat het openbaar ministerie deze week onthulde dat hij van daaruit voorbereidingen trof om hen te laten liquideren.
Het noodgedwongen opschorten van de zaak versterkt bovendien het beeld van een in zijn vuistje lachende onderwereldkoning die wordt verdacht van de meest grove levensdelicten, maar desondanks toch lastig te berechten is.
Franken mag zich de wending in deze zaak zeker aanrekenen. Zijn keus om aan te blijven toen Holleeders zussen en zijn ex op het toneel verschenen als getuigen tegen zijn cliënt, blijkt nu een mistaxatie te zijn die allesbehalve in zijn voordeel pleit.