Op opkomst lijkt geen peil te trekken
DEN HAAG. De uitslag van het referendum morgen over het associatieverdrag met Oekraïne is pas geldig als minimaal 30 procent van de kiesgerechtigden er aan meedoet. Maar op de opkomst lijkt geen peil te trekken.
Daags voor de stembusgang lijkt nog niemand te kunnen zeggen of de opkomstdrempel wordt gehaald en wat de opkomst zal zijn.
De cijfers van opiniepeilers lopen sterk uiteen: van 49 procent tot 25 procent. Dat laatste percentage komt van Maurice de Hond. Hij „acht de kans groot dat de 30 procent niet wordt gehaald.”
Dat in sommige peilingen meer dan 30 procent van de ondervraagden aangeeft te gaan stemmen, verbaast hem niet. Het is volgens hem „een normaal patroon bij verkiezingen” dat vooraf beduidend meer mensen zeggen te gaan stemmen dan er uiteindelijk daadwerkelijk komen opdagen. In een analyse wees De Hond er zondag op dat de tegenstanders van het verdrag het referendum lijken te gaan winnen. Voorstanders zijn daarom geneigd thuis te blijven, zodat de opkomstdrempel niet wordt gehaald en de uitslag ongeldig zal zijn.
De NOS publiceert morgen bewust geen opkomstcijfers, om het thuisblijven niet in de hand te werken. Diverse grote gemeenten daarentegen, zoals Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht, melden wel tussenstanden.
De Hond heeft in zijn peiling aan de thuisblijvers gevraagd waarom ze niet gaan stemmen. Ongeveer de helft denkt dat het kabinet, wat de uitslag ook is, het verdrag toch zal goedkeuren. Voor veel mensen speelt ook mee dat het referendum slechts raadgevend is. Ongeveer een vijfde van de thuisblijvers is principieel tegen het houden van een referendum.
De verkiezingsdag lijkt qua weer wisselvallig te worden, met eerst zon en later regen. Het KNMI verwacht dat het weer geen invloed heeft op de opkomst. Het instituut deed eerder onderzoek naar de invloed van het weer op de opkomst bij verkiezingen. „Wij verwachten dat mensen bij regenachtig weer hooguit op een ander moment gaan stemmen”, aldus het KNMI.