Hoeveel er worden teruggestuurd is afhankelijk van logistieke factoren, zei een commissiewoordvoerster vrijdag. „De voorbereiding is goed op weg. We zorgen ervoor dat de alles volgens de juridische regels en internationale standaarden verloopt.” Het terugzenden wordt uitgevoerd door het Europese grensagentschap Frontex, waarbij ook veertig Nederlanders worden ingezet.

De Europese coördinator, de Nederlander Maarten Verwey, stond de afgelopen weken en dagen in nauw contact met de Grieken en Turken, aldus de woordvoerster. Het Griekse parlement keurt volgens haar vrijdag noodzakelijke wetgeving goed en in Ankara worden wetswijzigingen momenteel „afgerond”.

Volgens Amnesty stuurt Turkije dagelijks in strijd met het internationaal recht honderd vluchtelingen terug naar Syrië. „We nemen dat zeer serieus. Natuurlijk stellen we een onderzoek en gaan we het ook bespreken met Turkije”, zei de woordvoerster.

UNHCR, dat nauw is betrokken bij de uitvoering, vroeg vrijdag om garanties dat er geen deportaties plaatsvinden. De Europese Commissie bezweert dat deze „rode lijn” niet wordt overschreden. De vluchtelingenorganisatie maakt zich verder ernstige zorgen over de humanitaire situatie van vluchtelingen in Griekenland. Brussel zegt zich „maximaal” in te spannen om hier verbetering in te brengen.

EU-commissaris Dimitris Avramopoulos gaat maandag naar Turkije om erop toe te zien dat de uitvoering volgens de afspraken gebeurt.

In ruil heeft de EU Turkije onder meer beloofd voor elke Syriër die Turkije terugneemt een Syriër naar Europa te laten overkomen. Aan de protocollen die dat in goede banen moeten leiden wordt vrijdag in Ankara de laatste hand gelegd, aldus de Europese Commissie. Deze zogenoemde hervestiging laat naar verwachting nog wel even op zich wachten.