Ondanks de erkenning voor de kwaliteit het slaaponderzoek aan Stanford University, worden de bevindingen van onderzoeker Maurice Ohayon door Nederlandse slaapkenners niet gedeeld. „Beeldschermlicht is een veel groter probleem”, aldus Francis Lanen van het landelijk netwerk Slaapoefentherapie

De overvloed aan licht in de nachtelijke uren veroorzaakt volgens Ohayon slaapproblemen bij 29 procent van de inwoners van dichtbevolkte gebieden met veel lichtinvloeden, zoals industrie, wegen en bijvoorbeeld kassen zoals bij ons in het Westland. Mensen in stedelijke gebieden slapen minder lang en minder goed dan op het platteland, constateert de onderzoeker, die zijn studie begin deze maand op een slaapcongres in het Canadese Vancouver presenteerde.

„Koop dan gewoon goede gordijnen, dan is het opgelost”, zegt neuroloog en somnoloog (slaapgeneeskundige) Hans Hamburger, voorzitter van Nederlandse Vereniging voor Slaap/Waak Onderzoek (NSWO), praktisch.

En ook Toine Schoutens, directeur van de Stichting Onderzoek Licht en Gezondheid (SOLG), zet vraagtekens bij de uitkomsten. „Ik vind het vreemde conclusies, maar misschien komt dat wel doordat Nederland al jaren vooroploopt en toonaangevend is in het onderzoek naar de relatie tussen slaap en lichtinvloeden.”

Lanen, die slaapoefentherapeuten opleidt en tevens 2,5 dag per week patiënten behandelt, ziet evenmin mensen in haar praktijk die klagen over licht van straatlantaarns. „In mijn praktijk zie ik vooral de beeldschermproblematiek”, aldus Lanen. „Mensen die nog tv kijken, met hun mobieltje, laptop of tablet in de weer zijn tot ze naar bed gaan of in bed hun e-reader lezen. Dat blauwe licht is veel schadelijker voor de verstoring van het bioritme dan straatverlichting.”

Mensen krijgen bij haar een lichttherapie, waarbij overmatig beeldschermgebruik anderhalf tot twee uur voor het slapen gaan wordt afgebouwd. „Het is gewoon verkeerd of overmatig gebruik en dat moet worden afgeleerd”, zegt Lanen. Daarnaast zitten mensen te vaak binnen –thuis of op het werk– en raakt hun biologische klok door te weinig daglicht in de war. „Slaapproblemen worden vrijwel altijd veroorzaakt door een combinatie van factoren. Te veel beeldschermlicht, privéproblemen, stress en ga zo maar verder.”

NSWO-voorzitter Hamburger stelt dat de straatverlichting „uit een heel andere familie” komt dan de beeldschermen, die we meenemen tot in de slaapkamer. „En dat probleem is veel erger.”

Hij wijst op jongeren, die door langdurig avondlijk en zelfs nachtelijk gebruik van hun laptop, mobieltje of tablet veel te laat en veel te kort slapen. Het blauwe licht verstoort de biologische klok en beeldschermwerk geeft een verhoogde alertheid waardoor het brein in de waakmodus blijft.

Kinderen slapen nu al anderhalf uur korter per nacht dan honderd jaar geleden, vult SOLG-directeur Schoutens aan.

Dat heeft volgens de Nederlandse Vereniging voor Slaap/Waak Onderzoek ook bewezen gevolgen voor de volksgezondheid. Minder slaap en meer beeldschermgebruik leiden tot obesitas, stofwisselingsziekten en diabetes type II. In enkele Amsterdamse wijken is die relatie al aangetoond en zijn campagnes gestart. „Mobieltjes en laptops horen niet in de slaapkamer”, aldus Hamburger. Een oplossing die net zo praktisch is als het sluiten van goede gordijnen tegen het straatlicht van buiten.