Ook rollator krijgt ruimte
Met alles wordt tijdens uitvaartplechtigheid van prinses Juliana rekening gehouden. De 1800 genodigden worden dinsdag tot aan hun stoel in de Nieuwe Kerk begeleid, waar ze een op maat gesneden liturgie aantreffen. Aan alles is gedacht, tot aan parkeerplaatsen voor rollators toe.
Het militair ceremonieel tijdens de uitvaartdienst voor prinses Juliana zal in de geest zijn van de overledene. Dat betekent dat het ceremonieel niet nadrukkelijk aanwezig is, hoewel er niet minder aan krijgsmacht op de been zal zijn dan een staatsbegrafenis vereist: 9000 man. Aan stijl wordt niet ingeboet.
De krijgsmacht speelt een grote rol bij de uitvaart, die formeel een staatsaangelegenheid is. De organisatie berust bij de grootmeester, Pim Waldeck, het hoofd van de hofhouding. De coördinatie is voor een groot deel in handen van de ceremoniemeester van de Koningin, Gilbert Monod de Froideville, die dinsdag in de kerk de speciale staf uit de Zilverkamer weer zal hanteren.
Aan alles wordt gedacht, dinsdag in Delft. Er zijn parkeerplaatsen voor rollators en er worden veiligheidscontroles gehouden. In de kerk krijgen gasten een laatste waarschuwing: mobieltjes uit en camera’s weg. Assistenten dragen bordjes door de kerk met plaatjes van een mobieltje en een camera met een rood kruis erdoorheen.
De vakken in de kerk zijn anders ingedeeld dan bij de uitvaart van prins Claus, in oktober 2002. Medici en verzorgers die de prinses de laatste jaren hebben begeleid en haar eigen personeelsleden krijgen dinsdag een plaats aan weerszijden van de ingang van de grafkelder. Het trapgat zal aan drie zijden worden omzoomd door mensen die met Paleis Soestdijk te maken hebben gehad.
Het moment van de bijzetting, van het opnemen van de kist in de kerk door grenadiers tot het afdalen van de familie in de grafkelder, zal korter zijn dan bij prins Claus. Toen kostte dit acht minuten en stond de familie drie minuten lang voor de opening van de grafkelder te wachten voordat zij kon afdalen. Dat was te lang. Zo’n pijnlijk moment wil het hof nu voorkomen, zei de ceremoniemeester zaterdag in Delft. De kist zal in het voorportaal blijven staan en wordt pas na de plechtigheid naar de definitieve plaats gebracht.
De familie zal tijdens de dienst recht tegenover de kansel en de kist zitten. Of prinses Margarita in de kerk aanwezig zal zijn, is nog niet duidelijk. Haar vader, prins Carel Hugo, zal er naar verwachting wel zijn. Voor prins Bernhard (92) en Pieter van Vollenhoven (herstellende van een herniaoperatie) worden speciale stoelen gereserveerd. Prinses Laurentien blijkt na de geboorte van haar tweede kind, Claus-Casimir, voldoende hersteld om de dienst mee te maken. Prins Bernhard, die eerst niet in staat leek te komen, bereidt zich voor op de laatste gang van zijn echtgenote.
De uitvaart begint dinsdag bij Paleis Noordeinde als rouwstoet. Zodra de naaste familie zich bij het Instituut Defensie Leergangen heeft aangesloten, wordt er door het hof gesproken van een uitvaartstoet. De 9000 militairen verzamelen zich in het Feyenoord-stadion in Rotterdam, in een sporthal in Delft, in de Frederikkazerne en op de Waalsdorpervlakte. Met 200 bussen gaan ze naar hun plekken. Twee Saluutbatterijen van de 11e afdeling Rijdende Artillerie staan opgesteld in Delft en Rijswijk. Deze negentig militairen stellen acht 25-ponderkanonnen op. Vanaf het moment dat de stoet Delft nadert tot en met het moment van bijzetting geven zij elke minuut een schot af.
De genodigden verzamelen zich onder meer in de TU Delft (met 1200 mensen het grootste verzamelpunt), bij de Raad van State, op het Binnenhof en in het Vredespaleis in Den Haag. De hoogste gasten verzamelen zich in het stadhuis van Delft. De meeste ”royals” komen ’s ochtends aan en vertrekken diezelfde dag weer. Driehonderd gasten zijn door de Koningin uitgenodigd voor een dejeuner.
De bloemen in de kerk zijn wit: rozen, seringen, chrysanten, verbena’s, fresia’s, aronskelken, hyacinthen en lathyrussen. De bloemen rondom de koninklijke grafkelder zullen nog enkele dagen blijven staan, zodat belangstellenden daar later deze week kunnen kijken.
De prinses hield niet van rouw, daarom wilde zij de rouwperiode niet te zwaar en niet te lang. Mede daarom is gekozen voor een witte stoet bij de uitvaart. De familie zoekt in de kleding balans tussen zwart, grijs en wit. Vandaag is er een generale repetitie voor de plechtigheid.