Momenteel maken de banken in NVB-verband een inventarisatie van mogelijke oplossingen. Uit een imagostudie bleek vorig najaar dat het publiek nogal wat aanmerkingen heeft op de klantvriendelijkheid van de banken. Hoewel een „weinig schokkend rijtje” naar voren komt, aldus directeur Blocks bij de presentatie van het jaarverslag over 2001, beseft de NVB dat er wel een en ander valt te verbeteren.

Mogelijke maatregelen zijn aanpassingen in de apparatuur, het toegankelijker maken van banken en het toestaan van uitzonderingen om toch geld aan de balie op te nemen. Ook overweegt de NVB klanten leren om te gaan met het gebruik van geldautomaten. Uit een persbericht bij het jaarverslag -„ervaring leert dat er vaak sprake is van drempelvrees”- spreekt de hoop dat klanten alsnog het voordeel van pinnen gaan inzien.

De banken in NVB-verband zoeken ook naar mogelijkheden de service op het platteland in stand te houden. Door het sluiten van kantoren dreigen dunbevolkte gebieden namelijk verstoken te raken van banken. Blocks noemde samenwerking tussen verschillende banken, bijvoorbeeld over wie in welke plek sluit dan wel openblijft, als mogelijkheid. Een andere mogelijkheid is dat banken elkaars kantoren gebruiken. „Daarvoor is wel instemming van de NMa (Nederlandse Mededingingsautoriteit, red.) en de Europese Commissie nodig.”

De PvdA pleit intussen voor wettelijke regels die een minimaal serviceniveau voor banken voorschrijven. Hiermee wil PvdA-kamerlid Witteveen proberen te voorkomen dat steeds meer bankfilialen verdwijnen van het platteland en dat het opnemen van contant geld wordt beperkt. Ze riep gisteren minister Zalm (Financiën) op met een oplossing te komen. Volgens de PvdA moet de vergunning van een bank worden ingetrokken als deze niet wil meewerken om een minimaal serviceniveau te garanderen.

In een heel andere richting waaide dinsdag de wind uit de Verenigde Staten. Een onderzoeksrapport van de Boston Consulting Group (BCG) stelt dat de banken bij het betalingsverkeer winsten laten liggen. Fel concurreren op dit gebied kan veel geld opleveren, adviseert de BCG. De banken moeten dan wel de traditionele misvatting overboord zetten dat betalingsverkeer een verzameling van simpele kantooractiviteiten is die differentiatie in de tarieven moeilijk maken.

Betalingsverkeer is volgens BCG voor een bank een kernactiviteit. Met een duidelijke strategie kunnen banken de enorme waarde daarvan te gelde maken. „Het is hoogst riskant geen strategie te hebben voor een activiteit die gemiddeld voor ongeveer eenderde bijdraagt aan de inkomsten en tot wel 40 procent aan de kosten”, aldus vice-president Blom. BCG komt in het rapport Global Payments tot aanbevelingen die kunnen leiden tot 7 procent meer inkomsten en een kostendaling van 5 procent.

Het gaat bij het betalingsverkeer in de wereld om grote bedragen; momenteel om 260 miljard dollar (300 miljard euro) per jaar. Tegen 2009 zal dit zijn opgelopen naar 386 miljard dollar (445 miljard euro).