Bijbel spreekt meer over geld dan over geloof
DRIEBERGEN. Wereldwijd moeten drie op de vier predikanten een bijbaan zoeken om in economisch opzicht het hoofd boven water te kunnen houden. Nederlandse predikanten verkeren wat dat betreft in een luxe positie. Toch zou het thema ”geld” ook in hun gemeente op de agenda moeten staan, vindt dr. Andres Panasiuk.

De Latijns-Amerikaanse theoloog sprak dit weekend op uitnodiging van Stichting Encour op een predikantenconferentie in Driebergen. In Latijns-Amerika geldt dr. Panasiuk (52) als een autoriteit. Als theoloog deed hij diepgaand onderzoek naar omgang met geld in de kerk, en hij schreef er tal van boeken over. Panasiuk is oprichter van het Institute for Financial Culture in Atalanta, in de Verenigde Staten. Tegenwoordig traint hij voorgangers en predikanten om het thema financiën op een Bijbelse manier bespreekbaar te maken in de eigen gemeente.
Geld is volgens Panasiuk een cruciaal thema voor de christelijke kerk. „De manier waarop een kerk met haar financiën omgaat, is een belangrijke indicator voor hoe het met het geestelijk leven van de gemeente is gesteld. Jezus zegt in Mattheüs 12 immers dat waar het hart vol van is, de mond van overloopt.”
Ontevredenheid
Het gebrek aan tevredenheid van de huidige generatie is een onderwerp waar Panasiuk zich ernstig zorgen over maakt. Kerkleiders moeten hun gemeenteleden stimuleren om vreugde te vinden op de plaats waar God hen heeft gesteld. „Onze ouders ploeterden om te zorgen dat wij een beter leven zouden krijgen. Maar de huidige generatie is vaak zo gefocust op de eigen ontwikkeling, dat de zorg voor kinderen en zelfs voor de eigen ouders niet zelden worden opgeofferd voor de eigen carrière. Deze generatie stelt zichzelf centraal.”
Panasiuk noemt dat een ziekte. „Als mensen ontevreden zijn, kopen ze dingen die ze niet nodig hebben om mensen die ze niet kennen te imponeren. Wat voor geestesgesteldheid zit hierachter? Dit heeft niets meer van doen met Bijbels denken. Onze generatie is in de greep van de mammon.”
In de Bijbel nemen geld en bezit een belangrijke plaats in, stelde hij. „Maar liefst 2350 Bijbelteksten gaan erover. Dat zijn meer dan vier keer zoveel teksten als over geloof of genade. Hieruit blijkt dat de Bijbel ons kennelijk een belangrijke boodschap wil duidelijk maken. Ons financiële leven moet onder goddelijk leiderschap worden geplaatst. Dat maakt geld een geestelijk thema, dat in de kerk beslist aan de orde moet komen. Bij verkeerd gebruik is geld namelijk een grote verleiding, die ons gemakkelijk van God kan afhouden.”
Om zijn punt te onderstrepen, haalde Panasiuk een onderzoek van de Ford Foundation uit de Verenigde Staten aan, waaruit blijkt dat 46 procent van alle echtscheidingen een rechtstreekse relatie heeft met spanningen door geldproblemen.
Rentmeester
Panasiuk laat weten dat hij regelmatig te maken heeft met voorgangers die, zodra het over geld gaat, direct met pragmatische vragen komen. „Hoe kunnen we onze kerkbegroting rond krijgen? Moet ik meer preken over het Bijbelboek Maleachi, waarin de gemeente wordt gewezen op haar verantwoordelijkheid om tienden af te staan voor de kerk?” Het zijn vragen die Panasiuk vrijwel wekelijks te horen krijgt.
Steevast antwoordt hij dat het van het allergrootste belang is dat een voorganger zijn gemeente op het hart drukt wie zij in Christus is. „Focus eerst op wie we zijn, dat is belangrijker dan wat we doen. Verandering komt immers van binnenuit? Wie we zijn, bepaalt namelijk de manier waarop we denken. De manier waarop we denken bepaalt hoe we beslissingen nemen. De beslissingen die we nemen, zijn van invloed op onze financiële handel en wandel. De manier waarop we financiële besluiten nemen, laat zien wie we vanbinnen werkelijk zijn.”
Een belangrijke notie in dit verband is dat een christen zich realiseert dat geld ten diepste geen persoonlijk bezit is. „Het is slechts een middel, waarover wij rentmeester zijn. Daar mogen we in ontspannenheid mee omgaan. We mogen delen als het nodig is. We kunnen nooit claimen dat geld ons eigen bezit is. We hebben het slechts in bruikleen.”
Overhemd
Wat gebeurt er als geld een verkeerde plaats in het leven inneemt? Panasiuk: „Overkomt het u weleens dat als u een overhemd aantrekt en de knoopjes dicht doet, u op het laatst erachter komt dat er een knoopje overblijft en dat hele hemd scheef zit? Zo is het ook met geld. Als het de drijvende kracht in ons leven gaat worden, als geld onze hele handel en wandel bepaalt, dan komt alles in een scheve verhouding terecht. Als materialisme in het centrum van ons leven komt te staan, zullen we te druk zijn om de Heere te dienen. Zoek eerst het Koninkrijk van God en Zijn gerechtigheid, dan zullen alle andere dingen je erbij gegeven worden.”
Cursus voor omgang met geld
De Latijns-Amerikaanse theoloog dr. Andres Panasiuk was vorige week in Nederland op uitnodiging van Stichting Encour. Deze heeft een cursus ontwikkeld voor plaatselijke kerken die op een Bijbelse manier willen omgaan met geld. De cursus neemt in totaal vijf avonden in beslag.
Samen met de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK), de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV), de Nederlands Gereformeerde Kerken (NGK) en Missie Nederland organiseert Stichting Encour op 18 juni een landelijke dag toerustingsdag over het thema geld.