GKSA-synode: terecht ”nee” tegen vrouw als ouderling of predikant
POTCHEFSTROOM. Eerdere synodes van de Gereformeerde Kerken in Suid-Afrika (GKSA) hebben terecht besloten dat vrouwen niet kunnen dienen in de ambten van predikant en ouderling. Tot die conclusie kwam de bijzondere algemene synode van de GKSA vrijdag in Potchefstroom.
De kerkvergadering behandelde negen bezwaarschriften van kerken die het niet eens zijn met het besluit van de synode van de GKSA in 2003 en 2009, rond de toelating van vrouwen tot de ambten.
De synode besloot de bezwaarschriften niet één voor één te behandelen, maar terugkerende thema’s per deelgebied te bespreken. De kerkvergadering stelde daarvoor zeven commissies in. Twee daarvan verdiepten zich in bezwaren tegen de uitleg van Bijbelgedeelten. De ene commissie rapporteerde over 1 Korinthe 14, de ander over de uitleg van 1 Timotheüs 2:13-15.
De synode was het meest eensgezind over punten uit bezwaren waarin gesteld werd dat eerdere synodes –die in meerderheid tegen de vrouw in de ambten stemden– in hun besluiten en onderliggende rapporten onvoldoende onderbouwing leverden bij de uitleg van 1 Timotheüs 2:13-15. Deze bezwaren werden vrijwel unaniem afgewezen.
Zaterdag, op de laatste vergaderdag, staat de synode opnieuw stil bij de teksten uit 1 Timotheüs, waarin Paulus onder meer de zinsnede hanteert: „ik laat de vrouw niet toe dat zij lere.” Aan de orde is de laatste van zeven commissierapporten. Het vergaderstuk over de Timotheüsbrief gaat in op opmerkingen van bezwaarmakers die nog niet aan de orde zijn geweest tijdens eerdere synodevergaderingen over de vrouw in het ambt. De commissie die het stuk voorbereidde, bleek verdeeld. Het meerderheidsrapport stelt voor om de bezwaren tegen eerdere synodebesluiten af te wijzen.
De synode bleek ook niet eensgezind over de vraag hoe de kerk moet omgaan met vragen waarop de Bijbel op het eerste gezicht geen duidelijk antwoord lijkt te geven. Bij de bespreking van het rapport van de commissie dat inging op de vraag hoe God Zich openbaart, bleek met name verschil van inzicht over hoe de Heilige Geest Zich openbaart.
Hoewel de meeste bezwaarschriften afkomstig waren van gemeenten die voorstander zijn van het openen van alle ambten voor vrouwen, kwam ook een bezwaarschrift ter tafel dat pleit voor het terugdraaien van het besluit om het diakenambt open te stellen. De GKSA besloot in 2003 ruimte te bieden aan gemeenten die vrouwen willen aanstellen als diaken. Dat besluit blijft staan, zo oordeelde de bijzondere algemene synode. Volgens de vergadering is de procedure destijds op een juiste manier doorlopen en wordt door de bezwaarmakers niet overtuigend bewezen dat vrouwen geen diaken kunnen zijn.
De GKSA, een zusterkerk van de Christelijke Gereformeerde Kerken, de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt en de Nederlands Gereformeerde Kerken, stond vier keer eerder stil bij de vraag of vrouwen kunnen dienen in de ambten. In 1988 besloot de kerkvergadering de ambten niet open te stellen. In 2003 werd alleen het diakenambt opengesteld. In 2009 kwam opnieuw een verzoek aan de orde om de ambten van predikant en ouderling te openen voor vrouwen. Ook toen zei de synode nee. De synode van 2015 besloot tot het bijeenroepen van een bijzondere algemene synode over de kwestie.
