Soms wordt het verschil tussen man en vrouw gezocht in een meer exacte tegenover een meer taalkundige aanleg. Soms in een meer gevoelsmatige tegenover een meer verstandelijke benadering. Nog weer anderen willen het verschil beperken tot de biologische verschillen.

Voor dr. Andreades, predikant van een presbyteriaanse kerk in de VS, is het een duidelijke zaak dat het geloof veel te zeggen heeft over het verschil tussen man en vrouw. Opvallend genoeg lijkt dit onderwerp binnen de Nederlandse kerken, ook van de gereformeerde gezindte, nauwelijks te leven. Het meest soms nog in behoudende rooms-katholieke kring. Terwijl toch de Bijbel een niet geringe plaats geeft aan het onderscheid tussen man en vrouw.

Genderverschillen

De meerwaarde van de studie van Andreades is dat hij probeert te achterhalen welke –positieve, zegenrijke– bedoelingen de Schepper heeft met het genderonderscheid en waarom dit voor een christen van belang is. Andreades stopt niet bij de vraag: Wat zegt de Bijbel? Hij wil doorvragen: Welke bedoeling heeft God, dat Hij het zo voorschrijft? En welke belangrijke zaken verliezen we als we het onderscheid tussen het typisch mannelijke en vrouwelijke kwijtraken? Oftewel: Andreades zoekt een theologie rondom de beide geslachten.

In de Bijbel zijn genderverschillen heel belangrijk. Opvallend is daarbij dat de verschillen tussen man en vrouw niet worden omschreven aan de hand van bepaalde kwaliteiten – een man is psychologisch zus, een vrouw zo. Nee, de Bijbel benoemt die verschillen altijd in de vorm van bepaalde handelingen, een bepaalde houding. De Bijbel zegt: Man, doe dit voor haar; vrouw, doe dat voor hem. De Bijbel is meer gericht op daden dan op zijn.

Zoals God het bedoeld heeft

Mannen kunnen onderling sterk verschillen en minder of juist meer enigszins vrouwelijke trekken hebben. En vrouwen omgekeerd. Maar ondertussen wordt iedere man tot mannelijk gedrag geroepen. En vrouwen tot vrouwelijk gedrag. De schrijver weet recht te doen aan de veelkleurigheid van het leven en tegelijk recht te doen aan de aanwijzingen van de Heilige Schrift.

Vervolgens gaat Andreades in op de biologische verschillen tussen man en vrouw. Hij wijst de gedachte af dat de biologische verschillen de mannelijkheid en de vrouwelijkheid bepalen. Nee, ze zijn het platform waarop iemand mannelijk of vrouwelijk moet worden. Mannelijkheid en vrouwelijkheid zijn niet zomaar biologie, ook geen vrucht van de evolutie, ook niet cultureel bepaald. Mannelijkheid en vrouwelijkheid zijn iets werkelijks dat door God is geschapen. En God houdt het ons voor als Zijn bedoeling, opdat een mens zijn leven ernaar zal vormen. Wat man en vrouw lichamelijk meekrijgen is wel het platform waarbij de eigen mannelijkheid of vrouwelijkheid het beste aansluit.

Andreades benadrukt dat het Nieuwe Testament niet anders spreekt over man en vrouw dan het Oude Testament. Integendeel: Christus en de apostelen verwijzen juist terug naar de schepping. In Christus worden de gelovigen geroepen tot het man- en vrouw-zijn zoals God het bedoeld heeft. Vanuit een diepborend onderzoeken van Genesis 1 en 2, maar ook van de opmerkelijke teksten van de apostel Paulus, weet de schrijver veel aan te reiken.

Hij trekt ook uitgebreid lijnen naar hen die een homoseksuele geaardheid hebben. Hij heeft veel mensen begeleid die vanuit een homoseksuele levenswijze met een vrouw zijn getrouwd. En weet daar veel vanuit de praktijk over te noemen. Soms zijn Amerikaanse boeken op dit punt voor ons gevoel wat te kort door de bocht, maar hier worden vanuit de praktijk goede raadgevingen doorgegeven. Met veel invoelingsvermogen.

Andreades maakt verder duidelijk waarom in de gemeente het leidinggevende ambt juist voor de man is bedoeld. Terwijl de vrouw op andere wijzen volop haar gaven in dienst van Christus inbrengt.

Eén vlees

Na het lezen van dit boek besef je hoe het Bijbelse beeld over man en vrouw door de seculiere geest diepgaand wegslijt uit de harten van de mensen, ook in de kerk. Tegelijk bepaalt het erbij hoe rijk Gods bedoelingen zijn met man en vrouw. Daar kan het seculiere alternatief werkelijk niet aan tippen.

Wel blijven er enkele vragen over. De schrijver ziet bijvoorbeeld emotionele intimiteit als het wezen van het huwelijk. Hij zegt daar werkelijk heel mooie dingen over, ook vanuit de gemeenschap van de Drie-enige God met de mens. Toch is het de vraag of dit niet te beperkt is. Hij verwijst hiervoor naar de uitdrukking ”één vlees zijn” in Genesis 2. Maar in de Bijbel staat ”vlees” voor de mens in zijn complete bestaan. Hier lijkt hij een bepaald facet (emotionele intimiteit) wat te veel centraal te stellen.

Ook valt er een vraag te plaatsen bij zijn omschrijving van het eigene van man en vrouw. Hij stelt dat de man vooral veiligheid, zekerheid, vastigheid moet geven. De vrouw heeft vooral als roeping om rust te verschaffen. Ook daar zegt hij mooie dingen over, waarmee eenieder winst kan doen. Tegelijk lijkt zijn ordening toch ook weer niet het eigenlijke te pakken. Dat onderstreept wat de schrijver zelf meerdere malen noemt: het is nauwelijks in woorden aan te duiden wat het specifiek mannelijke of vrouwelijke is, terwijl het tegelijk een onmiskenbare werkelijkheid is.

Plat en arm

Het boek van Andreades geeft veel stof tot nadenken. Het leidt binnen in de wondere wereld van mannelijkheid en vrouwelijkheid in ieders eigen rijkdom. Aan het eind besef je dat de seculiere tijdgeest het leven op dit gebied plat en arm maakt. Wat is het tot grote schade als het heilige licht over man en vrouw uit de harten verdwijnt.