„Tijd voor hervorming toezicht inlichtingendiensten”
DEN HAAG (ANP). Het parlementaire toezicht op de geheime diensten moet worden hervormd. Daarvoor pleiten drie inlichtingenexperts in een opiniestuk in de Volkskrant donderdag. „De gebeurtenissen in Parijs en Brussel en de uitdijende bevoegdheden van de diensten lijken ver voor te lopen op de parlementaire controle op die diensten.”
De brief is getekend door Eleni Braat, universitair docent geschiedenis van de internationale betrekkingen aan de Universiteit Utrecht, Constant Hijzen, promovendus inlichtingen- en veiligheidsstudies in Leiden, en inlichtingenanalist Cees Wiebes.
Volgens de drie toont de politieke „vechtpartij” over het lekken van informatie uit de CIVD (Commissie Stiekem) aan dat de commissie niet goed functioneert. De experts pleiten voor verandering in de geheimhouding van de commissie. Informatie moet volgens hen „openbaar, mits” zijn, in plaats „gesloten, tenzij”.
Ook zou er een ondersteunende staf moeten worden toegewezen aan de fractievoorzitters die in de commissie zitten. Politici houden volgens de experts nauwelijks actief toezicht.
CIVD-voorzitter Zijlstra deed in 2014 aangifte bij het Openbaar Ministerie (OM) van het lekken van staatsgeheimen. Het OM constateerde dat het mogelijk ging om een ambtsmisdrijf en droeg het onderzoek over aan een Kamercommissie. Volgens de experts is de „jacht op het lek” een verschijnsel van „de tanende kwaliteit van de parlementaire controle”.
Het lek biedt volgens de drie tegelijkertijd de kans om de CIVD te hervormen. „Effectief inlichtingenwerk en adequaat toezicht bijten elkaar niet: vertrouwen in het inlichtingenwerk vertaalt zich in politiek vertrouwen en steun.”