Schildklierhormoon Thyrax niet leverbaar, zorgsector reageert geschokt
AMERSFOORT. Het veelgebruikte schildklierhormoon Thyrax Duotab, levothyroxine in de sterkte van 0,025 milligram, is vanaf februari zes tot negen maanden niet meer leverbaar. Patiënten zullen moeten overstappen op een ander medicament.
Dat meldt Schildklier Organisatie Nederland (SON) woensdagmiddag. De organisatie zegt „verbijsterd en bezorgd” te zijn over de gang van zaken.
Volgens directeur Rietje Meijer van SON zijn de problemen ontstaan door een recente verhuizing van fabrikant Aspen Pharma uit het Nederlandse Oss naar een nieuwe productielocatie in Duitsland. „De fabricage in Nederland is stilgelegd en die in Duitsland gestart. Er is vervolgens een kink in de kabel gekomen. Het bedrijf lijkt het overzetten van de productie te hebben onderschat. We willen dit tot op de bodem uitgezocht hebben”, aldus Meijer.
Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) spreekt van een zorgwekkende situatie en heeft Aspen gevraagd snel te zorgen voor een oplossing.
De apothekersorganisatie KNMP reageerde donderdagmorgen geschokt op de gang van zaken bij Aspen. Voorzitter Gerben Klein Nulent van de KNMP spreekt van „maatschappelijk onverantwoord gedrag” van de fabrikant.
Nederland telt zo’n 350.000 schildklierpatiënten, waaronder zo’n 1260 kinderen met aangeboren schildklierafwijkingen; circa 2550 kinderen hebben na de geboorte een schildklieraandoening gekregen vanwege een auto-immuunziekte of kanker. Het grootste deel van de patiënten slikt Thyrax.
Fabrikant Aspen verklaarde er woensdagavond alles aan te zullen doen om de technische problemen op te lossen. Een exacte datum is niet te noemen. We schatten zes tot negen maanden nodig te hebben, aldus de verklaring. De farmaceut adviseert artsen geen behandeling met Thyrax te starten bij nieuwe patiënten. Bestaande patiënten krijgen het advies om in overleg met hun arts over te stappen om een vervangend medicijn op het moment dat ze een herhaalrecept nodig hebben.
Het bedrijf doet de suggestie om over te stappen op het middel Eltroxin, een medicament met een andere vorm van levothyroxine dat ook door Aspen wordt vervaardigd. Daar zijn geen problemen mee. Aspen gaat de levering hiervan opvoeren om een alternatief te bieden.
Van de Thyrax Duotab tabletten met sterktes 0,100 milligram en 0,150 milligram zijn er nog voorraden tot medio 2016, aldus Aspen.
De leveringsproblemen voor de tabletten met een sterkte van 0,025 milligram betekenen volgens SON-directeur Meijer dat patiënten die deze medicatie gebruiken, op vrij korte termijn zullen moeten overstappen op een alternatief middel. Naast Eltroxin van Aspen, zijn dat de merkgeneesmiddelen Euthyrox (fabrikant Merck) en het generieke middel levothyroxine van diverse andere fabrikanten.
Meijer: „Schildklierpatiënten zitten dus niet zonder, maar het gaat wel om een forse omschakeling. Thyrax is een schildklierhormoon en dat luistert nauw. Er zullen patiënten zijn die door de overstap te maken gaan krijgen met lichamelijke en psychische klachten.”
Meijer weet waar ze het over heeft. Eind 2013 stapte Aspen over van Thyrax in potjes op Thyrax in een blisterverpakking. „Hetzelfde middel dus, alleen de verpakking was anders. Dat had invloed op de werkzaamheid. Zo’n 2000 patiënten kwamen in de problemen. Bij hen moest de dosering worden aangepast.”
De overstap naar een ander middel is een stuk ingrijpender, weet Meijer. „Patiënten moeten dit met hun behandelaar overleggen. Het is dus geen kwestie van een herhaalreceptje ophalen. De meeste patiënten, 80 procent, krijgt de medicatie via hun huisarts, 20 procent via een endocrinoloog, kinderen via een kinderarts.”
Patiënten kunnen door de switch naar een nieuw medicament last krijgen van hoofdpijn, hartkloppingen, overmatige vermoeidheid of zweten.
Volgens het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen is het bij veel patiënten lastig om de optimale dosering te bepalen en zijn de verschillende middelen niet zonder meer onderling uitwisselbaar. Artsen moeten zes weken na de overstap naar een nieuw medicijn de schildklierfunctie controleren en soms ook tussendoor bij klachten. Zwangere vrouwen, kinderen en patiënten die waarbij het eerder moeilijk was de juiste dosering te bepalen, moeten zo nodig nog vaker worden gecontroleerd, aldus het CBG.
Meijer van SON: „Ik adviseer patiënten goed op hun lijf te letten. Bij klachten doen ze er verstandig aan contact op te nemen met hun behandelaar.” Daarnaast adviseert ze de websites van SON, het CBG en de KNMP in de gaten te houden voor nieuwe informatie.
Volgens apothekersorganisatie KNMP gebruikt ruim 70 procent van de 350.000 schildklierpatiënten Thyrax. De helft hiervan ondervindt al komende maand de gevolgen. „Apothekers zijn juist bij het omzetten van dit middel normaliter uiterst terughoudend. Dit gaat zorgen voor onrust bij deze patiëntengroep”, aldus KNMP-voorzitter Klein Nulent.
„Veel patiënten zullen er in hun dagelijks leven hinder van ondervinden. Overstappen naar een ander middel luistert nauw. Ik ben ervan overtuigd dat huisartsen en apothekers het proces kundig zullen begeleiden. Maar dit is geen sinecure. De hele gang van zaken leidt ook tot extra onderzoeken in laboratoria. Het brengt bovendien allerlei maatschappelijke kosten met zich mee om de mensen over te zetten naar een alternatief middel.”
