”Liber Amicorum, een eeuw geschiedenis van de theologische studentenvereniging C.S.A.T.A. P.F.S.A.R.”, heet de jubileum­uitgave. Het boek is geschreven door C. N. van der Kruk-de Boer, D. Timmerman en door Arjan van den Os, de voorzitter van de diesboekcommissie die het boek over de Apeldoornse studentenvereniging uitgeeft.

In 1904 ontstond Dindua (Door Inspanning Nuttig, Door Uitspanning Aangenaam), een groep christelijke gereformeerde studenten die zich voornamelijk toelegden op het verbeteren van de spreekvaardigheden.

In 1925 werd de naam veranderd in PFSAR (Per Fidem Studiumque Ad Rostra, door geloof en studie naar het spreekgestoelte), een corps of vereniging die in de loop van de jaren uitgegroeid is tot een echte studentenvereniging die verbonden is met de Theo­logische Universiteit Apeldoorn (TUA).

Wat is er veranderd sinds 1904?

Van den Os: „De nadruk lag in de begintijd van de vereniging meer op studie. De laatste jaren is er meer aandacht voor amicaliteit, zonder overigens de studie te veronachtzamen. Dat uit zich bijvoorbeeld in het samen eten en het houden van lange vergaderingen, waar allerlei onderwerpen ingebracht worden. Het kan gaan over een serieus item als het buitengewoon lidmaatschap, waarvoor dan allerlei argumenten worden genoemd. Maar ook ludieke onderwerpen, zoals een voorstel om PFSAR beursgenoteerd te maken, komen voorbij. Reken erop dat de studenten de argumenten pro en contra goed weten te verwoorden.”

Letten de hoogleraren erop dat het niet te gek wordt?

„De studentenvereniging heeft een goede relatie met het college van hoogleraren, die bij gelegenheid ook graag komen spreken, maar we staan niet onder hun gezag. Dat was in de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw wel anders.

Eens wilde PFSAR prof. E. Schille­beeckx, een rooms-katholieke hoogleraar, uitnodigen. Dat mocht niet van de hoogleraren. Nu spreken er regelmatig theologen die er een andere visie op na houden dan de gereformeerde. Op de avond van de aanbieding van het boek voert drs. Patrick Kuipers, rector van het rooms-katholieke Ariënsinstituut, het woord.

De studenten zijn echter mondig geworden en weten zo nodig de hooggeleerde heren van repliek te dienen.”

Staan die conflicten met het college van hoogleraren ook in het boek?

„Het boek is geen heiligenleven. De conflicten worden benoemd. Achteraf zeg je dat het jammer is dat er ruzie was en dat het niet nodig was. Ook andere dingen worden verwoord zoals ze geweest zijn. Zo waren er in de jaren 70 van de vorige eeuw nogal eens onderlinge conflicten tussen studenten van verschillende richtingen. Er staat ook in dat de leden soms ontrouw waren en niet kwamen opdagen, zodat een vergadering niet kon doorgaan. In de jaren 90 van de vorige eeuw telde de vereniging maar 21 leden. Nu zijn het er twee keer zo veel en zijn ze veel trouwer.”

En de hoogtepunten?

„Dat is naast de naamsverandering de komst van het verenigingslied Carmen Corporis, dat dateert uit 1931 en dat altijd tijdens vergaderingen wordt gezongen. Vierstemmig zelfs. En natuurlijk het verhaal van de vliegende typemachine uit 2000. PFSAR had van de Amsterdamse afdeling van de studentenvereniging CSFR een typemachine te leen gekregen. De abactis zei dat het apparaat een vliegmachine was en hij liet het vanaf het balkon vliegen. Helaas viel het te pletter, wat de CSFR Amsterdam ter ore kwam. Toen heeft de abactis uitgelegd dat zij geen goede vliegmachine geleverd hadden. Daarmee was de zaak wat betreft PFSAR afgehandeld.”

Gaat PFSAR binnenkort fuseren?

„Op hoog niveau zijn er samensprekingen om te komen tot een Gereformeerde Theologische Universiteit (GTU). Als vereniging hebben we nog geen mening over de GTU, omdat dat nog niet aan de orde is. Er bestaan dus nog geen plannen om samen te gaan met FQI, het studentencorps dat verbonden is aan de Theologische Universiteit Kampen, maar er is wel contact met de vereniging.”