De Tweede Kamer debatteert dinsdagavond over de Nederlandse inzet voor de klimaattop die volgende week in Parijs plaatsvindt. Dat debat zal deels worden gedomineerd door het plan dat PvdA en GroenLinks dinsdag via de Volkskrant wereldkundig maakten. In de PvdA/GL-wet moet staan dat de CO2-uitstoot in Nederland in 2050 minstens 95 procent minder is dan in 1990. Daarnaast moet alle energie in 2050 duurzaam zijn.

Als de Tweede en de Eerste Kamer akkoord gaan, moet de regering jaarlijks een klimaatbegroting maken, analoog aan de Miljoenennota. Daarin moet staan wat er op korte termijn gebeurt om de doelstelling voor de langere termijn te behalen.

Strategisch

De indiening van de klimaatwet is vooral vanuit de PvdA gezien politiek-strategisch handig. De partij, die het in de peilingen slecht doet, laat daarmee zien dat ze het milieu serieus neemt. Door de politieke samenwerking met de VVD in het kabinet raakte het milieu op de achtergrond. Samenwerking met GroenLinks op dit dossier is een handige zet om de partij weer een groene kleur op de wangen te geven.

Tegelijk neemt Samsom met deze wet de nodige afstand van de VVD; de partij waarmee hij de laatste jaren innig samenwerkte. Als vergroening geld oplevert, gaan de liberalen er meestal wel in mee. Als dat niet het geval is, haken ze vaak af.

Ook GroenLinks kan baat hebben bij de samenwerking. De partij wil graag regeringsverantwoordelijkheid dragen, en door aan te schurken tegen de PvdA vergroot de partij daarmee de kansen.

De twee partijen zeggen dat klimaatverandering een serieus probleem is dat het vraagstuk het „coalitie-oppositiestramien” overstijgt. Maar dat is niet het hele verhaal. Er zit natuurlijk ook een politieke component aan. De twee willen zich sámen profileren op dit thema. Als het hen echt alleen om het milieu te doen was geweest en ze er zelf geen politiek garen bij wilden spinnen, hadden ze ook andere partijen kunnen vragen om mee te tekenen, bijvoorbeeld de christelijke. In het CDA is ook duidelijk een tendens te bespeuren om betekenisvolle stappen te zetten. Het milieu is voor de ChristenUnie al jaren een speerpunt, en voor de SGP is dat ook steeds meer het geval.

Scherpte

Maar uiteindelijk gaat het om de politieke wil. De afgelopen decennia werd de sociale zekerheid hervormd. Dat deed en doet pijn. Ook de miljardenbezuinigingen van het huidige VVD/PvdA-kabinet is er uiteindelijk gekomen. Als het milieu eenzelfde prioriteit krijgt als hervorming van de overheidsfinanciën, komen er maatregelen. En het kan niet anders of dat gaat hier en daar pijn doen. Oud-CDA-minister en oud-CDA-partijvoorzitter Van Bijsterveldt zei vorige maand: „We doen nu het haalbare en niet het wenselijke. Ik mis de scherpte in het milieubeleid. Als we rampen willen voorkomen, moeten we nu preventief handelen.”