Het openbare leven in Brussel lag het afgelopen weekend en maandag nagenoeg stil. Metro’s reden niet, scholen, universiteiten en crèches waren gesloten. Cafés en restaurants hielden de deuren dicht. Bussen reden wel, evenals sommige trams.

Het is de derde dag dat in Brussel het hoogste dreigingsniveau voor terreur geldt, wat inhoudt dat de kans op een aanslag „zeer hoog” en „zeer nabij” is. De autoriteiten raadden onder meer aan samenkomsten te vermijden. Brusselse kerkenraden moesten dit weekend dus een besluit nemen of ze de kerkdienst al dan niet door zouden laten gaan.

De Église Protestante de Bruxelles Musée Chapelle Royale besloot de dienst te annuleren. „Het gaat er niet om toe te geven aan paniek, maar om voorzichtig te handelen in het welzijn van ieder”, verklaarde de kerkenraad in een bericht op de website van de kerk. Ook andere kerken, zoals de Église Protestante Evangélique de Bruxelles, namen dit besluit.

De Protestantse Kerk Brussel, een Nederlandstalige gemeente, besloot de samenkomst echter wel te laten doorgaan. „Wanneer er een duidelijk expliciet verzoek is van de autoriteiten om de kerkdienst af te gelasten, zullen wij dat verzoek opvolgen”, maakte de kerkenraad in een mededeling zaterdag duidelijk. „Nu is dat echter niet het geval.” Daarom besloot de raad „de lofzang gaande” te houden, want „juist in zo’n situatie moeten we bijeenkomen om te schuilen bij elkaar en bij God.”

„We hebben deze keuze heel bewust gemaakt”, zegt ds. Douwe Boelens telefonisch vanuit Brussel, maandagmorgen. „De opkomst lag gisteren weliswaar laag, maar de betrokkenheid van de aanwezigen was buitengewoon groot. Gemeenteleden gaven aan te willen bidden voor de slachtoffers van terreur, maar ook voor bijvoorbeeld de vluchtelingen op de Middellandse Zee. Het was goed om bij elkaar te zijn.”

Het lage aantal kerkgangers verklaart de predikant vooral uit het feit dat er zondag geen metro’s reden. „We hebben veel mensen in de rand van Brussel wonen, die voor het bezoeken van de kerkdienst zijn aangewezen op het openbaar vervoer.”

De predikant merkt bij gemeenteleden tegelijk een „heel terechte angst” op. „De sfeer tijdens de dienst had ook iets bedrukts. De voordeur van de kerk moest bijvoorbeeld op slot. Dat is bij ons heel ongebruikelijk: we houden de kerk graag open, omdat we vinden dat iedereen welkom moet zijn. De politie had echter gevraagd de buitendeur dicht te doen.”

De predikant woont zelf net buiten de ring van Brussel, maar was vanmorgen gewoon van plan af te reizen naar de stad. Hoe de sfeer is? „Er is een duidelijke aanwezigheid van de politie in het straatbeeld”, zegt hij. „Tegelijk is het voor velen vandaag ook weer gewoon een werkdag, dus het is niet uitgestorven.”

In de vele rooms-katholieke kerken van Brussel gingen de reguliere diensten zondag ook gewoon door, aldus een woordvoerder van de kerk. „Ik heb wel gehoord van buitengewone vieringen die zijn afgelast, zoals een viering in verband met de verjaardag van een scoutsvereniging.” Of de bezetting in de kerken lager lag dan normaal durft hij niet te zeggen. „Daar heb ik geen goed beeld van.”