Dat staat in de nieuwe plannen van het kabinet voor de ruimtelijke inrichting van Nederland, de zogeheten ”Nota Ruimte”. Nieuwbouw van woningen en bedrijven heeft het kabinet ondermeer gepland tussen Leiden en Alphen aan de Rijn en rond Almere.

Minister Dekker (VROM) zette met de meest betrokken collega’s de afgelopen dagen de laatste puntjes op de i. Eind december lekte al een eerste ambtelijk concept uit. Volgens de woordvoerder van de minister gaat het nu om de eerste politieke versie.

De komende twee weken krijgen provincies, gemeenten en maatschappelijke organisaties de kans om op dit nieuwste stuk te reageren. Dat kan leiden tot aanpassingen door Dekker en haar collega’s. Eind april moet het kabinet dan de definitieve nota vaststellen, aldus de woordvoerder gisteren.

De nieuwste versie is een lijvig stuk van ongeveer 170 kantjes, met als ondertitel ”Ruimte voor Ontwikkeling”. Het geeft de hoofdlijnen van het beleid weer voor de periode tot 2030. In het hoofdstuk Netwerk en Steden pakt de bewindsvrouw uit met haar plannen voor krachtige steden.

Ze benoemt zes stedelijke ”netwerken” die voorrang moeten krijgen om zich verder te ontwikkelen. Naast de Randstad Holland zijn dat Brabantstad (Zuidoost-Brabant en de A2-zone Den Bosch-Eindhoven-Helmond), Maastricht-Heerlen, Twente, Arnhem-Nijmegen en Groningen-Assen.

Een belangrijke rol is weggelegd voor de gemeenten. Zij zijn „primair verantwoordelijk” voor de centrumvorming. „Het rijk heeft een stimulerende rol.”

Voor een betere bereikbaarheid van met name de Randstad noemt de minister de Zuiderzeelijn naar het noorden „wenselijk.” Ze schrijft de kostbare magneettrein nog niet af. Voor de langere termijn pleit ze ook voor de A4-zuid onder Rotterdam, voor een snelle wegverbinding tussen Amsterdam en de Belgische grens.

Schiphol moet tot 2030 op de huidige locatie kunnen doorgroeien voor een blijvende bijdrage aan de internationale concurrentiepositie van de Randstad. Woningbouw in de directe omgeving „moet worden vermeden.”

Vijf tuinbouwlocaties (”greenports”) moeten behouden en versterkt worden. Het gaat om het Westland, Aalsmeer en omgeving, de Bollenstreek, Venlo en Boskoop. Van „nationaal belang” is de aanleg van bedrijventerreinen in de Hoeksche Waard en Moerdijkse Hoek.

De organisatie Milieudefensie viel dinsdag fel uit naar deze „plattedozenplanologie.” Een woordvoerder hekelde het snoeien in omvang en aantal van Nationale Landschappen zoals de Hoeksche Waard. Dat geldt ook voor de ruimte die Dekker geeft aan wonen in landelijk gebied, „tot aan de ontwikkeling van nieuwe dorpen toe.” De uitstroom van midden- en hoge inkomens uit stedelijk gebied zou zo fors toenemen. Van de voornemens om juist te investeren in de steden „blijft weinig over”, meent Milieudefensie.

Om meer vaart te maken met de nota heeft minister Dekker besloten ingewikkelde en langdurige inspraakrondes over te slaan. Zij zegt dat zij zo veel heeft overlegd met maatschappelijke organisaties en de landsdelen, dat zij zich deze aanpak kan permitteren. Daarbij komt dat zij voortborduurt op de Vijfde Nota Ruimtelijke Ordening van voorganger Pronk. Voor die nota zijn de gebruikelijke inspraakregels wel gevolgd.

Voor alle zekerheid en op aandringen van diverse kamerfracties legt Dekker haar nota nog wel voor aan de landsadvocaat. Die moet onderzoeken of de nota inderdaad zonder een nieuwe, formele inspraakronde kan worden ingevoerd.