Het was even schrikken toen Ton van den Berg bij een test met een drone de controle over het toestel verloor. De eigenaar van de webshop eigendrone.nl zag hoe het apparaat enkele huizenblokken van hem vandaan vloog en kon alleen maar hopen dat het geen grote ongelukken zou veroorzaken. „Wanneer een drone neerstort, slaat hij in als een meteo­riet. Die van mij kwam neer in een tuin. Gelukkig stond daar op dat moment niemand, anders ben je de pineut.”

Toch wil Google over twee jaar pakketjes per drone afleveren. Andere bezorgers in diverse landen zijn ook al bezig met kleinschalige experimenten. Hoog­leraar kunstmatige intelligentie Guszti Eiben noemt het plan van Google technisch gezien heel realistisch. Een ingebouwde gps kan een pakketje immers nauwkeurig op een opgegeven adres bezorgen. „Het grootste obstakel is de wetgeving. En terecht, want die hangt samen met de veiligheid. Drones kunnen uit de lucht vallen. Bovendien worden ze nog niet zo gebouwd dat ze op elkaar reageren. Dus ze moeten niet met te veel tegelijk door de lucht vliegen, dan botsen ze.”

Onmogelijk

In Nederland is het ministerie van Infrastructuur en Milieu verantwoordelijk voor het luchtruim. Een woordvoerster erkent dat er gelaveerd moet worden tussen veiligheid en het benutten van technologische mogelijkheden. „Waterschappen mogen dijken inspecteren, boeren kunnen dat boven hun land doen. Maar het is niet toegestaan om boven grote groepen mensen, wegen, spoorlijnen en gebouwen te vliegen. Pakketbezorging is daarmee haast onmogelijk, lijkt me. Dus zover zijn we nog niet.”

Dat zegt echter niets over de toekomst, want de Nederlandse regels worden soepeler. Er is al aangekondigd dat vliegen boven mensen en gebouwen wordt toegestaan als de ontwikkelde drones betrouwbaarder worden. En ook vliegen buiten zicht­bereik wordt mogelijk wanneer ingebouwde apparatuur de afstand tot andere luchtvaartuigen kan bepalen.

Sceptisch

Maar zover is het zeker nog niet, zegt e-commercedeskundige Ronald Smits. „En voorlopig zit er ook nog veel te weinig energie in drones om pakketten te bezorgen. Hoe wil je het bovendien rendabel maken? In Duitsland bezorgt DHL sinds vorig jaar medicijnen per drone op het Waddeneiland Juist. Dat gebeurt heel kleinschalig en dus niet kostendekkend. Hoe wil je dat in een stad doen? Nu rijdt er een vrachtwagen of bestelbusje, daar kun je niet met een paar drones tegen concurreren. Je hebt een heel bataljon nodig en kunt ze dan nog alleen selectief inzetten. In Amerika bekijkt web­winkel Amazon al enige tijd de mogelijkheden, maar het vlot nog niet echt. Op korte termijn zie ik bezorging per drone niet als een goed alternatief.”

Van den Berg is ook sceptisch. „Amazon krijgt elke minuut bestellingen. Dat gaat een keer mis rond een distributiecentrum als de drones daar allemaal vertrekken en aankomen.” En hij voorziet nog een hobbel. „De drones zijn op het afleveradres zo uit de lucht te pakken. Vanwege de ingebouwde gps praat je over modellen van enkele honderden of duizenden euro’s. De risico’s zijn groot.”

Toch komt er ooit wel een markt voor, zegt Smits. „Er wordt nu druk geëxperimenteerd. Mensen staan in het begin altijd sceptisch tegenover nieuwe technieken. Totdat deze zich dusdanig ontwikkelen dat ze opeens interessant worden. In dat opzicht ben ik niet verbaasd dat uitgerekend Google met dit plan komt. Het bedrijf is bezig om een grote technologische voorsprong op te bouwen, ook bijvoorbeeld met een zelfrijdende auto. De drones zullen heus een keer ingezet worden, alleen lijkt 2017 me heel vroeg.”