”Enkele reis Aix”
Auteur: Marianne Witvliet
Uitgeverij: Kok, Kampen, 2004
ISBN 90 435 0764 4
Pagina’s: 94
Prijs: tot en met 30 april € 2,-, daarna € 4,95. Wie kon dit jaar het CLK-actieboek schrijven? Uit alle sterren die de afgelopen tijd aan het christelijke literaire firmament zijn verschenen, werd Marianne Witvliet gekozen. De thema’s ”Frankrijk” en ”inspirerende ontmoetingen” blijken bij haar in goede handen te zijn. ”Enkele reis Aix” is een smaakvol (uitgegeven) boekje geworden.

De novelle is geschreven vanuit het perspectief van Inge, een jonge Nederlandse vrouw. Ze heeft haar moeder verloren toen ze acht jaar oud was. Als haar vader gaat hertrouwen, krijgt ze twee albums met foto’s van vroeger. Deze wakkeren het verlangen aan om meer te weten over haar grootouders en over wat er in het verleden is gepasseerd. Waarom is het contact tussen haar ouders en grootouders geheel verbroken? Waarom heeft opa moeder min of meer verstoten?

Inge reist af naar het Zuid-Franse Aix-en-Provence, waar opa Seaubonnet zich heeft teruggetrokken. De nurkse bejaarde is echt een type, iemand die niet kan accepteren dat hij oud en gebrekkig is. „„Ik ben gynaecoloog.” Hij sprak in de tegenwoordige tijd, alsof het onderzoeken van vrouwen nog altijd tot de dagelijkse routine behoorde. Alsof hiernaast de wachtkamer vol zat met vrouwen.” Een vrek, die zijn kleindochter weinig subtiel duidelijk maakt dat haar bezoek goed getimed is. Later blijkt dat, ironisch genoeg, inderdaad zo te zijn. Zijn grote passie voor wijn deelt Seaubonnet met Gigou, een morsige wijnboer. Als de huishoudster is gestorven, zitten de mannen uit piëteit en ook wel wat schuldbewust achter een fles bronwater. Witvliet schildert een decor dat op en top Frans is.

De huishoudster, Dini, is ook een herkenbaar type: gebloemde schort en handen die altijd zorgen en werken. Dini, de dienende, die kan geven zonder iets terug te krijgen - een uitstervend soort dus. Juist zij wordt uiteindelijk een inspiratiebron voor Inge. En achter haar Hij Die kwam om te dienen, de Meester Die de voeten van Zijn discipelen waste. Met deze thematiek is ”Enkele reis Aix” prima geschikt om te fungeren als christelijk Boekenweekboek.

De hoofdpersoon, Inge, staat voor een moeilijke keus. Dienen, zelfverloochening, het zit niet in ons bloed. De strijd die dat met zich meebrengt had herkenbaarder, indringender beschreven kunnen worden. Opa Seaubonnet is tenslotte wel leuk excentriek, houdt van de juiste muziek en boeken en woont in een sfeervol huis in Zuid-Frankrijk; in het echte leven zijn de ’randvoorwaarden’ meestal minder aangenaam. De oorzaak van de verwijdering tussen Seaubonnet en zijn dochter laat zich tussen de zinnen door lezen. Maar wanneer is het echt helemaal fout gegaan? Is er iets speciaals voorgevallen? Daar blijf je als lezer benieuwd naar.

”Enkele reis Aix” moet je niet te snel lezen. Geniet van de doordachte zinnen die Witvliet maakt. Over Inges zieke moeder: „In gedachten zag ze smalle handen voor zich met ringen die almaar wijder leken te worden.” Over Seaubonnet: „Blauwe aderen kropen over de gevlekte handruggen, de vingers leken links en rechts te willen afslaan.” Soms is de manier waarop Inge naar de wereld kijkt te gestileerd. Als er meer actie in het verhaal komt, lost zich dat echter vanzelf op.