Wie over de doorgaande weg door Ederveen rijdt, is het kerkgebouw van de gereformeerde gemeente in Nederland zo voorbijgereden. Slechts een klein bordje met houtsnijwerk geeft aan dat er achter drie huizen en een aantal hoge beukenbomen een kerk staat.

Binnen valt pas op hoe groot het gebouw is. Het heeft de vorm van een T, waarbij de drie vleugels elk een eigen galerij hebben. Er zijn 800 vaste zitplaatsen. In de aangrenzende zaal passen nog eens 150 mensen. Voor de preekstoel hangt een prachtige kroonluchter met tientallen lampjes. In het jubileumboek ”En hij noemde den naam derzelver plaats Bethel” staat te lezen dat de kroonluchter een geschenk was van de aannemers, de architect en de kerkelijke gemeente na een ingrijpende verbouwing in 2004.

Het jubileumboek is dit jaar verschenen, de herdenking van het 75-jarig bestaan van de gemeente was vorig jaar. De titel van het jubileumboek verwijst naar Genesis 28:19a. Ds. R. Kok sprak erover tijdens de ingebruikneming van het kerkgebouw op 3 april 1935. „Dominee Kok heeft veel voor de gemeente betekend”, vertelt scriba H. W. Willemsen in de consistoriekamer. „Van 1935 tot 1939 waren wij een afdeling van de gereformeerde gemeente te Veenendaal, waar ds. Kok stond. Hij kwam elke zondagmiddag lopend naar Ederveen om hier voor te gaan.”

Op 27 mei 1939 institueerde ds. Kok Ederveen als een zelfstandige gereformeerde gemeente.

De wortels ervan zijn echter veel ouder. Al rond 1880 organiseerde de hervormde gemeente van Ede in de school van Ederveen godsdienstoefeningen. Deze Ederveense afdeling kreeg in 1884 een eigen voorganger: H. Roelofsen. In 1889 werd het Comité ter bevordering van Godsdienst te Ederveen opgericht. Na het vertrek van Roelofsen ging C. W. H. Eigeman van 1896 tot 1912 in Ederveen voor. Hij werd opgevolgd door D. E. de Bruijn.

Tegen hem kwamen bezwaren. Dat leidde in 1921 tot de oprichting van de Vereniging Oud Gereformeerde Gemeente te Ederveen. De vereniging kreeg in 1927 een eigen voorganger: P. Beekman.

In 1933 sloot ongeveer twee derde van de groep zich aan bij de Gereformeerde Gemeenten, de overigen bleven oud gereformeerd. „Er is een goede relatie met de plaatselijke oud gereformeerde gemeente”, zegt Willemsen. „Als daar doordeweeks kerk is, zitten er ook van onze leden”

In 1949 rezen er bezwaren, onder anderen bij ouderling M. van Beek, tegen de leer van consulent ds. R. Kok. Dat leidde uiteindelijk tot een schorsing. In 1953 besloot de gemeente van Ederveen zich aan te sluiten bij de Gereformeerde Gemeenten in Nederland. Twaalf jaar later kreeg de gemeente een eigen herder en leraar: emeritus predikant ds. 
D. L. Aangeenbrug werd op 74-jarige leeftijd bevestigd als lerend ouderling in Ederveen. Willemsen: „Hij is hier meer dan achttien jaar vaak voorgegaan, terwijl de dokter had gezegd dat het niet meer mocht.” Diaken Joosse vult aan: „Heel oude mensen kunnen zich nog de getrouwheid van ds. Kok herinneren. Maar de meeste ouderen weten nog wel hoe gunnend ds. Aangeenbrug preekte.”

Zelf heeft Joosse in Ederveen alleen ds. W Verhoeks als predikant meegemaakt. „Dat was een vriendelijke, zachtmoedige man, een echte herder.” Slechts tweeënhalf jaar, van 1991 tot 1994, was ds. Verhoeks in Ederveen, toen overleed hij met deze woorden: „Ik heb den goeden strijd gestreden, ik heb den loop geëindigd, ik heb het geloof behouden.”

Aangeenbrug: Toon mij die brokken!

Ds. Aangeenbrug was een fel tegenstander van alles wat met verzekeringen te maken had. Diaken Willemsen: „Hij had een groot vertrouwen in God. In het ziekenhuis mopperde eens een vijandige dokter op mensen die niet verzekerd waren. „Wij zitten met de brokken”, zei hij. Waarop ds. Aangeenbrug riep: „Toon mij die brokken!” Dat kon de dokter niet, want de rekeningen van de onverzekerde mensen waren meestal eerder betaald dan de rekeningen van degenen die wel verzekerd waren.”

Ds. Aangeenbrug heeft, ook op dit vlak, zijn stempel op de gemeente gedrukt. „Nog steeds zijn veel leden onverzekerd. Altijd is het nog goed gekomen. Het is onbegrijpelijk waar het geld vandaan komt. Het gaat soms om enorme bedragen, maar God toont dat Hij van onze noden afweet.”

Lees ook in Digibron

GgiN te Ederveen bestaat 75 jaar (Reformatorisch Dagblad, 27-05-2014)

Ingebruikname verbouwd kerkgebouw te Ederveen (2) (De Wachter Sions, 06-01-2005)

Ingebruikname verbouwd kerkgebouw te Ederveen (1) (De Wachter Sions, 30-12-2004)

Verslag van de rouwdienst van ds. W. Verhoeks (vervolg) (De Wachter Sions, 19-05-1994)

Verslag van de rouwdienst van ds. W. Verhoeks (De Wachter Sions, 12-05-1994)

Bevestiging en intrede van ds. W. Verhoeks in Ederveen (De Wachter Sions, 26-12-1991)

Begrafenis Ds. D.L. Aangeenbrug (De Wachter Sions, 11-10-1984)

Nieuw kerkgebouw te Ederveen (De Saambinder, 11-04-1935)