Ds. Batenburg zei dit dinsdag in Amersfoort bij de presentatie van het <a href=“http://Catechismus thematisch uitgelegd / www.digibron.nl/search/detail/7d43bc250ebf836d3b9bcffebaee23e6/catechismus-thematisch-uitgelegd” rel=“external”>handboek ”Goed gelovig”, een thematische uitleg van de Heidelbergse Catechismus. De predikant van de hervormde Sint-Jansgemeente in Gouda maakte deel uit van de redactie van deze bundel.

Het boek werd dinsdag overhandigd aan de synodevoorzitters van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) en de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV), achtereenvolgens ds. K. van den Broeke, ds. D. Quant en dr. P. L. Voorberg. Het handboek is een gezamenlijk initiatief van predikanten uit deze kerken.

Ds. Van den Broeke gaf in een reactie aan dat de meeste gemeenten binnen de Protestantse Kerk één zondagse dienst hebben, waarin alleen de Bijbel opengaat. Zij deelde echter de zorg van de initiatiefnemers dat in deze tijd, waarin beleving, het emotioneel geraakt zijn, centraal staat, het kennen van en verdieping van het geloof hernieuwde aandacht verdient.

Dr. Voorberg merkte op dat tot voor kort in de kerkorde van de GKV de leerdienst gebaseerd was op de Heidelbergse Catechismus. Daarin is nu meer ruimte gekomen, maar hij vermoedt dat de catechismus nog wel uitgangspunt van de leerdienst binnen zijn kerkverband zal blijven.

Volgens ds. Quant staat in de CGK de Heidelberger officieel hoog in het vaandel, maar laat de praktijk ook een andere kant zien. „Een kritiekpunt luidt nog weleens dat de catechismus zo opgesloten in een kringetje draait.” Overtuigd: „Maar díé klacht kan na ”Goed gelovig” niet meer geuit worden.”

Ds. Batenburg wil de leerdienst blijven koppelen aan de eredienst. „Je kunt natuurlijk doordeweeks leerhuizen thuis organiseren, maar mijn ervaring is dat je dan maar kleine groepjes op de been krijgt.” Ondanks het feit dat in deze tijd „alle vanzelfsprekendheid voorbij” is, blijft wat hem betreft het goed recht van de leerdienst overeind staan en is het zaak om de kwaliteit ervan te verbeteren.

Ds. T. Jacobs, predikant van de Leidse Marewijkgemeente, noemde als voordeel van de thematische aanpak van ”Goed gelovig” dat „dichter bij de geloofspraktijk van de gemeente wordt aangesloten. Niet alles wat de catechismus leert, is in onze tijd even relevant. Ik denk bijvoorbeeld aan de paapse mis. Wij zijn daarom ook zo vrij geweest er een aantal thema’s aan toe te voegen die juist in onze tijd heel belangrijk zijn geworden, zoals schepping en evolutie, christendom en islam.”

De redactie van het handboek heeft de rubriek ”Leefwereld” opgesplitst in drie categorieën: volwassenen, tieners en kinderen. Ds. Jacobs tegen de (overwegend) predikanten onder zijn gehoor: „In leerdiensten loopt u het gevaar alleen voor volwassenen te preken, misschien zelfs wel voor gevorderde christenen. Maar de leerdienst behoort verkondiging te zijn voor de hele gemeente, voor gevorderden en beginners of zoekers. De leerdienst is geen dogmatische uitleg, maar verkondiging waarin u en ik voorkomen.”

Nodig is volgens hem het postmoderne beleven te doordenken vanuit het geloof. „Zeker als u al langer predikant bent, is het zo verleidelijk de oude preek wat op te lappen. Met ”Goed gelovig” willen wij u aanmoedigen om op een enthousiaste en frisse manier opnieuw te beginnen.”

Redactielid prof. dr. W. Verboom noemde leren een even onmisbare functie van de eredienst als het vieren en dienen. De leerdienst is geen hobby van enkele mensen, zei hij, maar „opdracht van Jezus om levende ranken van Zijn wijnstok te zijn en zo als leerlingen het geloof door te geven. Zowel de christen als dit boek is een kwetsbare rank, maar ook een kostbare rank omdat de vrucht in Christus is beloofd. Daarom leve en herleve de leerdienst!”