Kerk & religie

Spin in het calvinistische web in VS

Academici en geïnteresseerde gemeenteleden toerusten. Dat stond dr. Robert Charles Sproul (1939) voor ogen toen hij begin jaren zeventig Ligonier Ministries (LM) oprichtte.

W. B. Kranendonk

27 August 2015 21:17Gewijzigd op 15 November 2020 21:19
De St. Andrewskerk in Sanford (Florida) is gesticht door dr. Robert Charles Sproul. beeld RD
De St. Andrewskerk in Sanford (Florida) is gesticht door dr. Robert Charles Sproul. beeld RD

In de achterliggende decennia is zijn organisatie uitgegroeid tot het belangrijkste voertuig voor de verspreiding van het calvinistisch gedachtegoed binnen de Amerikaanse christelijke wereld. En die boodschap slaat aan.

Van een opwekking wil de huidige directeur van LM, dr. Chris Larson, niet spreken. „Dat moeten historici achteraf maar bepalen. Maar er is wel een sterk groeiende belangstelling voor het erfgoed van de Reformatie.” Larson kan deze ontwikkeling goed verklaren. „De Bijbel leert dat het geloof in het Evangelie van Jezus Christus geen zaak van het verstand is. Dat staat voorop. Maar het gaat ook niet buiten het verstand om. Dat is ook heel wezenlijk. Veel predikers doen alsof het geloof vooral een prettig gevoel geeft. Maar dat blijkt in de praktijk vaak toch niet zo te zijn. Geloven betekent ook strijd, pijn en moeite. Het vergt oefenen, nadenken. De kracht van het calvinisme en van de puriteinen is dat het een consistent theologisch systeem biedt. Het is: na te denken. Dat schakelt het kinderlijk geloof overigens niet uit. Maar het geloof is ook rationeel na te denken. Sproul heeft de gave dat over te brengen. Hij is een geboren docent, volgens verschillende Amerikaanse christelijke leiders zelfs de beste van de huidige generatie. Door de reformatorische theologische gedachten te combineren met het filosofische denken weet hij bijvoorbeeld jonge academici te overtuigen van de waarheid van de Bijbel. Dat spreekt aan.”

Doortrokken van het kwaad

Allesbeheersende gedachte voor Sproul is de vraag van Calvijn: „Hoe komt God aan Zijn eer in een wereld die beheerst wordt door de zonde?” „Sproul brengt geen eenvoudig, goedkoop verhaaltje over redding door even de Naam van Jezus in de mond te nemen”, zegt Larson. „Zijn boodschap is dat deze wereld doortrokken is van het kwaad van de zonde. Dat tart Gods heiligheid. Daar moet wel aan voldaan worden, en dat kan alleen door de genade van Christus. Die moet de zondaar ontvangen door het geloof. Een vernieuwd hart leidt tot een vernieuwd leven. Dat heeft consequenties voor het doen en laten in deze wereld.”

De manier waarop LM dat calvinistische gedachtegoed verspreidt, is divers. De organisatie geeft boeken uit van reformatoren, van puriteinen en van eigentijdse theologen die in de reformatorische traditie staan. Daaronder nemen die van Sproul een belangrijke plaats in. Hij heeft bijna honderd titels op zijn naam staan.

Een groot project is de uitgave van de Reformation Study Bible. Daarin wordt beknopt uitleg gegeven bij de Bijbeltekst. Zeventig medewerkers, allen overtuigd aanhanger van het gedachtegoed van de Reformatie, zoals Sinclair Ferguson en Derek Thomas, hebben hieraan meegewerkt. Zij gebruikten vooral de exegetische opmerkingen van theologen uit de tijd van de Reformatie. De belangstelling voor deze uitgave is groot in Amerika. Inmiddels werkt Royal Jongbloed aan een Nederlandse vertaling zo deelt Anne Westerduin, directielid van de uitgeverij in Heereveen, desgevraagd mee.

Daarnaast verzorgt LM radio-uitzendingen waarin dr. Sproul veelvuldig korte overdenkingen houdt onder de naam ”Renewing your mind” (Vernieuw uw geest). Een deel van deze radiotoespraken wordt later gepubliceerd in het maandblad Tabletalk. Behalve dat dit orgaan voor elke dag een korte overdenking biedt, staan er ook uitgebreider artikelen in over thema’s uit de theologie, de ethiek en de geschiedenis van de Reformatie. Een redactie van vier mensen onder leiding van de predikant Burk Parsons verzorgt de uitgave.

Liever video dan boek

Sinds een aantal jaren brengt LM over tal van onderwerpen lezingen op dvd uit. Zo zorgde dr. R. C. Sproul voor series over gereformeerde theologie, over de vraag: ”Wat is geloof?” Maar ook over apologetische vragen en over het Schriftgezag. Zijn vriend dr. Derek Thomas maakte een dvd met lezingen over Bunyans ”Christenreis”, dr. Robert Godfrey over de kerkgeschiedenis en de Schotse theoloog dr. Sinclair Ferguson over ”lessen uit de opperzaal”, waarin hij het onderwijs van Jezus voor Zijn kruisdood behandelt. De dvd’s vinden volgens Larson nog meer aftrek dan de boeken van Ligonier. „Mensen vinden het tegenwoordig gemakkelijker om naar een lezing op video te luisteren dan een boek te lezen.” Om dit uit te bouwen is de organisatie de website Ligonier Connect gestart, waar al deze lezingen als cursus te volgen zijn. Voor 9 dollar per maand kunnen geïnteresseerden de cursussen doorwerken aan de hand van studiegidsen en discussiefora.

„Op deze verschillende manieren wil LM mensen toerusten. We zijn er niet zozeer op gericht om in Washington allerlei politici te bewerken (hoewel Sproul veel Congresleden kent), maar we richten ons op het gemeentelid dat in het leven van alledag op grond van zijn overtuiging keuzes moet maken, zijn overtuiging moet uitleven”, zegt Larson.

Dr. Sproul was leerling van de bekende conservatief-protestantse theoloog dr. John Gerstner uit Pittsburgh. Na afronding van zijn studie in deze Amerikaanse industriestad studeerde Sproul aan verschillende universiteiten – onder meer aan de VU in Amsterdam, waar hij les had van prof. G. C. Berkhouwer. Sproul is ook in staat Nederlandse theologen te lezen en oefent graag de Nederlandse taal als hij mensen uit Holland ontmoet.

Naar voorbeeld van Schaeffer

Het idee om LM op te richten kreeg Sproul door contacten met de Zwitserse apologeet Francis Schaeffer. Zoals Schaeffer met zijn organisatie L’Abri in Europa toekomstige wetenschappers de armoede van het moderne denken blootlegde en hen wees op de waarde van het Bijbels geloof, zo wilde Sproul Amerikaanse tijdgenoten toerusten. Vanuit de plaats Ligonier in de buurt van Pittsburgh begon hij zijn werk. In 1984 verhuisde LM naar Sanford onder de rook van Orlando in Florida, waar een sympathisant een park met woonhuis en bijgebouwen als geschenk aanbood. Daar heeft LM nu zijn onderkomen gekregen. Alle diensten zijn daar samengebracht, waaronder de uitgeverij en het bedrijf dat geluidsproducties en video-opnames maakt. De laatste afdeling staat onder leiding van Derek Naves, ooit in de Canadese plaats Hamilton gedoopt door prof. dr. A. Baars en catechisant van ds. G. R. Procee. Naves: „Ik neem de gesproken overdenkingen van dr. Sproul op en daardoor krijg ik tegelijk min of meer college van hem. Het nuttige en aangename gaan zo samen.”

Inmiddels zijn er op het terrein in Sanford ook een kerk en een theologische opleiding te vinden. De kerk is een zelfstandige gemeente. De prediking die Sproul en zijn collega ds. Burk Parsons daar brengen, is duidelijk reformatorisch. Er wordt veel aandacht gegeven aan uitleg van de Schrift. Wie de preken van Sproul of Parsons wil volgen, moet eraan wennen dat gedurende de verkondiging voortdurend Schrift met Schrift wordt vergeleken. „De Bijbel is immers zijn eigen uitlegger”, stelt Parsons. De inrichting van de dienst is meer liturgisch dan Nederlandse gereformeerden gewend zijn. Wellicht valt die het best te vergelijken met de liturgie van de Anglicaanse Kerk: kleurrijke ambtsgewaden, ruimte voor het optreden van een koor en hier en daar een flakkerende kaars. „Maar de verkondiging staat centraal”, zegt Larson.

Afhankelijk van giften

Sinds 2009 heeft LM ook een eigen theologische opleiding, het Reformation Bible College. Deze vierjarige bacheloropleiding telt momenteel 125 studenten. Sinds een jaar is dr. Stephan Nichols, kenner van de Amerikaanse evangelische wereld, rector. Larson: „Aanvankelijk belegde LM vooral toerustingsconferenties. Daar spraken mannen als dr. Joel Beeke, Michael Horton, dr. prof. Sinclair Ferguson en John MacArthur. Zo bereikte LM jaarlijks 5000 mensen. Dat doen we nog. Maar er was behoefte aan meer. Daarom is het college gesticht. Daar maken de studenten kennis met het reformatorische denken. Wij hopen dat zij na afloop van hun studie als zoutend zout op de plaats die God hun wijst van betekenis zullen zijn.”

Spannende vraag is wat de toekomst van LM en het Reformed Bible College zal zijn. De instellingen zijn volledig afhankelijk van particuliere giften en van de boekverkoop. Zullen die terugvallen als de initiator Sproul terugtreedt of wegvalt? Andere organisaties maakten dit mee, maar Larson is er niet bang voor. „Onze basis is stevig. We hebben een trouwe achterban. Sproul is al heel lang bezig met het overdragen van taken. Hij weet dat zijn einde nadert. Zijn gezondheid is broos. „Ik weet dat ik binnen afzienbare tijd van adres zal veranderen”, zegt de inmiddels bejaarde Sproul als hij spreekt over zijn sterven.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer