Dat bevestigt minister Asscher (Sociale Zaken) in zijn dinsdag verschenen antwoord op Kamervragen van SP en SGP. Die partijen vroegen er opheldering over dat Inretail-voorman Jan Meerman met Alternatief voor Vakbond (AVV) een cao afsloot waarin onder meer de zondagstoeslag wordt gehalveerd, terwijl deze bond in de mode-, schoenen- en sportdetailhandel amper leden heeft. Zo wordt volgens hen het cao-systeem ondermijnd. Volgens Asscher is het echter, mits er überhaupt leden worden vertegenwoordigd, onder de huidige wet niet relevant hoevéél werknemers een vakbond in de branche heeft. Ook voor niet-vakbondsleden bij Inretail-bedrijven en voor hier werkende leden van niet-deelnemende vakbonden zullen de nieuwe arbeidsvoorwaarden daarom gelden.

Of de nieuwe arbeidsvoorwaarden ook van toepassing worden op personeel dat werkt bij winkeliers die niet zijn aangesloten bij Inretail, is nog niet helder. Daarvoor is het nodig dat Asscher ingaat op het verzoek van Inretail om de cao algemeen verbindend te verklaren. Volgens Asscher speelt ook hierbij het aantal werknemers dat is aangesloten bij de deelnemende vakbonden in principe geen rol.

SGP-Kamerlid Dijkgraaf hoopt toch dat Asscher de cao niet algemeen verbindend verklaard. „Het belang van derden dat geschaad wordt is evident. De door God ingestelde rustdag wordt geschonden.”

De Inretail-cao heeft gezorgd voor de nodige onrust in de polder. FNV heeft al aangegeven geen cao’s meer af te willen sluiten wanneer AVV of vakbond de Unie (die de cao inmiddels ook heeft ondertekend) daarbij betrokken is. Volgens de traditionele bonden is AVV vooral uit op een bijdrage uit het door werkgevers en werknemers verplicht gevulde cao-fonds.

Naast de cao met INretail (met ruim 100.000 werknemers een ”megasector”) sloot AVV eerder al akkoorden met bloemisten (VBW), bioscoophouders (NVB) en zelfstandige klinieken (ZKN).

Vakbond CNV is teleurgesteld over de antwoorden van Asscher. Volgens CNV-onderhandelaar Agostino di Giacomo Russo beperkt de bewindsman zich tot wat er wettelijk gezien kan en gaat hij niet in op de consequenties van de huidige ontwikkeling. Die zijn volgens de CNV’er dat werknemers steeds meer door werkgevers buiten spel worden gezet. „Door met partijen zaken te kunnen doen die niet of nauwelijks leden hebben in een sector, wordt het voor werkgevers een ‘pick and choose’ spelletje. Er kan zaken worden gedaan met de partij die het meest door de bocht gaat en van zeggenschap van werknemers is nauwelijks meer sprake.”

Volgens Agostino was het daarom „goed en juist geweest” als Asscher werkgevers als INretail op hun verantwoordelijkheid had gewezen en had „gepleit voor onderhandelingen met bonden waarin de zeggenschap en betrokkenheid van werknemers wel goed geregeld is.”

Volgens CNV, dat momenteel de mening peilt van winkelpersoneel over de cao, wijzen werknemers de nieuwe cao en de totstandkoming ook massaal af. Ook is het volgens Di Giacomo Russo nog lang geen uitgemaakte zaak dat, zoals Asscher stelt, de nieuwe cao veelal ook gelden zal voor alle vakbondsleden, dus ook voor de leden van de bonden die niet tekenden. „Dit laten wij momenteel verder uitzoeken.”