De Iraakse steden Bagdad en Karbala werden dinsdag getroffen door bloedige aanslagen, waardoor honderden doden en gewonden vielen. De belangrijkste sjiitische geestelijk leider van Irak, grootayatollah Ali al-Sistani, verweet de Amerikanen dezelfde dag dat zij falen in de bewaking van de Iraakse grenzen.

De VS hebben duidelijke aanwijzingen dat de Jordaniër Abu Musab al-Zarqawi de hand had in de bloedige aanslagen dinsdag in Bagdad en Karbala. Dat heeft de Amerikaanse generaal Abizaid woensdag gezegd. Volgens hem zijn er ook aanwijzingen dat al-Zarqawi, die volgens Washington gelieerd is aan al-Qaida, banden onderhoudt met leden van de voormalige Iraakse inlichtingendiensten. De generaal sprak voor de commissie voor de strijdkrachten van het Huis van Afgevaardigden.

Abizaid zei verder dat bij de aanslagen ten minste zes zelfmoordterroristen betrokken waren. Bij een ’heilige’ plaats in de zuidelijke stad Basra zou ook een aanslag zijn beraamd, maar die kon worden verijdeld. De VS zouden ook over informatie beschikken dat enkele prominente sjiieten doelwit zouden zijn van aanslagen. Een inval van Amerikaanse militairen bij Zarqawi’s handlangers op de avond voor de aanslagen heeft volgens Abizaid een nog groter bloedbad voorkomen.

Al-Qaida heeft in een verklaring elke betrokkenheid bij de aanslagen op sjiitische doelen in Bagdad en Karbala van de hand gewezen. Dat meldde woensdag de in Londen gevestigde Arabische krant Al-Quds Al-Arabi. „Wij hebben niets te maken met deze daden”, aldus de verklaring, die ondertekend is met Abu Hafs al-Masri Brigades/al-Qaida. Volgens de ondertekenaars zijn hun acties alleen gericht tegen „de Amerikaanse kruisvaarders en hun bondgenoten” en tegen de „Raad der Ongelovigen”, oftewel de regeringsraad. In die raad zitten zowel sjiieten als soennieten.

Volgens de verklaring waren de aanslagen van dinsdag „een Amerikaans complot, gericht op het aanwakkeren van sektarisch geweld tussen moslims in Irak.” De schrijvers kondigden aanslagen aan op Amerikaanse en pro-Amerikaanse doelen in Irak.

In Bagdad gingen woensdag tienduizenden mensen de straat op uit woede over de aanslagen die plaats hadden op ashura, een islamitische feestdag voor sjiieten. Buurland Iran kondigde woensdag aan dat aan alle bedevaarten naar sjiitische heiligdommen in Irak voorlopig een einde is gemaakt. Door de aanslagen kwamen ook 22 Iraniërs om het leven.

Over het totaalaantal doden dat in Bagdad en Karbala is gevallen heerst verwarring. Het hoofd van de tijdelijke Iraakse regeringsraad, Mohammed Bahr al-Uloum, zei woensdag dat het aantal doden is opgelopen tot 271. Zijn uitspraken waren in tegenspraak met aantallen die de Amerikanen eerder noemden en ook met de aantallen die de Iraakse minister van Volksgezondheid liet verspreiden. De laatste had het over 71 doden in Bagdad en 98 in Karbala, totaal 169. De Amerikanen zeiden in Bagdad 32 doden te hebben geteld en 85 in Karbala, een totaal van 117.

Irak heeft de afgelopen week olie naar Turkije gepompt via de pijpleiding in het noorden. Dat heeft een woordvoerder van de Turkse oliesector woensdag gemeld. Sinds maandag worden er dagelijks zo’n 377.000 vaten van de Noord-Iraakse stad Kirkuk naar de Zuid-Turkse havenstad Ceyhan gepompt. Voor de oorlog in Irak lag het aantal op zo’n 900.000 vaten per dag.