Nu ligt dat bij de 45 aangesloten scholen nog op gemiddeld 46 euro. Een recent onderzoek in opdracht van minister van Onderwijs Van der Hoeven wees uit dat in het voortgezet onderwijs de vrijwillige ouderbijdrage de laatste drie jaar met 35 procent is gestegen. Scholen gebruiken de bijdrage voor extra activiteiten en voorzieningen die niet tot het gewone lesprogramma behoren. Het is de bedoeling dat binnen afzienbare tijd geen enkele OMO–school meer om een vrijwillige ouderbijdrage vraagt.

Verenigingen van scholen en ouders vinden dat scholen die het voorbeeld van OMO volgen, niet mogen snijden in activiteiten die met de ouderbijdrage worden betaald. Ook mogen andere kostenposten voor ouders niet omhoog.

Directeur R. Limper van de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) noemt het voornemen van OMO „buitengewoon sympathiek", maar ook nogal marginaal. „Het levert niet zoveel op. Aan boeken zijn ouders veel meer kwijt. Er zou een maximum aan de boekenkosten moeten worden gesteld. Dan ben je pas fundamenteel bezig."

De OMO–scholen willen ook de fors gestegen kosten voor de schoolboeken terugdringen. Door collectief met uitgevers te gaan onderhandelen hopen zij de schoolboeken tot 15 procent goedkoper te kunnen aanbieden. Volgens het onderzoek van het ministerie zijn in het voortgezet onderwijs ouders de helft van de schoolkosten kwijt aan boeken. De laatste jaren zijn de prijzen van boeken op vmbo, havo en vwo met 80 procent gestegen.

De Besturenraad, de koepel van het christelijk onderwijs, vindt dat eerst goed moet worden bekeken hoe een lagere ouderbijdrage op een school uitpakt, voordat een school hiertoe overgaat. Als blijkt dat bepaalde activiteiten goedkoper kunnen, moeten scholen niet nalaten de ouderbijdrage te verlagen, zegt een woordvoerster. Maar scholen moeten wel steeds goed kijken waar ze nog geld voor willen vragen.

VOSS/ABB, de werkgevers in het openbaar onderwijs, zegt altijd al te hebben gevonden dat onderwijs ouders niets moet kosten. Een woordvoerster vraagt zich wel af hoe OMO het klaarspeelt allerlei activiteiten uit eigen zak te gaan betalen.

Volgens OMO–bestuursvoorzitter Kraakman kunnen de scholen het verlies van de vrijwillige bijdrage opvangen uit de reguliere exploitatiekosten. „Dat kunnen ze doen door bijvoorbeeld de afschrijving van computers met een jaar te verlengen." Verder denkt hij het verlies van de bijdrage op te vangen door bepaalde activiteiten op een andere manier te financieren. „Er zijn scholen die een bijdrage vragen voor de toneelclub. Iedere ouder betaald er aan mee of ze het toneelstuk zien of niet. Je kunt de toneelclub ook bekostigen door entree te heffen voor de voorstelling."

In november 2001 kondigde Kraakman al aan dat hij de vrijwillige ouderbijdrage wilde afschaffen. Twee jaar later komt hij tot de conclusie dat het makkelijker was gezegd dan gedaan. Vrij snel bleek dat op elk van de 45 OMO–scholen een andere regeling bestond voor de bijdrage. Ook de hoogte daarvan verschilde sterk.

Scholen mogen wettelijk een vrijwillige ouderbijdrage vragen voor extra activiteiten en voorzieningen die niet tot het reguliere lesprogramma behoren en die dus niet door de overheid worden betaald. Zij mogen zelf bepalen waar zij het geld aan besteden.