Tories stappen uit Brits Irak-onderzoek
De Britse Conservatieve Partij heeft zich maandag teruggetrokken uit een onderzoek naar de kwaliteit van de Britse inlichtingen over de vermeende Iraakse massavernietigingswapens.
Oppositieleider Michael Howard verwijt Lord Butler, de gepensioneerde topambtenaar die het onderzoek leidt, zich te concentreren op hoe de inlichtingen zijn verzameld, niet op de wijze waarop het materiaal door de regering is gepresenteerd. Het onderzoek gaat daardoor voorbij aan de handelingen en de verantwoordelijkheden van afzonderlijke functionarissen, zei Howard. „Ik beschouw dat als een niet te billijken beperking van de benadering van de commissie.”
Met het onderzoek hoopt premier Tony Blair de kritiek op zijn beslissing om met de Verenigde Staten een oorlog tegen Irak te beginnen te kunnen weerleggen. Zijn minister van Buitenlandse Zaken, Jack Straw, hekelde de beslissing van de Conservatieven, die hij van politiek opportunisme vond getuigen. Ook de commissie wees de kritiek van Howard van de hand.
De beslissing van de Conservatieven verandert niets aan de samenstelling van de commissie. Het Conservatieve parlementslid Michael Mates blijft in de commissie, maar dan op persoonlijke titel. De overige leden zijn een Labour-parlementslid, een vertegenwoordiger van de veiligheids- en inlichtingendiensten en een voormalige chef van de Britse defensiestaf. De Liberal Democrats, de op twee na grootste partij in het Lagerhuis, hebben van meet af aan geweigerd aan het onderzoek mee te doen.
De terugtrekking is een tegenslag voor Blair omdat Irak opnieuw de krantenkoppen domineert, terwijl de premier de aandacht wil richten op binnenlandse vraagstukken. Twee parlementaire onderzoeken hebben de regering vorig jaar vrijgepleit van het opzettelijk overdrijven van de dreiging van Irak om een oorlog te rechtvaardigen. Ook rechter Lord Hutton sprak de regering in januari vrij met betrekking tot de zelfmoord van wapenadviseur David Kelly en de voorbereiding van een van de dossiers over de Iraakse bewapening.