Buitenland

Aristide in Centraal-Afrikaanse Republiek

De verdreven Haïtiaanse president Jean-Bertrand Aristide heeft tijdelijk zijn toevlucht genomen tot de Centraal-Afrikaanse Republiek. Een vliegtuig met aan boord het 50-jarige ex-staatshoofd landde vanochtend om kwart over zeven in Bangui, zo hebben functionarissen in het Afrikaanse land bekendgemaakt.

Buitenlandredactie
1 March 2004 11:44Gewijzigd op 14 November 2020 01:00

Aristide wil enkele dagen in Bangui blijven alvorens door te reizen naar Zuid-Afrika, aldus een Centraal-Afrikaanse functionaris. De zondag afgetreden president en zijn vrouw Mildred werden door verscheidene ministers op het vliegveld Mpoko verwelkomd.

Enkele uren eerder waren de eerste buitenlandse militairen in Haïti geland om daar de orde te herstellen. Na een Canadese voorhoede landde ook een klein contingent Amerikaanse mariniers gisteravond op het vliegveld van Port-au-Prince. Op dat moment stemde de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties unaniem in met een resolutie die voorziet in een multinationale vredesmacht onder leiding van de Verenigde Staten. De eerste Franse militairen werden vanochtend (lokale tijd) verwacht.

De vijftien lidstaten van de Veiligheidsraad riepen alle partijen in de bloedige opstand in Haïti ertoe op het geweld te staken. De VN-vredesmacht kreeg de bevoegdheid „bij te dragen aan een veilig en stabiel klimaat.” Het mandaat geldt in eerste instantie voor drie maanden, waarna een stabilisatiemacht moet volgen.

De raad maakte bekend gehandeld te hebben na een dringend verzoek van de nieuwbakken president van Haïti, Boniface Alexandre, te hebben ontvangen. De president van het Haïtiaanse hooggerechtshof die zondag werd ingezworen als Aristides opvolger vroeg om „de dringende steun van de internationale gemeenschap om de vrede en veiligheid in Haïti te herstellen.”

Alexandre is een oudgediende met een onkreukbare reputatie in het uiterst corrupte rechtssysteem van Haïti. Hij liet zondag, drie uur nadat Aristide was vertrokken, weten dat hij volgens de grondwet het land zou besturen. Alexandre maande tot kalmte na meer dan drie weken van geweld in het Caraïbische land met ongeveer 8 miljoen inwoners.

Alexandre werkte 25 jaar lang als advocaat op de Franse ambassade. Hij staat hoog in aanzien vanwege zijn integriteit en zijn vakkennis in een rechtssysteem dat geplaagd wordt door corruptie. In de late jaren ’80 werd hij lid van het hof van beroep en in 1990 werd hij gekozen als een van de twaalf rechters van het hooggerechtshof. In 2000 werd hij benoemd tot voorzitter.

„Dit wordt geen gemakkelijke opdracht. Haïti verkeert in een crisis. Het heeft al zijn zonen en dochters nodig. Niemand mag het recht in eigen hand nemen”, zei Alexandre op een persconferentie.

Ook al beweerde Alexandre de macht in handen te nemen, de Haïtiaanse grondwet stelt dat het parlement hem moet goedkeuren als nieuwe leider. Het parlement is niet meer bij elkaar geweest sinds de ambtstermijn van de parlementariërs in het begin van dit jaar afliep.

Zowel de politieke oppositie als de gewapende rebellen hebben inmiddels laten weten dat zij instemmen met de komst van een internationale vredesmacht. Opstandelingenleider Guy Philippe verklaarde: „We willen alleen vrede. We wachten op ze. We hebben ze nodig. Ze zullen onze volledige medewerking krijgen.” Politieke ambities zegt hij „vooralsnog” niet te hebben. Hij heeft zijn volgelingen geïnstrueerd de veiligheid in de hoofdstad te herstellen.

In de 2 miljoen inwoners tellende hoofdstad ontstond een golf van geweld en plundering toen gewapende bendes van aanhangers van Aristide vernamen dat hun president was vertrokken. Winkels, benzinestations en de woning van president Aristide zouden zijn leeggeroofd. Moordenaars en andere zware criminelen maakten gebruik van de chaos door te ontsnappen uit gevangenissen. Een tiental mensen zou door ongeregeldheden zijn omgekomen.

Om de rust te herstellen stelden de autoriteiten zondag een avondklok in. In Port-au-Prince hervatte de Haïtiaanse politie, wekenlang het voornaamste doelwit van de opstandelingen, de patrouilles.

De gewapende opstand tegen Aristide begon begin februari. In tal van steden in het armste land van heel Amerika werden toen al geruime tijd betogingen gehouden tegen het bewind. Bij rellen in september vorig jaar vielen voor het eerst doden. Inmiddels heeft de opstand ongeveer honderd levens gekost en zijn honderden mensen gewond geraakt.

Volgens de officiële verklaring van Aristide is hij teruggetreden om bloedvergieten in zijn land te voorkomen. Premier Yvon Neptune las de verklaring voor. Washington liet de president zaterdag openlijk vallen. De VS stelden, net als Frankrijk vorige week, dat de president grotendeels verantwoordelijk voor de chaos en het geweld in Haïti en drong aan op zijn vertrek. Woordvoerder Boucher van Buitenlandse Zaken liet gisteravond weten dat de VS Aristide op diens verzoek hadden geholpen een veilige aftocht van Haïti mogelijk te maken.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer