Tijdens een extra raadsvergadering besprak de gemeenteraad donderdag de conclusies van het onderzoek. Rossen deed het integriteitsonderzoek naar aanleiding van drie uitzendingen van regionale omroep RTV Oost. Drie families en een vereniging deden daarin hun verhaal over de ellende waar ze al jaren in zitten. Ellende die te maken heeft met ruimtelijke ordening.

Volgens de klagers zouden bestemmingsplankaarten moedwillig zijn vervalst en gaven ambtenaren met opzet valse informatie, waardoor plannen juist wel of juist niet door konden gaan. Het zorgde voor lange juridische procedures en ruzies in de buurt. Het OM doet eveneens onderzoek: naar mogelijk strafbare feiten, gepleegd binnen de muren van het gemeentehuis. Daarvan zijn nog geen conclusies bekend.

Naar aanleiding van alle commotie gaf burgemeester J. D. Alssema de gemeentesecretaris opdracht een intern integriteitsonderzoek te doen. De voorzitter van de Rekenkamer van Zwolle, Kees Jan Groen, zorgde voor de externe toets. Dit om te voorkomen dat burgers zouden zeggen dat de slager in Staphorst zijn eigen vlees keurt.

Rolonzuiverheid

Groen interviewde ambtenaren en (oud-)bestuurders. Groen en Rossen spraken niet met de vier families bij wie de publiciteit begon. Daar kwam gisteravond kritiek op vanuit de lokale politiek. Het weerwoord van B en W was dat het ging om een intern onderzoek.

Hoewel er geen twijfel is over de integriteit, trof Rossen wel „rolonzuiverheid” aan. De communicatie van raadsleden, ambtenaren en het college richting de burger liep nogal eens door elkaar heen. Niet zelden kreeg een burger verschillende informatie vanuit gemeentehuis. „Raadsleden gaan op de stoel van het college zitten, waardoor er in een buurt de gekste dingen kunnen gebeuren. Eerst mag iets niet, vervolgens weer wel.” In de kleine gemeenschap van Staphorst is dat een risico. Je komt elkaar nogal eens tegen en er zijn snel verwachtingen gewekt, aldus het rapport.

Groen vond wel dat de gemeente het een en ander te verwijten is. Zo werden termijnen voor het in behandeling nemen van aanvragen overschreden en lieten de communicatie en de professionaliteit te wensen over. Daarnaast gaf Staphorst niet altijd duidelijkheid over wat ze wel of niet gedoogde. Deze fouten waren niet doelbewust, aldus Groen.

Projectleider

B en W zegde toe aan de slag te gaan om de mankementen in de organisatie op te lossen. Zo komt er één projectleider voor complexe zaken over ruimtelijke ordening. Burgers hebben dan met dezelfde persoon te maken. Ook komt er een werkgroep die ervoor zorgt dat raad, college en ambtenaren zich bij hun taak houden. De vier ‘probleemgevallen’ mogen gebruikmaken van een nieuw aanspreekpunt. Deze ambtenaar komt van buiten de gemeente Staphorst.

Een meerderheid van de raad kon zich vinden in conclusies en aanbevelingen. Maar de ChristenUnie en de PvdA drongen aan op een extern onderzoek. Volgens D. Vedder van de CU houden burgers het gevoel dat de slager zijn eigen vlees keurt. „Zo wordt het vertrouwen niet hersteld.” Behalve de vier genoemde zaken spelen er volgens hem nog veel meer gevallen. „Ik heb mijn computer vol met dossiers.”

De drie families waar het om gaat, zaten gisteravond op de publieke tribune. Ze waren ontevreden. ‘Slachtoffers’ Eline Faber en Peter Geers vinden dat er leugens staan in het rapport van de gemeentesecretaris, dat in hun ogen veel te veel vergoelijkt. Zij deden eerder al aangifte tegen de gemeente voor het gebruik van valse bestemmingsplankaarten. Ook de andere betrokkenen waren niet tevreden. „Hoe gaat het nu verder? Wij krijgen een externe casemanager, maar die kan niks doen, want alle vier de gevallen liggen bij de rechter”, aldus Margje Jansen. Ook zij ligt met haar man al jaren overhoop met de gemeente. De oorzaak hiervan is volgens haar dat Staphorst een vuil spel speelde. Ze vindt het vreemd dat Rossen en Groen niet met de gezinnen spraken waar het allemaal mee begon. Sterker nog: het feitenrelaas in het onderzoek is geheim. „Zelfs wij mogen het rapport niet inzien.”