Opmars jihadisten in Turkije even tot stilstand gebracht
De stembusuitslag in Turkije is een opluchting voor christenen in het land en laat tegelijk een ongemakkelijke waarheid zien over Nederland, betoogt Abraham beth Arsan.
Het komt niet vaak voor dat verkiezingen de democratie redden in het Midden-Oosten. In het verleden is het vaak gebeurd dat de zittende president met 98 procent de verkiezingen ‘won’. Toch hebben de verkiezingen zondag in Turkije de democratie (tijdelijk) gered. De Koerdische partij HDP heeft met 13 procent van de stemmen de kiesdrempel gehaald. Daarmee heeft de regerende AK-partij van president Erdogan haar absolute meerderheid van de afgelopen decennia verloren. En dat kwam hard aan bij de gevestigde islamistische orde. De islamisten moeten binnen 45 dagen een coalitie vormen met een van de overige drie partijen in parlement.
Sinds 2002 regeert de AK-partij met absolute meerderheid in Turkije. In het begin heeft Erdogan het land volgens een gematigd islamitische versie geleid. Dat heeft zijn populariteit enorm opgekrikt. De laatste jaren is Erdogan met zijn partij echter steeds radicaler en corrupter geworden. Er mag gerust gesproken worden van een nieuwe vorm van jihadisme aan de Bosporus. Erdogan en zijn partij hebben in de afgelopen jaar publiekelijk zelden afstand genomen van IS en al-Nusra. Sterker nog: Turkije helpt beide organisatie materieel en moreel. Wie met IS publiekelijk of heimelijk warme relaties onderhoudt, verdient het predicaat jihadisme.
De Bosporus ligt aan de buitengrenzen van de Europese Unie. Genoeg reden om de situatie met argusogen te volgen. De AK-partij heeft nog steeds ruim 40 procent van de stemmen gehaald. Turkije en Europa zijn nog lang niet verlost van dit Erdoganjihadisme.
Ontlading
Erdogan en consorten hebben het land tot afgelopen zondag als een eigen besloten vennootschap geleid. Wie niet met hen is, wordt als een vijand beschouwd. Journalisten en generaals zijn gevangengenomen. De media zijn voor een groot deel onder controle gesteld. Twitter en YouTube hebben herhaaldelijk het jihadisme van Erdogan aan den lijve ondervonden. Demonstraties zijn met harde hand neergeslagen.
En toen mochten afgelopen zondag miljoenen mensen naar de stembus gaan. Onder leiding van een jonge Koerdische advocaat komt de HDP toch net op tijd om de democratie in Turkije te redden en de opmars van de jihadisten even tot stilstand te brengen.
De uitslag van de verkiezingen is een enorme ontlading voor alle religieuze en etnische minderheden in het land. Koerden hebben dagenlang in de straten van hun hoofdstad Diyarbakir feestgevierd. Voor het eerste in de historie hebben de Koerden niet met wapens, maar via de stembus een overwinning afgedwongen.
Genocide
Ook voor de christelijke Armeniërs en Assyriërs zijn deze verkiezingen een unicum. Voor het eerste sinds het bestaan van de republiek Turkije zijn er vier christenen in het parlement gekozen. Drie Armeniërs en een Assyriër mogen de komende vier jaar de belangen van hun geloofsgenoten op de politieke agenda zetten.
Beide groepen christenen hebben veel gemeenschappelijke belangen. De erkenning van de genocide zal ongetwijfeld actueler worden in het parlement. Het is zeer interessant of de twee Armeense parlementariërs voor de AK-partij en de CHP de vrijheid zullen hebben om de genocide op hun voorouders ook als genocide te mogen erkennen. De andere twee parlementariërs zijn lid van de HDP. Hun partijleider heeft al voor de verkiezingen zonder voorbehoud de genocide erkend.
Behalve op erkenning van de genocide hopen de Armeniërs en Grieken ook op teruggave van hun kerken. Voor de Assyriërs zijn de belangen groot. De staat heeft de laatste jaren beslag gelegd op grote stukken land van de Assyriërs in Zuidoost-Turkije. Ze wachten ook op geld vanuit Ankara voor het renoveren van hun verwaarloosde dorpen. Het is de vraag of het parlement deze bezittingen formeel aan de oorspronkelijke eigenaren kan teruggeven.
Ten slotte hebben de Turkse verkiezingen nog een onbedoelde waarheid zichtbaar gemaakt in Nederland. Maar liefst 60 procent van de Turkse stemmen uit Nederland ging naar de AK-partij. Beleidsmakers en politici mogen hun borst natmaken wat betreft de integratie van deze groep stemmers. Wie op Erdogan stemt, heeft geen enkele binding met Nederland. Dat kan in de toekomst tot grote problemen leiden. In de afgelopen dagen heeft geen enkele politicus zich aan deze pijnlijke constatering durven wagen. Zelfs Geert Wilders niet! Waarom deze stilte?
De auteur is een Nederlands-Assyrische freelancejournalist.
